Follow
-ಬಿ. ಶ್ರೀಪಾದ್ ಭಟ್
ಬಹಳಷ್ಟು ಜನ ನಿಜಕ್ಕೂ ಬೇರೇ ಜನ. ಅವರ ಚಿಂತನೆಗಳು ಬೇರೆಯವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಅವರ ಜೀವನ ಮಿಮಿಕ್ರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಅವರ ಅನುಶಕ್ತಿಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ. – ಅಸ್ಕರ್ ವೈಲ್ಡ್
ಕೆ.ಪಿ.ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿಯವರ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಕಥೆ “ಅವನತಿ” ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಭಾರತೀಯ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲೂ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕಥೆಗಳಲ್ಲೊಂದು ಎಂದು ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆ. ಈ ಕಥೆಯು ಪ್ರಕಟವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚೂಕಡಿಮೆ 40 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರವೂ ಅದರ ತಾಜಾತನವನ್ನು, ಸಮಕಾಲೀನತೆಯನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ಹೇಳಿದರೆ ಅವನತಿ ಕಥೆಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಅನನ್ಯತೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಿದಂತಾಗುವುದಿಲ್ಲ.ಈ ಕಥೆಯನ್ನು ಕೇವಲ ಸಾಹಿತ್ಯಕವಾಗಿ ಮಾತ್ರ ನೋಡದೆ ಸಮಾಜ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ 
ಕೂಡ ನೋಡಿದಾಗ ಇದು ಪ್ರಕಟವಾದ 70ರ ದಶಕದ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲೂ ಮತ್ತು ಇಂದಿನ 21ನೇ ಶತಮಾನದ ಎರಡನೇ ದಶಕದಲ್ಲೂ ’ಅವನತಿ’ಯ ಕಥೆಯ ಘಟನಾವಳಿಗಳಿಗೆ, ಇಂಚಿಂಚೂ ಪದಗಳಿಗೆ, ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಗಳಿಗೆ, ಗ್ರಹಿಕೆಗಳಿಗೆ ಭಾರತವು ಪ್ರತೀಕವಾಗಿಯೂ, ಜ್ವಲಂತ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿಯೂ ಬೆತ್ತಲೆಯಾಗಿ ಬಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂಡಿಯಾದಲ್ಲಿ 40 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆಯೂ ಬಹುಪಾಲು ಜನ ಸೂರಾಚಾರಿಗಳೇ ಇಂದಿಗೂ ಇಂಡಿಯಾದ ಬಹುಪಾಲು ಜನ ಸೂರಾಚಾರಿಗಳು!!
ದೇಶವೊಂದರ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನೆಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನೆಲೆಗಳ ಸಂರಚನೆಯು ಅದರ ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳ, ವಿಭಿನ್ನ ಜಾತಿಗಳ, ಅವೈದಿಕ ನೆಲೆಗಳ ವೃತ್ತಿಕೌಶಲ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿಗಣಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವೃತ್ತಿಕೌಶಲ್ಯದ ಮಾದರಿಗಳೇ ಆ ದೇಶದ ನಿರಂತರ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಈ ವೃತ್ತಿಕೌಶಲ್ಯಗಳು ತನ್ನ ದಣಿವರಿಯದ, ನಳನಳಿಸುವ ಹೊಸತನದೊಂದಿಗೆ ಸದಾ ಚೇತೋಹಾರಿಯಾಗಿಯೂ, ದೇಶವೊಂದರ ಮಾನಸಿಕ ಸುಂದರತೆಗೂ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ. ಸುಂದರ ವಿನ್ಯಾಸದ ಮಸ್ಲೀನ್ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ನೇಯುವ ಕೈಗಳು ಅದಕ್ಕಾಗಿ ತನ್ನ ಉಗುರುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಕೌಶಲ್ಯದ ಮಾದರಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆಯೇ ಇಲ್ಲ. ತಮ್ಮಟೆಯ ಚರ್ಮದ ಹದಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ಅದರ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಸುವ ಕೌಶಲ್ಯ ಇಂದಿಗೂ ಅದ್ಭುತ. ಈ ರೀತಿಯ ತನ್ನ ವೃತ್ತಿಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಮರೆತ ಸಮಾಜ ನಿಧಾನವಾಗಿ ತನ್ನ ದೇಶವನ್ನು ಮಲದ ಗುಂಡಿಯನ್ನಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬನ ಅಥವಾ ಸಮಾಜದ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು ಆತನ ಅಥವಾ ಸಮಾಜದ ವೃತ್ತಿಕೌಶಲ್ಯದ, ಬದ್ಧತೆಯ ಮೂಲಕವೋ ಅಥವಾ ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಅಥವಾ ಸಮಾಜದ ಆಯ್ಕೆಗಳ ಮೌಲಿಕತೆಯ ಮೂಲಕವೋ ಎಂದು ಅವನತಿಯ ಸೂರಾಚಾರಿಯ ಮೂಲಕ ಹಾಗೂ ಆತನ ಸುತ್ತಲೂ ನಡೆಯುವ ಘಟನಾವಳಿಗಳ ಮೂಲಕ ತೇಜಸ್ವಿಯವರು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸೂರಾಚಾರಿಯ ಐಡೆಂಟಿಟಿ ಆತ ನಿಜಕ್ಕೂ ಪ್ರತಿಭಾವಂತ ಶಿಲ್ಪಿಯಾಗಿದ್ದ ಅಥವಾ ಸೂರಾಚಾರಿಯು ತನ್ನ ಏಕಾಗ್ರತೆಯನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದರೆ ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಲು ದೊಡ್ಡ ಶಿಲ್ಪಿಯಾಗುವ ಪ್ರತಿಭೆ ಅವನಲ್ಲಿತ್ತು. ಆದರೆ ಇದಾವುದೂ ಆಗದೆ ಅನೇಕ ವೈರುಧ್ಯಗಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾಗಿ ಹಾಗೂ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿಚಿತ್ರ ರೀತಿಯ ಆಕ್ರಮಣಗಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾಗಿ ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ಸೂರಾಚಾರಿಯು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ತನ್ನದಲ್ಲದ, ತನ್ನ ಕೌಶಲ್ಯಕ್ಕೊಪ್ಪದ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಅಸಂಬದ್ಧ ಕಾಯಕಗಳ ಮೂಲಕ ಆತನ ಐಡೆಂಟಿಟಿ ಗುರಿತಿಸಲ್ಪಡುವುದೇ ಇಡೀ ಕಥೆಯ ದುರಂತದ ಧ್ವನಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಅದೇ ರೀತಿಯಾಗಿಯೇ ಇಂದು ಭಾರತದ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯು ಅದರ ಸಹಜ ಹಾಗೂ ಮೂಲಭೂತ ವೃತ್ತಿಕೌಶಲ್ಯಗಳಾದ ದೈಹಿಕ ಪ್ರಧಾನವಾದ ವ್ಯವಸಾಯ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕಾದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅದಾವುದೂ ಆಗದೆ ಇಂದಿನ ಜಾಗತೀಕರಣದ ನವಕಲೋನಿಯಲ್‌ನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ತಪ್ಪಾಗಿ ಹಾಗೂ ಅನೇಕ ಗೊಂದಲಗಳ ಮೂಲಕ ಸೇವಾ ವಲಯವನ್ನು ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧಿಕ ಜ್ಞಾನದ ಉನ್ನತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ತನ್ನ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯನ್ನಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಮೂಲಕ ಇಂದು ಇಂಡಿಯಾ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದಿಕ್ಕುತಪ್ಪಿರುವುದು ಕಳೆದ 20 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿನ ವಿದ್ಯಾಮಾನಗಳು ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣೆದುರಿಗಿದೆ. ಅಂದರೆ ಚಿಂತಕ ’ಚೋಮೆಸ್ಕಿ’ಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ 99% ವರ್ಸಸ್ 1% ರ ದುಸ್ಥಿಗೆ ಪ್ರಭುತ್ವವು ಇಂಡಿಯಾವನ್ನು ತಂದು ನಿಲ್ಲಿಸಿದೆ. ಈ ಕೆಟ್ಟದಾದ ಹಾಗೂ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದಿಕ್ಕು ತಪ್ಪಿದ ಆಯ್ಕೆಯ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯ ಫಲವಾಗಿ ಮಾವೋವಾದಿಗಳು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾದ ಹಾದಿ ತುಳಿಯುತ್ತಾರೆ. ಇಂದು ದಲಿತರು ತಮ್ಮ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯನ್ನು ವಿಭಿನ್ನ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಇಂದಿನ 
ಆಧುನಿಕತೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಕಲಿತು ಶ್ರೇಣೀಕೃತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮುಖವಾಗಿ ಚಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಗುರಿತಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ ಸ್ವತಃ ತೀವ್ರವಾದ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್‌ವಾದಿಗಳಾಗುವ ಆಯ್ಕೆಯ ಮುಖಾಂತರ ತಮ್ಮ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ತಂಡವಾಗಿ ಶೈಕ್ಷಣಿಕವಾಗಿ ಉನ್ನತ ವಲಯಕ್ಕೆ ಮುನ್ನುಗ್ಗುವ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯನ್ನು ಧಿಕ್ಕರಿಸಿ ಎಡಬಲ ಜಾತಿಗಳಾಗಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಐಡೆಂಟಿಟಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ! ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೂ ದಿಕ್ಕುತಪ್ಪಿದ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಅರಾಜಕತೆ! ಇಂದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂರು ತಮ್ಮ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ತಮ್ಮದಲ್ಲದ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಇವರು ಮತ್ತೇ ಮತ್ತೇ ತಮ್ಮ Ghettoಗಳಾದ ಯಾರಬ್‌ನಗರ, ಗೌರೀಪಾಳ್ಯ, ಜುಹಾಪುರಗಳಿಗೆ ಮರಳುವ ಅನಿವಾರ್ಯವಾದ ಆಯ್ಕೆಯ ಮೂಲಕ ಹಾಗೂ ಅಲ್ಲಿನ ಕೊಳಕಿನ ಬದುಕಿನ ಮೂಲಕವೇ ಹೊರತಾಗಿ ತಮ್ಮ ಅದ್ಭುತ ವೃತ್ತಿಕೌಶಲ್ಯಗಳಾದ ಚರ್ಮ ಕೈಗಾರಿಕೆ, ರೇಷ್ಮೆ ನೇಯ್ಗೆಗಳ, ಕಲೆಗಾರಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕವಲ್ಲ! ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೂ ದಿಕ್ಕುತಪ್ಪಿದ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಅರಾಜಕತೆ!
ಇಲ್ಲಿ ಚಿಂತಕ ’ಅಮಾರ್ತ್ಯ ಸೇನ್’ ಹೇಳಿದ ಇಟಲಿಯ ಹಳೆಯ ಪ್ರಸಂಗವೊಂದು ನೆನಪಾಗುತ್ತದೆ “20ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ’ಮುಸಲೋನಿ’ಯ ಫ್ಯಾಸಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಇಟಲಿಯಾದ್ಯಾಂತ ಅಪಾರವಾದ ಬೆಂಬಲವು ವ್ಯಕ್ತವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಫ್ಯಾಸಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷದ ರಾಜಕೀಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತನೊಬ್ಬ ಹಳ್ಳಿಗಾಡಿನ ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್ ಒಬ್ಬನೊಂದಿಗೆ ಅವನನ್ನು ಫ್ಯಾಸಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಆದರೆ ಆ ಹಳ್ಳಿಗಾಡಿನ ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್ ಇದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ “ಅದು ಹೇಗೆ ನಾನು ನಿನ್ನ ಫ್ಯಾಸಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಕಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳಲಿ? ನನ್ನ ತಂದೆ ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದ, ನನ್ನ ತಾತನು ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದ, ನಾನು ಸಹ ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್ ಆಗಿಯೇ ಉಳಿಯುತ್ತೇನೆ ಹೊರತಾಗಿ ಫ್ಯಾಸಿಸ್ಟ್ ಆಗಿ ಅಲ್ಲ” ಎಂದು ಹೇಳಿದ. ಆಗ ಫ್ಯಾಸಿಸ್ಟ ಪಕ್ಷದ ರಾಜಕೀಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ “ಇದು ಯಾವ ರೀತಿಯ ವಾಗ್ವಾದ? ಮಸಲ ನಿನ್ನ ತಂದೆ ಕೊಲೆಗಾರರಾಗಿದ್ದರೆ, ನಿನ್ನ ತಾತ ಕೊಲೆಗಾರರಾಗಿದ್ದರೆ, ನೀನು ಏನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ?” ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಆ ಹಳ್ಳಿಗಾಡಿನ ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್ ತಣ್ಣಗೆ ಉತ್ತರಿಸಿದ. “ಆಗ ಬಹುಶಃ ನಾನು ನಿನ್ನ ಫ್ಯಾಸಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಸೇರುತ್ತಿದ್ದೆ””. ( ಅಮಾರ್ತ್ಯ ಸೇನ್‌ರ ’ಐಡೆಂಟಿಟಿ ಮತ್ತು ಹಿಂಸೆ’ ಪುಸ್ತಕದಿಂದ)
ಈ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಸಂಗದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ನಿಚ್ಛಳವಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುವುದು ಆ ಹಳ್ಳಿಗಾಡಿನ ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್ ಯಾವುದೇ ಗೊಂದಲವಿಲ್ಲದೆಯೇ ತನ್ನ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ನೆಚ್ಚಿ ತನ್ನ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳತ್ತಾನೆ ಹೊರತಾಗಿ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಆಯ್ಕೆಗಳ ಗೊಂದಲಗಳ ಮೂಲಕ ತನ್ನ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ’ಅವನತಿ’ಯ ಸೂರಾಚಾರಿಗೆ ಈ ಅದೃಷ್ಟವಿಲ್ಲ!
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ತಮ್ಮ 84ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿ ಮೃಣಾಲ್ ಗೋರೆಯವರ ಜೀವನದ ಕಥೆಯೂ ಸಹ ಮೇಲಿನ ಹಳ್ಳಿಗಾಡಿನ ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್‌ನ ರೀತಿಯ ಬದ್ಧತೆಯ ಮಾದರಿಯದ್ದು. 40ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಅರ್ಧಕ್ಕೇ ಮೊಟಕುಗೊಳಿಸಿ ಸಮಾಜವಾದಿ ಚಳುವಳಿಗೆ ಧುಮುಕಿದ ಮೃಣಾಲ್ ಗೋರೆಯವರು 60/70/80 ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಂಬೆಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಆ ದಶಕದಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಮ ಹಾಗೂ ಸ್ಲಂ ವರ್ಗಗಳ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳಾದ ನೀರು, ರಸ್ತೆ, ಶೌಚಾಲಯ ಮತ್ತು ಒಳಚರಂಡಿ ಹಾಗೂ ನೈರ್ಮಲ್ಯೀಕರಣಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆಯ ಹಕ್ಕಿಗಾಗಿ ನಿರಂತರ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸಿದವರು ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್ ಮೃಣಾಲ್ ಗೋರೆಯವರು. ಆಗ ಇವರು ’ಪಾನೀವಾಲೀ ಬಾಯಿ’ ಎಂದು ಪ್ರಖ್ಯಾತರಾಗಿದ್ದರು. 
ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್‌ರಾಗಿಯೇ ಜನತಾ ಪಕ್ಷದಿಂದ ಎರಡು ಬಾರಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ವಿಧಾನಸಭೆಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದರು. 1977ರಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಬಾಂಬೆಯಿಂದ ಸಂಸದೆಯಾಗಿ ಲೋಕಸಭೆಗೆ ಚುನಾಯಿತರಾಗಿದ್ದರು. ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಸಚಿವ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಆಗಲೇ ಲೋಕಸಭೆಯ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿಯವರು ಪರಾಭವಗೊಂಡಿದ್ದರು. ಆಗ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಸ್ಲೋಗನ್ ಹೀಗಿತ್ತು: “ಪಾನೀವಾಲೀ ಬಾಯೀ ದಿಲ್ಲೀಮೆ, ದಿಲ್ಲೀವಾಲೀ ಬಾಯಿ ಪಾನೀಮೆ”! ಮಧು ಲಿಮಯೆ, ಮಧು ದಂಡವತೆಯಂತಹ ಖ್ಯಾತ ಸಮಾಜವಾದಿಗಳಿಗೆ ನಿಕಟವರ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ತಮ್ಮ ಇಡೀ ರಾಜಕೀಯ ಹಾಗು ಸಾಮಾಜಿಕ ಹೋರಾಟಗಳ ಬದುಕಿನ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಮೃಣಾಲ್ ಗೋರೆ ತಮ್ಮ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿಯಾಗಿಯೇ ಹೊರತಾಗಿ ಇನ್ನಾವುದೇ ಅನಿವಾರ್ಯ ಆಯ್ಕೆಗಳ ಮೂಲಕವಲ್ಲ. ಆದರೆ ಮೃಣಾಲ್ ಗೋರೆಯವರ ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್ ಗೆಳೆಯರಾಗಿದ್ದ ಜಾರ್ಜ್ ಫರ್ನಾಂಡೀಸ್‌ರವರು ಅವಕಾಶವಾದಿಗಳಾಗಿ, ಭ್ರಷ್ಟರಾಗಿ 90ರ ದಶಕದ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ಮತೀಯವಾದಿಗಳಾದ ಸಂಘಪರಿವಾರದೊಂದಿಗೆ ಕೈಜೋಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಆತ್ಮಹತ್ಯಾತ್ಮಕ ಆಯ್ಕೆಯ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಐಡೆಂಟಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಧಃಪತನಕ್ಕೆ ಇಳಿದರು. ಇಂದಿಗೂ ಜಾರ್ಜ್ ಫರ್ನಾಂಡೀಸರ ಐಡೆಂಟಿಟಿ ಇರುವುದು ಇವರು ಪಲಾಯನವಾದಿಗಳಾಗಿ ಕೋಮುವಾದಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೈ ಜೋಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಆಯ್ಕೆಯ ಮೂಲಕವೇ ಹೊರತಾಗಿ ಮಾಜಿ ಫೈರ್ ಬ್ರಾಂಡ್ ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್‌ರಾಗಿಯಂತೂ ಖಂಡಿತ ಅಲ್ಲ.
ಇಂದಿನ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜಕಾರಣದಲ್ಲಿ ಭ್ರಷ್ಟ ರಾಜಕಾರಣಿಯಾದ, ನಮ್ಮ ನಾಡಿನ ಖನಿಜ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಲೂಟಿ ಮಾಡಿದ ಶ್ರೀರಾಮುಲುರಂತಹ ದಿಕ್ಕುತಪ್ಪಿದ ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಕೈ ಜೋಡಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ನಮ್ಮ ಕೆಲವು ಹಿರಿಯ ಜಾತ್ಯಾತೀತ, ಪ್ರಗತಿಪರ ಗೆಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಗತಿಪರ ಹೋರಾಟಗಾರರೆಂಬ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಸಹ ಜಾರ್ಜ್ ತರಹದ ಅನಿವಾರ್ಯದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕೆಟ್ಟ ಆಯ್ಕೆಯ ಮೂಲಕ ಸೂರಾಚಾರಿಯ ಹಾದಿಯನ್ನು ತುಳಿದಿದ್ದಾರೆ. ನಾವು ಯಾವ ಗರ್ಭದಿಂದ ನಮ್ಮ ಹೋರಾಟದ ಬದುಕನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆಯೋ, ಯಾವ ಗರ್ಭವು ನಮ್ಮ ಈ ಚಿಂತನೆಗಳಿಗೆ ಹಾಗೂ ಹೋರಾಟಗಳಿಗೆ ತಾತ್ವಿಕವಾದ ಹಾಗೂ ಜನಪರವಾದ ನೆಲೆಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದೆಯೋ ಅದೇ ಗರ್ಭದಲ್ಲಿಯೇ ನಮ್ಮ ಕಳೆದುಹೋದ ಬದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಆ ಗರ್ಭದಲ್ಲಿಯೇ ಮರು ಕಟ್ಟುವಿಕೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನಡೆಸಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಮಾನವೀಯ ಪಾಠವನ್ನು ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯ ಪ್ರಗತಿಪರ ಗೆಳಯರು ಮರೆತಿರುವುದು ತುಂಬಾ ನೋವಿನ ಸಂಗತಿ.
ಮೊನ್ನೆ ಫ್ಯೂಡಲ್‌ನ ದೌರ್ಜನ್ಯಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗಿ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡ ತಮಟೆ ಕಲಾವಿದ ದಸರೀಘಟ್ಟದ ರವಿಕುಮಾರ್ ಅವರ ಅತ್ಮಹತ್ಯೆಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಮೇಲ್ಜಾತಿಗಳ ಊಳಿಗಮಾನ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ ಅರೆ, ತಮಟೆ, ಕಹಳೆ, ದೋಣು ಕಲಾವಿದರು ತಿಪಟೂರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆ ನಡೆಸಿದರು. ತಿಪಟೂರಿನ ಪ್ರಗತಿಪರ ಗೆಳೆಯರು ಈ ಪ್ರತಿಭಟನಾ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಸಂಘಟಿಸಿದ್ದರು. ನಾವೆಲ್ಲ ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆವು. ಇಡೀ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಕಹಳೆ, ತಮ್ಮಟೆಯನ್ನು ಬಾರಿಸಿದ ಈ ಕಲಾವಿದರು ದಸರೀಘಟ್ಟದ ರವಿಕುಮಾರ್‌ನ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣರದವರನ್ನು ಬಂಧಿಸಿ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ ಜರುಗಿಸಬೇಕೆಂದು ಆಗ್ರಹಿಸಿದರು. ರವಿಕುಮಾರ್ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಪರಿಹಾರ ಕೊಡಬೇಕೆಂದು ಆಗ್ರಹಿಸಿದರು. ತಮಗೂ ಅತ್ಯಂತ ಸಮಂಜಸವಾದ, ನ್ಯಾಯಯುತವಾದ ವೇತನಗಳನ್ನು ನಿಗದಪಡಿಸಬೇಕು ಹಾಗೂ ಮಾಸಾಶನವನ್ನು ನೀಡಬೇಕೆಂದು ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮನ್ನು ಅರೆ, ತಮಟೆ, ಮೌರಿ, ದೋಣು, ಕಹಳೆ ವಾದ್ಯಗಳ ಕಲಾವಿದರೆಂದು ಗುರುತಿಸಿ ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ ಹಾಗೂ ಅವಮಾನದಿಂದ 
ಪಾರುಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಆಗ್ರಹಿಸಿದರು. ಇದು ನಮ್ಮ ನೆಲದ ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯನ್ನು ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಗಳಾದ ಮೇಲಿನ ಕಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲು ಬಯಸಿದರು. ಇವರಾರೂ ಪರಿಸ್ಥಿಯ ಅನಿವಾರ್ಯತೆಗೆ ಬಲಿಯಾಗಿ ಪರ್ಯಾಯ ಆಯ್ಕೆಗಳ ಹಳ್ಳಕ್ಕೆ ಜಾರಲಿಲ್ಲ. ಯಾವುದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೂ ತಾವು ಅರೆ, ತಮಟೆ ಕಲಾವಿದರಾಗಿಯೇ ಉಳಿಯಬಯಸಿದರು. ಇವರ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯ ಈ ಬದ್ಧತೆ ಬುದ್ಧ, ಗಾಂಧೀ, ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಮಾದರಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಕಲಾವಿದರ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯು ನಮಗೆಲ್ಲ ಮಾದರಿಯಾಬೇಕಾಗಿದೆ.
ಇಲ್ಲಿ ಬಿಹಾರದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳಾದ ನಿತೀಶ್‌ಕುಮಾರ ಅವರು ಇಂಡಿಯಾದ ಮುಂದಿನ ಪ್ರಧಾನಿಯು ಸೆಕ್ಯುಲರ್ ಆಗಿರಬೇಕೆಂಬ ಜನಪ್ರಿಯ ಹೇಳಿಕೆಯ ಹಿಂದಿನ ಬದ್ಧತೆಯು ನಮಗೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಬೇಕು. ಈ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶವಾದಿತನ ಇರಬಹುದು. ಆದರೆ ಇಂಡಿಯಾಕ್ಕೆ ಸೆಕ್ಯುಲರ್ ಪ್ರಧಾನಿಯೇ ಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಐಡೆಂಟಿಟಿ ಎಲ್ಲ ಕಾಲಕ್ಕೂ ಸತ್ಯ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಈ ಮತೀಯವಾದಿಗಳ ನೆಲದಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂರಿಗೆ ಹಾಗೂ ದಲಿತರಿಗೆ ಅವರ ಹುಟ್ಟಿನ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯಿಂದಾಗಿ ವಾಸಿಸಲಿಕ್ಕೆ ಮನೆ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ, ಬದುಕಲಿಕ್ಕೆ ರೋಟಿ, ಕಪಡ ಔರ್ ಮಕಾನ್ ಗಗನಕುಸುಮಗಳಾಗಿಬಿಡುತ್ತವೆ. ಮುಸ್ಲಿಂ ಎನ್ನುವ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯಿಂದಾಗಿ ಇಂದಿನ ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಶೇಕಡ 11 ರಷ್ಟಿರುವ ಮುಸ್ಲಿಂರಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶೇಕಡಾವಾರು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಯುವಕರು ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಕೊಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ (ಕಾರಾಗೃಹವಾಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಮರ ಸಂಖ್ಯೆ 36%). ಈ ಮಾನಸಿಕ Ghettoಗಳ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗದಿದ್ದರೂ ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿಯಾದರೂ ಇಂಡಿಯಾಕ್ಕೆ ಸೆಕ್ಯುಲರ್ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಯ ಐಡೆಂಟಿಟಿ ಅತ್ಯವಶ್ಯಕ. ಇಲ್ಲದೇ ಹೋದರೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹರಿಕಾರ ಎನ್ನುವ ಬೋಗಸ್ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡಿರುವ ಫ್ಯಾಸಿಸ್ಟ್ ಗುಣದ ಮತೀಯವಾದಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದು ಬಿಡುತ್ತಾನೆ. ಆಗ ಈತನ ನಿಜದ ಐಡೆಂಟಿಟಿಗಳಾದ ಫ್ಯಾಸಿಸಂ ಮತ್ತು ಮತೀಯವಾದದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಕ್ರೌರ್ಯದ ಸಮಾಜದಿಂದ ಈ ಭಾರತವು ಹೊರ ಬರಲು ಶತಮಾನಗಳೇ ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ.
ಮನುಷ್ಯ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ, ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ತಲೆದೋರುವ ಸರಳವಾದ ವೈರುಧ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ವಿರೋಧಾಬಾಸಗಳನ್ನು ಮಣಿಸುವ ಹುನ್ನಾರದಲ್ಲಿ ನಾವೆಲ್ಲ ಮತ್ತೊಂದು ಬಗೆಯ ಆಕ್ಟೋಪಸ್‌ನ ಹಿಡಿತಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕಿಕೊಂಡುಬಿಡುತ್ತೇವೆ, ದೈತ್ಯ ಡೈನೋಸಾರಗಳು ನಮ್ಮನ್ನೆಲ್ಲ ಅನಿವಾರ್ಯ ಆಯ್ಕೆಗಳ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಸಮಾಜವನ್ನೇ ಮತ್ತೊಂದು ಕಸದಗುಂಡಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಿಬಿಡುವುದರ ಅಪಾಯದ ಕುರಿತಾಗಿ ಕೆ.ಪಿ.ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿಯವರ “ಅವನತಿ” ಕಥೆ ಅತ್ಯಂತ ಧ್ವನಿಪೂರ್ಣವಾಗಿ, ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ದೇಸಿವಾದದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆಯ ಅಗತ್ಯತೆಯನ್ನು ಕೂಡ ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ತೇಜಸ್ವಿಯವರ “ಅವನತಿ” ಕಥೆಯೇ ನಮ್ಮ ಇಂದಿನ ಜಾಗತೀಕರಣಗೊಂಡ ನವಕಲೋನಿಯಲ್ ಭಾರತದ ಕಥೆ.
ಸೋಜಿಗದ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ, ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಜಗತ್ತು ಅಂಟಿಸಿದ ಈ ಕಾಯಿಲೆಗೆ ಬಲಿಯಾದದ್ದು ಮಾತ್ರ ತೃತೀಯ ಜಗತ್ತು. ಅಂದರೆ, ಏಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಆಫ್ರಿಕಾ ಖಂಡದ ಜನತೆ. ಆಫ್ರಿಕಾದ ಹಲವಾರು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಛಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಮುಕ್ತ ಲೈಂಗಿಕ ಚಟುವಟಿಗಳು ರೋಗದ ಕ್ಷಿಪ್ರ ಹರಡುವಿಕೆಗೆ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಸಹಕಾರಿಯಾದವು. ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಜನತೆ ಒಣಗಿ ಹೋದ ತರಗಲೆಗಳಂತೆ ಉದುರಿ ಬಿದ್ದರು. ಭಾರತವೂ ಕೂಡ ಇದಕ್ಕೆ ಹೊರತಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಕಾಯಿಲೆಗೆ ಮದ್ದು ಹುಡುಕುವುದಕ್ಕಿಂತ ಈ ಮಹಾಮಾರಿ ಹರಡದಂತೆ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸುವುದು ಸೂಕ್ತ ಎಂಬ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದ ಆಧುನಿಕ ಜಗತ್ತು, ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಏಡ್ಸ್ ರೋಗ ನಿಯಂತ್ರಣದತ್ತ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಗಮನ ಹರಿಸಿದೆ. ಇಂತಹ ಒಂದು ಪ್ರಯತ್ನಕ್ಕೆ ಕೈ ಜೋಡಿಸಿದ್ದು, ಬಿಲ್-ಮಿಲಿಂಡ ಗೇಟ್ಸ್ ಪೌಂಡೇಶನ್. ಮೈಕ್ರೋಸಾಪ್ಟ್ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಬಿಲ್ ಗೇಟ್ಸ್‌ನ ಮಾನವೀಯ ಮುಖದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಈ ಪೌಂಡೇಶನ್ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಏಡ್ಸ್ ನಿಯಂತ್ರಣಾಕ್ಕಾಗಿ ಸಾವಿರಾರು ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ದಾನವಾಗಿ ವಿನಿಯೋಗಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಜಗತ್ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಹೂಡಿಕೆದಾರ ವಾರೆನ್ ಬಪೆಟ್ ತನ್ನ ಸಂಪಾದನೆಯ ಬಹು ಭಾಗವನ್ನು ಧಾರೆಯರೆದು ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಜೊತೆ ಕೈಜೋಡಿಸಿದ್ದಾನೆ.
ಏಡ್ಸ್ ರೋಗ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕುರಿತಂತೆ ಹಮ್ಮಿಕೊಂಡ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೆಮ್ಮೆ ಪಡುವಷ್ಟು ಸುಧಾರಣೆಯಾಗಿಲ್ಲ. ಹಣದಾಸೆಗೆ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ಹಲವಾರು ಎನ್.ಜಿ.ಓ.ಗಳ ಅಸಮರ್ಪಕ ಕಾರ್ಯವೈಖರಿ ಇದಕ್ಕೆ ಮೂಲ ಕಾರಣ. ಜೊತೆಗೆ ಇದೊಂದು ಕಾಟಾಚಾರದ ಕೆಲಸ ಎಂಬ ಆಲಸ್ಯ ಬೆಳಸಿಕೊಂಡ ಸರ್ಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಸೋಮಾರಿತನ ಕೂಡ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳ ಡಾಬದ ಬಳಿ ನಿಂತು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬರುವ ಲಾರಿ ಚಾಲಕರಿಗೆ ಉಚಿತ ಕಾಂಡೋಮ್ ಹಂಚುವುದು, ಅಥವಾ ವೈಶ್ಯಾವಾಟಿಕೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವೈಶ್ಯೆಯರಿಗೆ ಹಂಚುವುದರಿಂದ ಏಡ್ಸ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬ ಹುಂಬತನವನ್ನು ಹಲವಾರು ಸ್ವಯಂ ಸೇವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಬೆಳಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಅದಕ್ಕೂ ಮೀರಿ, ಅವರ ಮನವೊಲಿಸುವುದು, ಅವರ ಆರ್ಥಿಕ ಬದುಕನ್ನು ಸುಧಾರಣೆ ಮಾಡುವುದು, ಕಾರ್ಮಿಕರ ವಲಸೆ ತಡೆಗಟ್ಟವುದು, ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಒತ್ತುಕೊಡುವುದು, ಇವುಗಳು ಏಡ್ಸ್ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಬಲ್ಲವು ಎಂಬುದನ್ನು ಮನದಟ್ಟು ಮಾಡಿಕೊಡುವುದು ನಿಜಕ್ಕೂ ಸವಾಲಿನ ಕೆಲಸವಾಗಿದೆ.
ಹುಬ್ಬಳಿ ಧಾರವಾಡ ಅವಳಿ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳೆಯರೂ ಸೇರಿದಂತೆ 30 ಸಾವಿರಕ್ಕು ಹೆಚ್ಚು ಬಡ ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದ ರಥ ಎಳೆಯಬೇಕಾದ ಹೊಣೆ ಹೊತ್ತಿಕೊಂಡು ಉಳ್ಳವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಮನೆಗೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಸುಮಾರು ಎರಡು ಸಾವಿರ ಮಹಿಳೆಯರು ಖಾಸಾಗಿ ಹೋಟೆಲ್‌‍ಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಜೋಳದ ರೊಟ್ಟಿ ಮಾರುವ ಅಂಗಡಿಗಳಲ್ಲಿ ರೊಟ್ಟಿ ಬಡಿಯುವ ಕಾಯಕದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನಿತರೆ ಮೂರು ನಾಲ್ಕು ಸಾವಿರದಷ್ಟು ಹೆಂಗಸರು ಧಾರವಾಡ ಮತ್ತು ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಾಯಿಪಲ್ಲೆ ಮಾರುತ್ತಾರೆ. ಮನೆಗೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಹಲವರು ಲೈಂಗಿಕ ಶೋಷಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಮಾನ ಮರ್ಯಾದೆ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಇಲ್ಲವೇ ಅನೈತಿಕ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ಸಹಕರಿಸದಿದ್ದರೆ, ಕೆಲಸ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಭಯದಿಂದ ತಾನು ಹೆತ್ತ ಮಕ್ಕಳ ತುತ್ತಿನ ಚೀಲ ತುಂಬಿಸಬೇಕಾದ ತುರ್ತು ಅಗತ್ಯದಿಂದ ಪುರುಷ ಲೋಕದ ಕ್ರೌರ್ಯಕ್ಕೆ ತಣ್ಣಗೆ ಬಲಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಪಾತಿಮಾ ಬಿಚ್ಚಿಟ್ಟ ವಾಸ್ತವದ ಬದುಕಿನ ಸತ್ಯ. ಇಂತಹ ಶೋಷಣೆಗೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಇಷ್ಟವಾಗದ ಮಹಿಳೆಯರು ಉರಿವ ಬಿಸಿಲಿನಲ್ಲಿ, ಸುರಿವ ಮಳೆಯಲ್ಲಿ ಸೊಪ್ಪು ತರಕಾರಿ ಮಾರುತ್ತಾ ತಮ್ಮ ಕಾಯವನ್ನು ಕರ್ಪೂರದಂತೆ ಕರಗಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ ಧಾರವಾಡದ ಕಥೆಯಲ್ಲ, ಈ ದೇಶದ ಯಾವುದೇ ನಗರದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಕಥೆ. ಈ ದುರಂತ ನಮ್ಮ ನಾಗರೀಕ ಜಗತ್ತು ತಲೆತಗ್ಗಿಸಬೇಕಾದ ಸಂಗತಿ. (ಕಳೆದ ವಾರ ಧಾರವಾಡ ಕರ್ನಾಟಕ ವಿ.ವಿ.ಯ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನೊಬ್ಬ ಮನೆ ಗೆಲಸ ಮಾಡುತಿದ್ದ ವಿಧವೆ ಹೆಣ್ಣು ಮಗಳೊಬ್ಬಳನ್ನು ಒಂಬತ್ತು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮನೆ ಮಾಡಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡು ಶೋಷಿಸಿದ ಘಟನೆ ಬಹಿರಂಗಗೊಂಡು ಈಗ ಆತನ ವಿರುದ್ಧ ಮೊಕದ್ದಮೆ ದಾಖಲಾಗಿದೆ.)
ಹಳ್ಳಿಗಳ ಕಾರ್ಮಿಕರ ದಿನಗೂಲಿ ಕೇವಲ 35 ರೂಪಾಯಿ ಇತ್ತು. ಈ ಅಲ್ಪ ಹಣದಲ್ಲಿ ಅವರು ನೆಮ್ಮದಿಯ ಜೀವನ ಕೂಡ ಸಾಗಿಸುತಿದ್ದರು. ಅವರಿಗೆ ಬೇರೆ ಯಾವುದೇ ದುಶ್ಚಟಗಳು ಇರಲಿಲ್ಲ. ಮೂರು ರೂಪಾಯಿಗೆ ಒಂದು ಕೆ.ಜಿ. ರಾಗಿ, ಏಳು ರೂಪಾಯಿಗೆ ಜೋಳ, ಎಂಟರಿಂದ ಒಂಬತ್ತು ರೂಪಾಯಿಗೆ ಅಕ್ಕಿ, ಐದರಿಂದ ಹತ್ತು ರೂಪಾಯಿ ಒಳಗೆ ಕೈಚೀಲಸದ ತುಂಬಾ ಕಾಯಿ ಪಲ್ಲೆ ದೊರೆಯುತಿತ್ತು. ಇವರು ಕೂಲಿಗೆ ಬರುವಾಗ ಮನೆಯಿಂದ ತಂದ ರೊಟ್ಟಿ, ಪಲ್ಯ, ಬೇಸರವಾದಾಗ ಅಗಿಯಲು ಎಲೆ ಅಡಿಕೆ ತರುತ್ತಿದ್ದರು. ಇವಿಷ್ಟೇ ಅವರ ಹವ್ಯಾಸಗಳಾಗಿದ್ದವು. ದುಡಿದು ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಹಣ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಮತ್ತು ಸರಳ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಸಾಕಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
ನಗರ ಮತ್ತು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿದೆ, ದುಡಿಯುವ ಕೈಗಳಿಗೆ ಕೈ ತುಂಬಾ ಕೆಲಸ ಮತ್ತು ಸಂಬಳ ಸಿಕ್ಕಿದೆ ಎಂದು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಬೊಗಳೆ ಬಿಡುವವರ ಮಾತಿನ ಹಿಂದೆ ಇರುವ ಕಹಿ ಸತ್ಯ ಇದು. ಆಧುನಿಕ ಜಗತ್ತಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಮಂತ್ರವೆಂದರೆ, ಬಲಗೈಯಲ್ಲಿ ಹತ್ತು ರೂಪಾಯಿ ನೀಡಿ, ಎಡಗೈಯಲ್ಲಿ ಒಂಬತ್ತು ರೂಪಾಯಿ ಕಿತ್ತು ಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಆಗಿದೆ. ಭಾರತ ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿನ ಹಿರಿಯಣ್ಣ ಅಮೇರಿಕಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಏಕೆ ಮುಗ್ಗರಿಸುತ್ತಿವೆ, ಬಡತನ ಏಕೆ ನಿರ್ಮೂಲನವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ನಾವು ರೂಪಿಸಿರುವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಕ್ರಮ ಎಂತಹದ್ದು ಎಂಬುದರ ಆತ್ಮ ವಿಮರ್ಶೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿದೆ. ಈ ರಾಜ್ಯದ ಅಬಕಾರಿ ಸಚಿವನೊಬ್ಬ ಅಬಕಾರಿ ಆದಾಯ 6 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿಯಿಂದ 9 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿದೆ ಎಂದು ಹೆಮ್ಮೆಯಿಂದ ಹೇಳುಕೊಳ್ಳವದು ನಾಚಿಕೆಗೇಡಿನ ಸಂಗತಿ ಎಂದು ಯಾರಿಗೂ ಅನಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. 9 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ಆದಾಯದಲ್ಲಿ ಈ ರಾಜ್ಯದ ಎಷ್ಟು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ಕಣ್ಣೀರಿನ ಕಥೆ ಅಡಗಿದೆ ಎಂಬುದು ನಮ್ಮನ್ನಾಳುವ ಮೂರ್ಖರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿದೆಯಾ?
ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಹೊಸ ಓದುಗರು ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ವಡ್ಡರ್ಸೆಯವರ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ನಿಲುವು-ಒಲವುಗಳನ್ನು ವಿವರವಾಗಿ ಚರ್ಚೆ ಮಾಡಲು ನಾನು ಅಸಮರ್ಥ ಆ ಕಾಲಕ್ಕೆ, ಈಗಲೂ ಅದೇ ನಿಲುವು. ವಡ್ಡರ್ಸೆಯವರ ಲೋಹಿಯ, ಅಂಬೇಡ್ಕರ್, ಶೂದ್ರರ ಮೇಲೆ ಅವರಿಗಿದ್ದ ಕಾಳಜಿಯನ್ನೇ ಬಂಡವಾಳ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಅವರು ಪುಳಕವಾಗುವ ಹಾಗೆ ಮಾತನಾಡಿ ಕಾರ್ಯಸಾಧನೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡವರ ನಡುವೆಯೂ ಶೆಟ್ಟರ ಕೋಪಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾಗಿ ಅವಮಾನ ಸಹಿಸಿಕೊಂಡು ಅವರ ವಿಶ್ವಾಸ ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡರೆ ಬಹುಶ: ಅವರು ಓದುಗರಿಗೂ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನುವ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕೆ ನಾನೇ ಮಿತಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ ಹೊರತು ಅನ್ಯ ಕಾರಣಗಳಿಲ್ಲ.
ಭಾರತದಿಂದ ಕೀನ್ಯಾಕ್ಕೆ ಬಂದ ಮೇಲೆ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದ ವಯಸ್ಸಿನ ಕಾರಣದಿಂದ ಕಾರ್ಬೆಟ್ ಆರೋಗ್ಯದಲ್ಲಿ ಏರು ಪೇರು ಕಾಣತೊಡಗಿತು. ಮಲೇರಿಯಾ ರೋಗದಿಂದ ಚೇತರಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರವೂ ಕಾರ್ಬೆಟ್‌ನ ಎದೆಯಲ್ಲಿ ಕಫ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ತೊಂದರೆ ಕೊಡತೊಡಗಿತು. ಆತನ ನಡಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿನ ವೇಗ ಇರಲಿಲ್ಲ. ನಿಧಾನವಾಗಿ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದ. ಬೇಸರವಾದಾಗ ಅರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಬಗೆ ಬಗೆಯ ಪ್ರಾಣಿ, ಪಕ್ಷಿಗಳ ಛಾಯಾಚಿತ್ರ ತೆಗೆಯುವ ಹವ್ಯಾಸ ರೂಢಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ. ಉಳಿದ ವೇಳೆ ಅಕ್ಕ ತಮ್ಮ ಇಬ್ಬರೂ ತಮ್ಮ ಕಾಟೇಜ್ ವರಾಂಡದಲ್ಲಿ ಕೂರುತ್ತಿದ್ದರು, ಇಲ್ಲವೇ ಸಣ್ಣ ವಾಕ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ವಾರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಬೆಟ್ ಒಬ್ಬನೇ ಕೀನ್ಯಾದ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಡಲತೀರಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಅಲ್ಲಿ ಮಲಿಂಡಿ ಎಂಬ ನಗರದ ಹೊಟೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡು ಮೀನು ಶಿಕಾರಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ. ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಹವ್ಯಾಸಗಳ ನಡುವೆ ಅವನಿಗೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಬದುಕನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಇದೊಂದು ಕೊರತೆ ಸದಾ ಕಾರ್ಬೆಟ್‌ನನ್ನು ಕಾಡುತಿತ್ತು.
1951 ರಿಂದ 1953ರ ನಡುವೆ ಕೀನ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಹೋರಾಟ ತೀವ್ರವಾದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ಬಂದು ಅಕ್ಕ ತಮ್ಮ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ನಡುವೆ ಕಾರ್ಬೆಟ್‌ಗೆ ಭಾರತದ ನೆನಪು ಕಾಡತೊಡಗಿತು. ಅವನ ಸೇವಕರು, ಅವನ ಹಳ್ಳಿಯ ಜನ, ಕುಮಾವನ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಘರ್ವಾಲ್ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದ ಅನೇಕ ಹಳ್ಳಿಯ ರೈತರು ಅವನ ಸ್ಮೃತಿಯಲ್ಲಿ ಬರತೊಡಗಿದರು. ಇದರ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಅವನು 1952 ರಲ್ಲಿ “ಮೈ ಇಂಡಿಯ” ಎಂಬ ಕೃತಿಯನ್ನು ಬರೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಇದನ್ನೂ ಕೂಡ ಆಕ್ಸಫರ್ಡ್ ಪ್ರಕಾಶನ ಸಂಸ್ಥೆ ಪ್ರಕಟಿಸಿತು. ಈ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಜಿಮ್ ಕಾರ್ಬೆಟ್ ಭಾರತದ ಬಗ್ಗೆ, ಇಲ್ಲಿನ ಜನರ ಔದಾರ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ, ಶ್ರೀಮಂತ ಜಮೀನ್ದಾರರು, ಮತ್ತು ಹಣದ ಲೇವಾದೇವಿದಾರರ ಕೌರ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಹಳ್ಳಿಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನ ಕಾರ್ಬೆಟ್‌ನ ಈ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ನಾಯಕರಂತೆ ವಿಜೃಂಭಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಕೃತಿ ಕೂಡ ವಿಶ್ವ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆಯಿತು. “ಮೈ ಇಂಡಿಯ” ಕೃತಿಯ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಬೆಟ್, ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಭಾರತೀಯರ ಬಗ್ಗೆ ಇದ್ದ ಕೆಟ್ಟ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಿದ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಭಾರತದ ಬಹು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ನಡುವೆ ಇಲ್ಲಿ ಮುಗ್ಧ ಜನ ಸರಳವಾಗಿ ಬದುಕುವ ಕಲೆಯನ್ನ, ಅವರ ಔದಾರ್ಯವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಈ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಬೆಟ್ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟಿರುವುದು ವಿಶೇಷ. ಇದು ಅವನ ಹೃದಯವಂತಿಕೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಕೃತಿಯ ನಂತರ ಕಾರ್ಬೆಟ್ ನೈನಿತಾಲ್ ಮತ್ತು ಕಲಾದೊಂಗಿ, ಚೋಟಿಹಲ್ದಾನಿ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ತನ್ನ ಬಾಲ್ಯವನ್ನು ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ತನಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಯಾದ ಬಗೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುವ “ಜಂಗಲ್ ಲೋರ್” ಕೃತಿಯನ್ನು ಬರೆದ. ಕಾರ್ಬೆಟ್‌ನ ಕೃತಿಗಳಿಗೆ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಬೇಡಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ತನ್ನ ಶಿಕಾರಿಯ ಅನುಭವಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ದಾಖಲಿಸಿದ. ಇಂತಹ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ “ಟೆಂಪಲ್ ಟೈಗರ್” ಪ್ರಮುಖವಾದುದು.
1953ರ ವೇಳೆಗೆ ಸತತ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲಿದ ಕಾರ್ಬೆಟ್ ಕ್ಷಯ ರೋಗಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗಿ ನರಳತೊಡಗಿದ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ 1955ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 18 ರಂದು ಹೃದಯಾಘಾತಕ್ಕೆ ತುತ್ತಾಗಿ ಮರು ದಿನ 19ರಂದು ನೈರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಅಕ್ಕ ಮ್ಯಾಗಿಯ ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ತಲೆ ಇಟ್ಟು ತನ್ನ 79 ವರ್ಷದ ವರ್ಣರಂಜಿತ ಬದುಕಿಗೆ ವಿದಾಯ ಹೇಳಿದ. ಸಾಯುವ ಮುನ್ನ ಕಾರ್ಬೆಟ್ ತನ್ನ ಅಕ್ಕನಿಗೆ ಹೇಳಿದ ಕೊನೆಯ ಮಾತುಗಳಿವು: “ಧೈರ್ಯವಾಗಿರು, ಇತರರು ಸುಖದಿಂದ ಬಾಳುವೆ ಮಾಡಲು, ಜಗತ್ತು ಸದಾ ಸಂತೋಷದಿಂದ ಇರುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊ.” ಯುರೋಪ್ ಮೂಲದ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ, ನಂತರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ ಕಾರ್ಬೆಟ್, ಒಂದರ್ಥದಲ್ಲಿ ಯುರೋಪ್, ಏಷ್ಯಾ, ಮತ್ತು ಆಫ್ರಿಕಾ ಖಂಡಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಬದುಕಿನ ಮೂಲಕ ಬೆಸೆದು, ವಿಶ್ವಮಾನವನಾಗಿ, ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಚಿರಸ್ಥಾಯಿಯಾದ. ಜಿಮ್ ಕಾರ್ಬೆಟ್‌ನ ಶವವನ್ನು ನೃತಿ ಪಟ್ಟಣದ ಚರ್ಚ್‌ಗೆ ತಂದು ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ, ಅಲ್ಲಿ ಕ್ರೈಸ್ತರ ರುಧ್ರಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಹೂಳಲಾಯಿತು.
ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಹುದ್ದೆಯ ಆಸೆ ಬಿಟ್ಟು ಜನಪರ ರಾಜಕಾರಣ ಮಾಡಿದರೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಜ್ಯೋತಿ ಬಸ್ಸು, ಕೇರಳದಲ್ಲಿದ್ದ ಕೆ. ಕರುಣಾಕರ್, ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಎಂಜಿಆರ್‌ರಂತೆ ಒಬ್ಬರನ್ನು ನಾಯಕನ್ನಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವ ರಾಜಕೀಯ ಸಂದರ್ಭ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಬಂದ್ರೆ ರಾಜ್ಯದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ದಿಕ್ಕು ಬದಲಾಗಲಿದೆ. ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ ಆ ಛಾನ್ಸ ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಈ ಛಾನ್ಸ ಇರುವುದು ಜೆಡಿಎಸ್‌ನ ಕುಮಾರ ಸ್ವಾಮಿಗೆ ಮಾತ್ರ. ಜೆಡಿಎಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ಮಾತ್ರ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ. ಅವರ ನಾಯಕತ್ವವನ್ನು ಜೆಡಿಎಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಇತರರು ಒಪ್ಪುತ್ತಾರೆ. ಅದು ಬಿಟ್ಟರೆ ಈ ಅವಕಾಶ ಇರುವುದು ಬಿಎಸ್ಆರ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನ ಶ್ರೀರಾಮುಲು ಅವರಿಗೆ. ಆದರೆ ಅವರ ಪಕ್ಷ ರಾಜ್ಯದ ಅಧಿಕಾರ ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಹಿಡಿಯುವಷ್ಟು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲಾರದು. ಶ್ರೀರಾಮುಲು ಬಿಜೆಪಿಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸೋಲಿಸಬಲ್ಲರು ಎಂಬ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಆರಂಭವಾಗಿದೆ. ಅವರು 10 ರಿಂದ 12 ಎಂಎಲ್ಎ ಗಳನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಧಾನಸಭೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಬಲ್ಲರು ಎನ್ನುವ ಊಹೆಗಳಿವೆ. ಜೆಡಿಎಸ್ ಶಾಸಕರ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು 40 ರಿಂದ 45 ಕ್ಕೆ ಏರಬಹುದು. ಉಳಿದ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಬಿಜೆಪಿ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬರುವುದು ಅನುಮಾನ. 100 ರಿಂದ 110 ಸ್ಥಾನ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಗೆದ್ದರೆ, ಆಗ ಅವರಿಗೆ ರಾಮುಲು ಅಥವಾ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ನೆರವು ಅನಿವಾರ್ಯ. ಹಾಗಾದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಆಡಳಿತ.
ಬಿಜೆಪಿ ಅಬ್ಬಾಬ್ಬಾ ಅಂದ್ರೆ 60 ರಿಂದ 70 ಶಾಸಕರನ್ನು ಹೊಂದಿ ವಿರೋಧಿ ಪಾಳಯದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಸಿದ್ಧತೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷ ಜೆಡಿಎಸ್ ಅಥವಾ ಬಿಎಸ್ಆರ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ಅಧಿಕಾರದ ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಹಿಡಿಯಬಹುದು. ಅಥವಾ ಜೆಡಿಎಸ್ ಮತ್ತು ಶ್ರೀರಾಮುಲು ಪಕ್ಷಗಳು ಚುನಾವಣಾ ಪೂರ್ವ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಅಧಿಕಾರ ಹಿಡಿಯಲು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸಹಕಾರ ಕೋರಬಹುದು. ಈ ಸಮೀಕರಣಗಳೇ ಇನ್ನಾರು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವುದು ಖಚಿತ. ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಜಗದೀಶ ಶೆಟ್ಟರ್ ಆರು ತಿಂಗಳು ಕಾಲ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿ ಇರಬಹುದು. ಮೂರು ಹೋಳಾಗಿರುವ ಬಿಜೆಪಿ ಭಿನ್ನಮತ ಚುನಾವಣೆಯ ವೇಳೆಗೆ ತಾರಕಕ್ಕೆ ಏರಲಿದೆ. ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ ಜೊತೆ ಇರುವವರಲ್ಲಿ 35 ರಿಂದ 40 ಜನ ಶಾಸಕರು ವಿಧಾನಸಭೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು. ಅವರೇ ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಹಣೆಬರಹ ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಇವೆ. ಹಾಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಪತನದ ನಂತರವೂ ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ ಪ್ರಬಲ ನಾಯಕನಾಗಿ ಉಳಿಯ ಬಹುದು. ಆದರೆ ಅಧಿಕಾರ ಮಾತ್ರ ಬಿಜೆಪಿಯ ಕೈ ತಪ್ಪಲಿದೆ. ಆದರೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ತಣ್ಣಗಾಗಿವೆ. ಆ ಪಕ್ಷ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬರುವ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲೇ ನಾಯಕತ್ವದ ಸಮಸ್ಯೆ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಗಾದಿಗೆ ಕಿತ್ತಾಟ ನಡೆಯುವುದು ಗ್ಯಾರಂಟಿ.
ಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀರಾಮುಲು ಯಾರನ್ನು ಟಾರ್ಗೆಟ್ ಮಾಡಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ, ಅವರು ಯಾರ ಜೊತೆ ಸೇರಲಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಸಹ ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದು. ಬಿಜೆಪಿ ಬಿಟ್ಟ ಹಾಲಾಡಿ ಸಹ ಶ್ರೀರಾಮುಲು ಪಕ್ಷ ಸೇರಿಕೊಂಡರೆ ಬಿಎಸ್ಆರ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಶಾಸಕ ಸ್ಥಾನದ ಗೆಲುವು ಗ್ಯಾರಂಟಿ. ಇನ್ನು ಜಾರಕಿಹೊಳಿ, ಅಸ್ನೋಟಿಕರ್ ಮತ್ತವರ ಬೆಂಬಲಿಗರು ಶ್ರೀರಾಮುಲು ಹಾಗೂ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ಜೊತೆ ಸಮಾನ ಅಂತರ ಕಾದುಕೊಂಡವರು. ಅಧಿಕಾರ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರ ಬೀಳುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಅವರು ಬಿಜೆಪಿ ಬಿಡುವುದು ಖಚಿತ.