Follow

Share

-ಚಿದಂಬರ ಬೈಕಂಪಾಡಿ

ದೇಶದ ಸಮಗ್ರ ಚಿಂತನೆ, ದೇಶ ಕಟ್ಟುವ ಕಲ್ಪನೆ ಒಬ್ಬ ರಾಜಕಾರಣಿಯಿಂದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಜೆ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡುವುದು ಅಪರಾಧವಲ್ಲ. ದೇಶಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಟ್ ಅಮಾಡುವಾಗ ಇದ್ದ ಕಲ್ಪನೆ ದೇಶದ ಅಖಂಡತೆ, ಐಕ್ಯತೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಆಗಿತ್ತು. ದೇಶ ಒಡೆಯುವ, ಜಾತಿಯ ಹೆಸರಲ್ಲಿ, ಭಾಷೆಯ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ವಿಭಜಿಸುವ ಮೂಲ ಆಶಯವಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ದೇಶ ವಿಭಜನೆಯಾಯಿತು, ಅದು ಇಂದಿಗೂ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿರುವ ಕಪ್ಪು ಚುಕ್ಕೆ. ಅದರಿಂದಲಾದರೂ ಪಾಠಕಲಿಯಬೇಕಿತ್ತು ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು, ಕಲಿಯಲಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ದುರಂತ.

ಈ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಹೇಳಬೇಕಾದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆಗೆ ಕಾರಣ ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಧಾನಸಭೆಗೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಚುನಾವಣೆ ಹಿನ್ನೆಲೆ. ಚುನಾವಣೆಗೆ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಅದರದ್ದೇ ಆದ ಘನತೆಯಿದೆ, ಮತಕ್ಕೂ ಪಾವಿತ್ರ್ಯತೆ ಇದೆ. ಮತದಾರರಿಂದ ಆರಿಸಿ ಹೋಗುವ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗೂ ಅಷ್ಟೇ ಘನತೆಯಿದೆ. ನಮ್ಮ ಪರವಾಗಿ ಶಾಸನ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿಎತ್ತಲು, ನಮ್ಮ ಕಷ್ಟು ಸುಖಗಳನ್ನು ಪರಮೋಚ್ಛ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲು ಜನರು ಕೊಡುವ ಅಧಿಕಾರ. ಜನರಿಂದ, ಜನರಿಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕಳುಹಿಸುವ ನಮ್ಮ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಎನ್ನುವ ಹೆಮ್ಮೆ ಮತದಾರನಿಗೆ. ನಮ್ಮಿಂದ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯ ಕರ್ತವ್ಯ ಜನರ ಹಕ್ಕನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು, ಜನರ ಸೇವೆ ಮಾಡುವುದು. ನಾವು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಅವನ ಬದ್ಧತೆ, ಕರ್ತವ್ಯಶೀಲತೆ, ಜನಪರ ಕಾಳಜಿಗಳನ್ನು ಮಾನದಂಡವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮತಹಾಕಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವುದು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ನಿಯಮ.

ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾದವರು ನಮಗೆ ಎದುರಾಗುವ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವುದು, ಐಕ್ಯತೆ, ಸಾರ್ವಭೌಮತೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಬಹುಮುಖ್ಯ. ಆದರೆ ಹಾಗೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆಯೇ, ಮುಂದೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆಯೇ ಎನ್ನುವ ಅನುಮಾನಗಳು ಕಾಡುತ್ತಿವೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಅತ್ಯಂತ ಸಂದಿಗ್ಧ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ದೇಶ, ಸಮಾಜವಿದೆ. ಅಖಂಡತೆಗೆ, ಸಾರ್ವಭೌಮತೆಗೆ, ಸಾಮರಸ್ಯಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹೊಸ ಹೊಸ ಸವಾಲುಗಳು ಧುತ್ತನೆ ಎದುರಾಗುತ್ತಿವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವಂಥ ಕಲ್ಪನೆ, ಚಿಂತನೆಯಿದ್ದವರನ್ನು ಆರಿಸಿಕಳುಹಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಆಶಯಕ್ಕೇ ಭಂಗವಾಗುತ್ತಿದೆ. ನಮ್ಮ ಮುಂದಿರುವ ಯಾರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕು ಎನ್ನುವುದೇ ಸವಾಲು ಈಗ.

ದೇಶವನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಬದಲು ಒಡೆಯುವ ಮನಸ್ಥಿತಿಯವರು, ಅಖಂಡತೆಯನ್ನು ಉಳಿಸುವ ಚಿಂತನೆಯ ಬದಲು ಜಾತಿ, ಭಾಷೆ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಒಡೆಯುವವರು ಮತಯಾಚನೆಗೆ ಮುಂದಾಗಿದ್ದಾರೆ. ನಮಗೆ ಬೇಕಾಗಿರುವುದು ದೇಶ ಒಡೆಯುವವರಲ್ಲ ಕಟ್ಟುವವರು. ಜಾತಿಯ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಜನರನ್ನು ವಿಭಜಿಸುವವರು ಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ, ಜಾತ್ಯಾತೀತವಾಗಿ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನಿಂದ ಇರುವಂತೆ ಮಾಡುವವರು ಬೇಕಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಜಾತಿಯೇ ಈಗಿನ ರಾಜಕಾರಣದ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಬಂದಿರುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಅಪಾಯಕಾರಿ. ಜಾತಿಯ ವಿನಾಶದ ಭಾಷಣ ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಜಾತಿಯನ್ನು ಮುಂದಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಕಣಕ್ಕಿಳಿಯುವ ಅರ್ಹತೆ ಗಿಟ್ಟಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಎಂಥ ಸನ್ನಿವೇಶ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಬಹುದು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಊಹಿಸುವುದಕ್ಕೂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.

ಜಾತಿ ಮನಸ್ಥಿತಿ ಹೊರತು ರೋಗವನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಂಥ ಮಾನದಂಡವಾಗಬಾರದು. ಸಮಾನತೆ, ಸಹಬಾಳ್ವೆ, ಸಮಪಾಲು ಎನ್ನುವ ಸಮಾಜವಾದದ ಹಿಂದಿರಬೇಕಾದ ಜಾತಿ ಈಗ ಮುಂದಿದೆ. ಸಮಾನತೆ ಹಿಂದೆ ಜಾತಿ ಮುಂದೆ ಇದು ಅಪಾಯಕಾರಿ. ಜಾತಿ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ರಾಜಕಾರಣ ಮಾಡುವುದು ಹೇಡಿತನವೇ ಹೊರತು ವೀರತ್ವ ಖಂಡಿತಕ್ಕೂ ಅಲ್ಲ. ರಾಜಕೀಯ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ತಿರುವಿನೋಡಿದರೆ ಜಾತಿಯೇ ಆಧಾರವಾಗಿದ್ದರೆ ಈಗಲೂ ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ, ಅಡ್ವಾಣಿ ಸಹಿತ ಯಾರೇ ಆದರೂ ಗೆಲ್ಲಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಜಾತಿಯನ್ನು ಮಾನದಂಡವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಜನ ಮತ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದರೆ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರಲ್ಲಿ ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ, ಬಳ್ಳಾರಿಯಲ್ಲಿ ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇರಲಿಲ್ಲ.

ಈ ಕ್ಷಣದಲ್ಲೂ ಇಂಥ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಇಂಥ ಜಾತಿಯವರಷ್ಟೇ ಮತ ಹಾಕಿದರೆ ಗೆದ್ದು ಬರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಕರ್ನಾಟಕದ 224 ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ಒಬ್ಬ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯೂ ತನ್ನ ಜಾತಿಯ ಮತಗಳಲ್ಲದೆ ಅನ್ಯ ಜಾತಿಯ ಒಂದೇ ಒಂದು ಮತವಿಲ್ಲದೆ ಆಯ್ಕೆಯಾಗುತ್ತೇನೆ ಎನ್ನುವುದು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಇದು ವಾಸ್ತವ.

ಆದರೆ ಈಗಿನ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯೇ ರೋಗಗ್ರಸ್ಥವಾಗಿದೆ. ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಜಾತಿಯ ರೋಗದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ತಮ್ಮ ರೋಗವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತದಾರನಿಗೂ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಜಾತಿಯ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಟಿಕೆಟ್ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದೇ ಈ ರೋಗದ ಮೊದಲ ಲಕ್ಷಣ. ಜಾತಿಗೆ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ಸಿಗಬೇಕೇ ಹೊರತು ಪಾರುಪತ್ಯವಲ್ಲ. ಸಮಾನತೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಕೊಡುವಾಗ ಜಾತಿಯೂ ಒಂದು ಅಂಶಹೊರತು ಅದೇ ನಿರ್ಣಾಯಕವಲ್ಲ.

ಹೆಣ್ಣು ಮತ್ತು ಗಂಡು ಎನ್ನುವುದೇ ಎರಡು ಜಾತಿಯೆನ್ನುವ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯದ ಭಾಷಣ ಅನುಷ್ಠಾನವಾಗಿದೆಯೇ? 224 ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 122 ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಯಾವ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟಿದೆ? ಹಾಗೆ ಬಿಟ್ಟು ಕೊಟ್ಟು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಹೇಳುವ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿ ಯಾವ ಪಕ್ಷಕ್ಕಿದೆ?

ಜಾತಿಯನ್ನು ಅದೆಷ್ಟು ವೈಭವೀಕರಿಸಿ ಟಿಕೆಟ್ ಹಂಚಲಾಗುತ್ತಿದೆಯೆಂದರೆ ಅನ್ಯಜಾತಿಯವರ ಬೆಂಬಲವೇ ಅನಗತ್ಯ ಎನ್ನುವಂಥ ಉದ್ಧಟತನ ಎನ್ನುವಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ. ಕ್ಷೇತ್ರವಾರು ಜಾತಿಯ ಮತದಾರರ ಅಂಕೆ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಆಧಾರವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಟಿಕೆಟ್ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡುವ ಸೂತ್ರವೇ ಅಪಾಯಕಾರಿ.

ಇಷ್ಟಕ್ಕೂ ಜಾತಿ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿ ಹೋದ ಯಾವ ರಾಜಕಾರಣಿ ತನ್ನ ಜಾತಿಯನ್ನು ಉದ್ಧಾರ ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ ಎನ್ನುವ ಮಾಹಿತಿಯಿದ್ದರೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ. ಜಾತಿಯ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ರಾಜಕಾರಣಿ ಉದ್ಧಾರವಾದಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅವನ ಜಾತಿ ಉದ್ಧಾರವಾಗಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಜನಸಮೂಹವನ್ನು ಇಡಿಯಾಗಿ ನೋಡಿಕೊಂಡು ರಾಜಕಾರಣ ಮಾಡಿದವರು ಈಗಲೂ ಜನಮಾನಸದಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿದ್ದಾರೆ. ಜಾತಿ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ರಾಜಕಾರಣ ಮಾಡಲು ಹೋಗಿ ಕಸದಬುಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿದವರೇ ಬಹಳ ಮಂದಿ.

ಯಾವುದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೂ ಜಾತಿಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅದನ್ನೇ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಆರಾಧಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ, ಬಾರದು ಕೂಡಾ. ಜಾತಿ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಖಾಸಗಿತನ. ಖಾಸಗಿತನವೆಂಬುದು ಬೀದಿಯಲ್ಲಿ ಹರಾಜಾಗಬಾರದು. ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲ ಅಡಿಪಾಯಕ್ಕೇ ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಿ ಜಾತಿರಾಜಕಾರಣ ಬಿಂಬಿತವಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಎಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಸರಿ ಎನ್ನುವುದು ಚರ್ಚೆಯಾಗಬೇಕಿದೆ. ಜಾತಿಗಳ ನಡುವೆ ವೈಷಮ್ಯ ಬೆಳೆಯಲು ಇದಕ್ಕಿಂತ ಬೇರೆ ಕಾರಣಬೇಕೇ? ಜಾತಿಯ ಬಲವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ರಾಜಕಾರಣ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯೇ ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಹ.

Follow

Share

-ಚಿದಂಬರ ಬೈಕಂಪಾಡಿ

ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಧಾನ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆಗೆ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಅದೆಷ್ಟು ಉತ್ಸಾಹದಲ್ಲಿವೆ ಅಂದರೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಜನ ಎಲ್ಲಿ ಕಡೆಗಣಿಸುವರೋ ಎನ್ನುವ ಆತಂಕ ಮಡುಗಟ್ಟಿದೆ. ಅಂಥ ಆತಂಕದಲ್ಲೂ ತಮ್ಮದೇ ಗೆಲುವು ಎನ್ನುವ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುವುದರಲ್ಲೂ ಹಿಂದೆ ಬಿದ್ದಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲರೂ ಗೆಲ್ಲುವವರೇ, ಎಲ್ಲ ಪಕ್ಷಗಳು ಅಧಿಕಾರ ತಮಗೇ ಎನ್ನುವ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡುತ್ತಿವೆ. ಅಧಿಕಾರ ಯಾರ ಕೈಗೆ ಕೊಡುತ್ತಾನೆ ಮತದಾರ ಎನ್ನುವುದು ಮಾತ್ರ ಮೇ 8 ಕ್ಕೆ ಗೊತ್ತಾಗುವುದು. ಮತದಾರನ ಮನವೊಲಿಸಲು ಈಗ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದೆಲ್ಲವೂ ಬರೇ ಕಸರತ್ತು.

ಚುನಾವಣೆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವುದು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ನಿಜಕ್ಕೂ ಪ್ರಸವ ವೇದನೆಯಷ್ಟೇ ಸುಖ ಮತ್ತು ಯಾತನೆ. ಒಂದಷ್ಟು ಮಂದಿಗೆ ಪ್ರನಾಳಿಕೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲು ಪಕ್ಷಗಳು ಕೆಲಸ ಕೊಡುತ್ತವೆ. ಇಂಥ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲು ಬೇಕಾಗಿರುವುದು ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ, ದೂರದೃಷ್ಟಿ, ಸಮಾಜಮುಖಿ ಚಿಂತನೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಇತ್ಯಾದಿ. ಪ್ರಣಾಳಿಕೆ ಕೇವಲ ಘೋಷಣೆಗಳಾಗಿರಬಾರದು, ಅವು ಆ ಪಕ್ಷದ ಮುಖವಾಣಿಯಂತಿರಬೇಕು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೇಧಾವಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಣಾಳಿಕೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ತೊಡಗಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಕಾಲವೊಂದಿತ್ತು. ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಘೋಷಣೆ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ಬರಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಬದ್ಧತೆಯೂ ಇತ್ತು.

ಈಗ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲು ಮೇಧಾವಿಗಳೂ ಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ, ಅವುಗಳನ್ನು ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ತರಬೇಕೆನ್ನುವ ಬದ್ಧತೆಯೂ ಅನಿವಾರ್ಯವಲ್ಲ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಬದ್ಧತೆ ಎನ್ನುವುದೇ ಅಣಕ. ಬದ್ಧತೆಯಿದ್ದವನು ಈಗಿನ ರಾಜಕೀಯಕ್ಕೆ ನಾಲಾಯಕ್ ಎಂದುಕೊಂಡರೂ ತಪ್ಪಲ್ಲ. ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಅಂದರೆ ರೆಡಿಮೇಡ್ ಬಟ್ಟೆ ಅಂಗಡಿಗಳಿದ್ದಂತೆ. ಯಾವಾಗ ಬೇಕಾದರೂ ಅಂಗಡಿಗೆ ಬಂದು ತಮಗೆ ಬೇಕಾದ ಉಡುಗೆಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸ ಬಹುದು. ಅಲ್ಲಿರುವ ಬಟ್ಟೆಗಳು ಯಾರಿಗಾದರೂ ಫಿಟ್ ಆಗಿಬಿಡುತ್ತವೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಯಾವ ಪಕ್ಷದಿಂದಲಾದರೂ ಸರಿ, ಯಾವ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಬಂದರೂ ಸರಿ ಸ್ವಾಗತಾರ್ಹ. ಇಂಥ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನಿಂತಿರುವ ನಾವು ಯಾವ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡಬೇಕು, ಯಾರಿಂದ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡಬೇಕು, ಎನ್ನುವುದೇ ಪ್ರಶ್ನೆ.

ಹಾಗಾದರೆ ಇಂಥವರಿಂದ ನೀವು ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡುವ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆ ಹೇಗಿರಬಹುದು? ಈಗಿನ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಅದು ಸೂಟ್ ಆಗುವುದೇ ಮುಖ್ಯ ಹೊರತು ಬೇರೆ ಎಲ್ಲವೂ ಗೌಣ.

ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಯ ಈಗಿನ ಉದ್ದೇಶ ಜನರನ್ನು ತಮ್ಮತ್ತ ಸೆಳೆಯುವುದು. ಯಾವುದನ್ನು ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿದರೆ ಜನ ಸುಲಭವಾಗಿ ನಂಬುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನುವುದು ಮತ್ತು ಅದು ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಜನಾಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿರಬೇಕು. ಜನಾಕರ್ಷಣೆಯ ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದು ಪ್ರಣಾಳಿಕೆ ಅಂದುಕೊಂಡಿರುವುದೇ ಮೂರ್ಖತನ. ಜನರು ಅಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ವಿವೇಚನಾಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆಂದು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಭಾವಿಸಿರಬೇಕು ಎನ್ನದೇ ವಿಧಿಯಿಲ್ಲ.

ಈಗ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಹೊರತಂದಿರುವ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ ಗೋಚರವಾಗುವ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಅಂಶಗಳು ಜಾತಿ, ಧರ್ಮ, ವೃತ್ತಿ ಇವುಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದವು. ಜಾತೀವಾರು ಅಂಕೆ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಅವರನ್ನು ಸೆಳೆಯಲು ಒಂದಷ್ಟು ಆ ಜನಸಮುದಾಯದ ದೌರ್ಬಲ್ಯವನ್ನು ಹೆಕ್ಕಿ ತೆಗೆದು ತೋರಿಸುವುದು. ಇಂಥ ವೃತ್ತಿಯವರಿಗೆ ಇಂಥ ಲಾಭ ಕೊಡುತ್ತೇವೆ, ಸವಲತ್ತು ಒದಗಿಸುತ್ತೇವೆ ಎನ್ನುವುದು ಆಮಿಷವೇ ಹೊರತು ಬೇರೆ ಅಲ್ಲ.

ಹೊಟ್ಟೆತುಂಬಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಬೇಕಾಗುವಷ್ಟು ಧವಸ, ಧಾನ್ಯ. ಸೋಮಾರಿತನ ಹೋಗಲಾಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಷ್ಟು ಕೆಲಸ, ತೀರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿದ್ದಷ್ಟೇ ಸಾಲ. ಇರಲು ಸೂರು, ಕುಡಿಯಲು ಶುದ್ಧವಾದ ನೀರು, ಶಿಕ್ಷಣ ಕೊಡುವ ಬದ್ಧತೆಯ ಭರವಸೆಗಳನ್ನು ಯಾವ ಪಕ್ಷವೂ ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ. ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದರೆ ಹಳ್ಳಿಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ರೈತನ ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ವೃದ್ಧಿಸುತ್ತದೆಯೇ? ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಲಕ್ಷ ಲಕ್ಷ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿ ಎನ್ನುವುದು ಅದೆಷ್ಟು ಹಸಿ ಹಸಿ ಸುಳ್ಳು ?

ಇಷ್ಟಕ್ಕೂ ಜನ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಯನ್ನು ನಂಬಿ ತಮ್ಮನ್ನು ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ತರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಭಾವಿಸಿರುವುದೇ ತಪ್ಪು. ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಯನ್ನು ಜನ ಸೀರಿಯಸ್ಸಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ್ದರೆ ಈ ದೇಶದ ಚಿತ್ರಣವೇ ಎಂದೋ ಬದಲಾಗಿಬಿಡುತ್ತಿತ್ತು. ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಈಡೇರಿಸಿದ್ದರೆ ಈಗ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವುದಕ್ಕೂ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಪರದಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈಗ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ, ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಬರಗಾಲವಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದರಿಂದ ಯಾವುದನ್ನು ಬಿಂಬಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುವುದೇ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವವರಿಗೆ ಪ್ರಯಾಸ.

ನಿಜಕ್ಕೂ ಈ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಹೊರಹಾಕಿರುವ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ವಾಸ್ತವಿಕತೆಗಿಂತಲೂ ಭ್ರಮಾತ್ಮಕ ಅಂಶಗಳಿಗೇ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತು ಕೊಟ್ಟಿವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಪಕ್ಷಗಳೂ ಸಮಾನ ಮನಸ್ಥಿತಿಯವು.

ಪಾಲಿಕೆ ಕ್ಯಾಂಟಿನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ 1 ರೂಪಾಯಿಗೆ ಇಡ್ಲಿ, ರಾಗಿ ಮುದ್ದೆ, ರೊಟ್ಟಿ, 5 ರೂಪಾಯಿಗೆ ಅನ್ನ ಸಾಂಬಾರ್ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಏಳು ನಗರ ಪಾಲಿಕೆಗಳಿವೆ. ಈ ಕ್ಯಾಂಟಿನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಅಗ್ಗದ ದರದಲ್ಲಿ ಊಟ, ತಿಂಡಿ. ನಗರಸಭೆ, ಪುರಸಭೆ, ಜಿಲ್ಲಾಪಂಚಾಯತ್, ತಾಲೂಕ ಪಂಚಾಯತ್, ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿ, ಜಿಲ್ಲಾ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿ ಕಚೇರಿ ಹೀಗೆ ಉಳಿದ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಚೇರಿ ಕ್ಯಾಂಟೀನ್‌ಗಳಿಗೂ ವಿಸ್ತರಿಸಿದ್ದರೆ ಆಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲವೇ ಎಂದು ಕೇಳಿದರೆ ತಪ್ಪೇ? ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಗಳೆಲ್ಲವೂ ಪಾರದರ್ಶಕವಲ್ಲ, ಅವುಗಳ ಹಿಂದೆ ಹಿಡನ್ ಅಜೆಂಡಾ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಈ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಹೊರಬಿದ್ದಿರುವ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಗಳೂ ಹೊರತಲ್ಲ.

ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಜನ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಯನ್ನು ಅಷ್ಟೊಂದು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಪರಿಗಣಿಸುವ ಅಗತ್ಯವೂ ಇಲ್ಲ. ಇದು ಸ್ವತ: ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೂ ಗೊತ್ತಿದೆ. ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ ಅವರ ಗರೀಬಿ ಹಠಾವೋ, ರೋಟಿ ಕಪಡಾ, ಮಖಾನ್ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಸ್ಲೋಗನ್‌ಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಇದೇ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಸಿನಿಮಾಗಳೂ ಬಂದವು. ಹಿಂದೆ ರಾಜಕೀಯದವರನ್ನು ಸಿನಿಮಾದವರು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಈಗ ಸಿನಿಮಾದವರನ್ನು ರಾಜಕೀಯದವರು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ರಾತ್ರಿ ಬೆಳಗಾಗುವುದರೊಳಗೆ ಮಗ್ಗುಲು ಬದಲಿಸುವಷ್ಟೇ ಸಲೀಸಾಗಿ ಪಕ್ಷ ಬದಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ಜನ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎನ್ನುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯೂ ಅವರದ್ದಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದೇ ತಮಾಷೆ.

ಇಂಥ ತಮಾಷೆಗಳ ಭಾಗ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಗಳು ಎನ್ನುವುದೇ ದುರಂತ. ಮತದಾರನ ಆಯ್ಕೆಗೂ, ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಗೂ ಏನೂ ಸಂಬಂಧವಿರದು ಎನ್ನುವ ವಾಸ್ತವವನ್ನು ಮರೆಯುವಂತಿಲ್ಲ.

Follow

Share

– ಮಹಾದೇವ ಹಡಪದ

ಮಹಾತ್ಮರುಗಳ ಆದರ್ಶದ ಗುರುತಿಗಾಗಿ, ಆರಾಧನೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ, ಅವರ ಗುಣಾವಗುಣಗಳನ್ನು ಎಳ್ಳಷ್ಟು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳದ ಇವರ ದುಂದುಗಾರಿಕೆಯ ಪ್ರಚಾರದ ಭಿತ್ತಿಪತ್ರದಲ್ಲಿ, ಪಕ್ಷದ ಸಣ್ಣ-ದೊಡ್ಡ ಕರಪತ್ರ, ಫ್ಲೆಕ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಕಟೌಟಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಮಾಹಾನ್ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಪಟಗಳು ರಾರಾಜಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಆ ಆದರ್ಶದ ಮಾದರಿ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಗಳ ಚಿತ್ರದ ಕೆಳಗೆ ಈ ಪುಂಡರ ಭಯಂಕರ ವಿನಯದ, ಹುಸಿನಗೆಯ, ಕೈಮುಗಿದ, ಎರಡು ಬೆರಳೆತ್ತಿದ ಕಕ್ಕದ ಗೆಶ್ಚರ್ ಫೋಜುಗಳಲ್ಲಿ ಇವರ ಬಿಳಿ ವಸ್ತ್ರದ ಪಟಗಳಿದ್ದವು. ಮತದಾರನ ಆಯ್ಕೆ ತೋರಿಕೆಯದಾದರೆ, ಹಣ-ಹೆಂಡದ ಸೊತ್ತಾದರೆ, ಜಾತಿ ಅಭಿಮಾನ ಬೆಂಬಲಿಸಿದರೆ… ಕಳೆದೈದು ವರ್ಷದ ಮಠಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತೆಷ್ಟನ್ನು ದಾನ ಮಾಡೀತು ಎಂಬ ಭಯ ಹುಟ್ಟಿತು. ಆ ಫ್ಲೆಕ್ಸ್‌ವೊಳಗಿನ ಚಿತ್ರಗಳು ಮಾತು ಮರೆತಿವೆ ಅನಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಅವುಗಳು ಪಾತ್ರವಾಗಿ ಈ ರಂಗದ ಮೇಲೆ ಬರುವ ಹಾಗೆ ಇದ್ದಿದ್ದರೆ…!? ಕನಸೊಳಗ ಬಂದಂಗ ನನ್ನ ಮನೋರಂಗದ ಆಳದೊಳಗ ಇಳಿದು ಕಷ್ಟ ಸುಖ ಹಂಚಿಕೊಂಡ ಚಿತ್ರದೊಳಗಿನ ವೋಟು ಕದಿಯುವ ಪಟಗಳಲ್ಲೂ ಚೈತನ್ಯ ಬತ್ತಿದಂತೆ ಭಾಸವಾಯ್ತು.

ಬಸವಣ್ಣ :
ಒಮ್ಮೆ ಕೈಲಾಸದಿಂದ ಶಿವನು “ವಾರದಲ್ಲೊಂದು ದಿವಸ ದುಡಿಮೆ ಮಾಡಿರಿ, ಉಳಿದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಶಿವನ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿರಿ” ಎಂಬ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಭೂಮಂಡಲದ ಸಮಸ್ತ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ತಲುಪಿಸಿ ಬಾ ಎಂದು ನಂದಿಯನ್ನು ಭೂಮಿಗೆ ಕಳಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ನಂದಿಯು ಭೂಮಿಗೆ ಬಂದು “ವಾರದಲ್ಲೊಂದು ದಿನ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿರಿ ಉಳಿದ ದಿವಸಗಳಲ್ಲಿ ದುಡಿಮೆ ಮಾಡಿರಿ” ಎಂದು ಉಲ್ಟಾ ಹೇಳಿಬಿಡುತ್ತಾನೆ. ಆಗ ಅವನಿಗೆ ಆ ಶಿವನು ಕೊಟ್ಟ ಶಿಕ್ಷೆ.. ನಾನು ಹೇಳಿದ್ದನ್ನು ನೀನು ಸರಿಯಾಗಿ ತಲುಪಿಸಲಿಲ್ಲವಾದ ಕಾರಣ ನೀನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ದುಡಿದುಕೊಂಡು ಬದುಕ ಹೋಗೆಂದು ನಂದಿಯನ್ನು ಭೂಮಂಡಲಕ್ಕೆ ಕಳಿಸಿಬಿಡುತ್ತಾನೆ. ಅಂದಿನಿಂದ ಇಂದಿನತನಕ ರೈತನ ಸಂಗಾತಿಯಾಗಿ ನಂದಿ ಹಗಲಿರುಳೆನ್ನದೆ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ದುಡಿಯುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಎಂಬ ಕತೆ ಜನಪದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.

ಆ ಮೂಕ ಬಸವ ತಪ್ಪು ಸಂವಹನಕ್ಕಾಗಿ ಆ ಶಿಕ್ಷೆ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರಲು ಅಹಿಂಸೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲರೊಳಗಿನ ಪ್ರೀತಿಗೆ ಎಣ್ಣೆಬತ್ತಿಯಾಗಿ, ಮಾನವೀಯ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ಜನಮಾನಸದಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಿಸಿದ ಕರುಣಾಮೂರ್ತಿ 12 ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಈ ಬಸವ, ರಾಜನಕಿಂತ ಒಂದು ಕೈ ಮೇಲಾಗಿ ಕುದುರೆ ಏರಿ ಖಡ್ಗ ಹಿರಿದು ರಸ್ತೆಯ ತಿರುವಿನಲ್ಲೆಲ್ಲ ಮೂರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಇವರ ಅಡ್ಡನಾಡಿ ಕುಹಕತನಗಳ ಸಮರ್ಥನೆಗಾಗಿ, ಜಾತಿಸಂಘಟನೆಯ ದಾರ್ಷ್ಟ್ಯಕ್ಕಾಗಿ, ಈ ಬಸವ ಇವರ ಫ್ಲೆಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಯಾಗಿದ್ದಾನೆ.

ಮಠಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ಕೊಡುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಶಾಸಕ, ಮಂತ್ರಿಮಹೋದಯರು ಸ್ವಾಮಿಗಳನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಸಲೋಸುಗ ಮಠಗಳಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುತ್ತ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನು ಕೆಲವರ ಕಪ್ಪು ಹಣ ಬಿಳಿಯಾದದ್ದು ಮಠಗಳ ಕೃಪಾಶೀರ್ವಾದದಿಂದ ಅನ್ನುವುದು ಜಗಜ್ಜಾಹೀರು. ಇವರೆಲ್ಲರ ಆದರ್ಶದ ಆ ಬಸವಣ್ಣನೂ ಪಟದೊಳಗೆ ತಣ್ಣಗೆ ಕೂತಿರುವುದ ಕಂಡು ಪಾಪ! ಬಸವ ಎಂಬ ಮರುಕ ಹುಟ್ಟಿತು. ವೇದಿಕೆಯ ಮೆಲೆ ಕಳ್ಳ ಗುರುಗಳು ಸುಳ್ಳ ಶಿಷ್ಯರು ಕುಳಿತು ವಚನಕಾಲದ ಶರಣ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಲು ಎದುರು ಕುಳಿತಿರುವ ಸಾವಿರಾರು ಮುಗ್ಧ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಬೋಧೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಕಳ್ಳ-ಸುಳ್ಳರು ತಾವೆಂಬುದು ಮನದಟ್ಟಾಗಿದ್ದರೂ ತಾವಲ್ಲ, ನೀವು ಹೀಗೆ ಬದುಕಿ ಎಂದು ಮತ್ತೊಬ್ಬರಿಗೆ ಹೇಳುವ ಇವರ ನಡುವೆ ಆ ಬಸವ ಮೂಕನಾಗಿದ್ದಾನೆ. ವಚನ ಸಂದೆಶಗಳ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಪಟ ಮಾತ್ರ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ದುಡಿಮೆಗಾಗಿ ಬೇಕೆ ಹೊರತು ಅವರ ಆದರ್ಶಗಳು ಇವರಿಗೆ ಬೇಕಿಲ್ಲ – ಇವರ ಕೋಮಿನ ಮತದಾರರಿಗೆ ಬೆಕು. ಅವರೊಳಗಿನ ಜಾತಿಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸಲು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಆತ್ಮಸಂವಾದದಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣ ನೂರಾರು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ತನಗೆ ತಾನೇ ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತ ತನ್ನೊಳಗೆ ತಾನೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಲೋಕಕ್ಕಿಂತ ತನ್ನ ತಾನು ತಿದ್ದಿಕೊಳ್ಳಲಾರದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಬಸವ ಕಂಡ.

ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ :
ಬೆಳಕಿನ ದೊಂದಿ ಹಿಡಿದ ಸಾವಿರಾರು ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಮಿಣಕಮಿಣ ಮಿಂಚುತ್ತ ಫಳ್..ಫಳಾರ್ ಅಂತ ಮಿಂಚು ಸಿಡಿದು ಆಕಾಶ ಎರಡಾಗಿ ಸೀಳಿದ ಬೆಳಕಲ್ಲಿ ಯಾರೋ ನಿಂತಿದ್ದರು. ಅರೆ…! ಶಿಲ್ಪವಾಗಿರುವ ಮೂರ್ತಿ ಬೇರೆ ಇವರು ಬೇರೆ. ಇವರು ಬರುವಾಗ ಬೆನ್ನ ಹಿಂದೆ ಸರಿದು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಕತ್ತಲಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟೋ ಜೀವಿಗಳ ರೋದನ ಕೇಳುತ್ತಿತ್ತು. ಅದೆಲ್ಲದರ ನಡುವೆ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸೊಲ್ಲಿನ ರಾಗ ಕೇಳುತ್ತಿತ್ತು.

ಪಂಚಶೀಲತತ್ವಗಳು ರಾಜಕೀಯದ ಅಖಾಡದೊಳಗ ಬಂದರೆ ಉತ್ಕಟವಾದ ಮನುಷ್ಯಪ್ರೀತಿ ಸಾಧ್ಯವಾಗತದ, ಆಗ ಮಾತ್ರ ಮನುಷ್ಯರನ್ನು ಮನುಷ್ಯರು ಪ್ರೀತಿಸುವ ಮತ್ತು ಶೋಷಣೆ ಮುಕ್ತ ಸಮಾಜ ಕಟ್ಟಲು ಸಾಧ್ಯವಾದೀತೆಂಬ ಹುಮ್ಮಸ್ಸಿನ ಮಾತು ನನ್ನೊಳಗೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಂತೆ. ಆರ್.ಪಿ.ಆಯ್. ಕಾಂಗೈನೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಾಗಲೆ ಬಾಬಾಸಾಹೇಬರು ಭೂಮಿ ಮ್ಯಾಲಿನ ಆಶಯದ ಕಡೆ ಬೆನ್ನು ತಿರುಗಿಸಿರುವ ಹಾಗೆ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದರು. ಯುಗಪ್ರವರ್ತಕನ ವೇಷದೊಳಗೆ ಬಂದು ಹೋದಂತೆ ಕನಸಾಗಿ ಉಳಿದರೇನೋ ಅನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಮತ್ತೆ ಮೋಡ ಮರೆಯಾದಂತೆ ಬೆಳಕಿನ ಕಿಡಿ ಆಕಾಶದಗಲಕ್ಕೂ ಏಳತೊಡಗಿತು. ಬುದ್ಧ ನಗುವಿನೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ವ್ಯಕ್ತಿಯೋರ್ವ ಕತ್ತಲು ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುತ್ತಿದ್ದ. ಆ ಬೆಳಕು ಗಪ್ಪಗಾರಾದಾಗ ಮತ್ತದೆ ನಿಶ್ಯಬ್ಧ.

ಆ ಕತ್ತಲಲ್ಲಿ ಅದೊಂದೇ ಮಾತು ಖಡಕ್ಕಾಗಿ ಆಗಸದಿಂದ ಕೇಳಿಬಂತು. “ಸುಡುಗಾಡದ ಅನುಭವ ಇಂಥದ್ದು ಎಂದರೆ ಸುಡುಗಾಡವನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡಂತಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಮುನ್ನುಗ್ಗು, ನಿನಗೆ ನೀನೆ ಸೂರ್ಯನಾಗಿ ನಿಲ್ಲು.” ನನ್ನ ಪ್ರಪಂಚ ಸಣ್ಣದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬೇಕೆನ್ನುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ನಮೋ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಕೇಳತೊಡಗಿತು. ಆಕೃತಿ ಕತ್ತಲಲ್ಲಿ ಕರಗಿತು. ಆ ಕತ್ತಲದ ರೋದನದಲ್ಲಿ ವೋಟಿನ ವ್ಯಾಪಾರ ಜೋರಾಗಿಯೇ ನಡೆದಿತ್ತು. ಫಂಡರಪುರದಲ್ಲಿ ಕುದುರೆ ವ್ಯಾಪಾರ ನಡೆಸುವ ಹಾಗೆ ಟವೆಲ್ಲನ್ನು ಕೈ ಮೇಲೆ ಹಾಕಿಕೊಂಡ ದಲ್ಲಾಳಿಗಳು, ಒಳಮುಚಗಿನಲ್ಲಿ ಏನೇನೋ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಖರೀದಿಗೆ ಕೊಟ್ಟವನಿಗೆ ಸಮಾಧಾನ ಆದಂತೆ ಕಂಡಾಗ ಅವನು ನಕ್ಕ ಇವನು ಗೆದ್ದ ಸಂಭ್ರಮದಲ್ಲಿದ್ದ.

ಗಾಂಧಿ :
ಕತ್ತಲೆಂದರೆ ಭಯಗೊಳ್ಳುವ ನನಗೆ ಕನಸುಗಳು ಬಿದ್ದದ್ದು ಅಪರೂಪವೇ ಅನ್ನಬೇಕು. ಆದರೆ ನೆನ್ನೆ ದಿನ ಒಂದು ಪಾತ್ರ ಏಕಾಕಿಯಾಗಿ ಇತಿಹಾಸದಿಂದ ಜಿಗಿದು ನೇರವಾಗಿ ನನ್ನ ಕಣ್ಣೊಳಗೆ ಮೂಡಿತ್ತು. ಜಗತ್ತೇ ನಮ್ರವಾಗಿ ನಮಿಸುವಾಗ ಇವನೇಕೆ ತಲೆಬಾಗುತ್ತಿಲ್ಲವೆಂಬ ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಬಂದ ಪಾತ್ರವದು. ನನ್ನ ಹಾಸಿಗೆಯ ಹಿಂತುದಿಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಮೆದುವಾಗಿ ನನ್ನ ಮೈದಡವಿ ಎಚ್ಚರಿಸಿ ಎದ್ದು ನಿಂತಿತು. ಅದೇ ಆ ಬೋಳುದಲೆ, ಉದ್ದಮೂಗಿನ ಚಪ್ಪಟೆಯ ಹಣೆ, ಮುಖದ ಆಳದಲ್ಲೆಲ್ಲೋ ಅವಿತು ಕುಳಿತಂತಿರುವ ಕಣ್ಣುಗಳಿಗೆ ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಕನ್ನಡಕ, ಒಣಗಿ ಹೋಗಿದ್ದ ಒಣಕಲು ಕಡ್ಡಿಯಂತ ಆ ದೇಹ ವ್ಯಂಗ್ಯಚಿತ್ರದಿಂದ ಜೀವತಳೆದು ಮಾತಾಡಿಸಿ ಹೋಗಲು ಬಂದಂತಿತ್ತು. “ಇಷ್ಟು ತಡರಾತ್ರಿಗೆ ಬಂದ ನೀವು ಅದಾರು..? ನಿಮ್ಮ ನಾಮಾಂಕಿತವು ಅದೇನು..?” ಎಂದು ಅನಾಗರೀಕ ದೊಡ್ಡಾಟದ ಪಾತ್ರವಾಗಿ ಮಾತಾಡಿಸಿಬಿಟ್ಟೆ. “ರಾಮನೆಂದರೆ ಯಾರೆಂಬುದನ್ನು ಬಲ್ಲೆಯಾ?” ಬಚ್ಚಬಾಯಿಯಲ್ಲಿ ಹಲ್ಲಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಮಾತು ಸ್ಫಟಿಕವಾಗಿದ್ದವು. “ಓ ಹೌದೇನು ರಾಮರಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಇಬ್ಬರು ರಾಮರ ಬಗ್ಗೆ ಗೊತ್ತುಂಟು” ಎಂದು ಬೀಗಿದೆ ನಾನು. “ವರ್ಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸುಭದ್ರ ಕಾಪಾಡಲು ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮಹಾಕಾವ್ಯದ ಕ್ಷಾತ್ರ ಕುಲದ ಪಾತ್ರ ರಾಮನ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದೀರಾ..? ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಹಾಗೆ! ಹೀಗೆ! ಆ ಹಿಂದೆ ಹೇಗಿತ್ತು ಈಗ ಹೀಗಾಯ್ತಲ್ಲ ಅಂತ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಭವಿಷ್ಯ ಭ್ರಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟ್ಟು – ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲು ಟೊಂಕ ಕಟ್ಟಿರುವ ಪುಂಡರ, ಭಂಡರ ಗುಂಪುಗಾರಿಕೆಗೆ ವಸ್ತುವಾಗಿರುವ ರಾಮನೋ..? ಯಾವ ರಾಮ ಹೇಳಿ?” ಎಂದು ಮರುಪ್ರಶ್ನಿಸಿದಾಗ. ಆ ಬಂದಂಥ ಮಹಾನುಭಾವ ಕನಿಕರದಿಂದಲೇ “ಆ ರಾಮರು ಬೇರೆ – ನಾನು ಕೇಳುತ್ತಿರುವ ರಾಮ ಬೇರೆ” ಎಂದರು.

ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮೂರನೆಯ ರಾಮನೊಬ್ಬನಿದ್ದಾನೆಯೇ? ಅಯ್ಯಯ್ಯೋ ಹಾಗಿದ್ದರೆ ಆ ರಾಮನ ಕುರಿತಾಗಿ ನಾನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲವಲ್ಲ ಎಂದು ನೊಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವಾಗಲೇ… “ನಿನಗೆ ತಿಳಿದಿರಲೋ ಹುಡಗಾ, ಅವನೊಬ್ಬ ಅಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ರಾಮ. ಮನಸ್ಸಿನ ತೇಜಸ್ಸನ್ನು, ನೈತಿಕ ನಡೆಯನ್ನು ಕ್ಷಣಕ್ಷಣಕ್ಕೂ ನಿನ್ನಲ್ಲಿ ಒರೆಗೆ ಹಚ್ಚುವ ಅಂತಃಶ್ಯಕ್ತಿಯ ಸೂಚಕ ಈ ರಾಮ” ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾಗ ನನಗೆ ಈಗ ಬಂದಿರುವ ಇವರು ಯಾರೆಂಬ ಬೆರಗು ಮೂಡತೊಡಗಿತು. ನನ್ನ ಮನದೊಳಗಿನ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕಣ್ಣೊಳಗಿನ ಕಸ/ಕೆಸರು ಚುಚ್ಚುವ ಹಾಗೆ ಆತನ ಎದೆಗೆ ನಾಟಿತೋ ಏನೋ ಅವರು ಕಸಿವಿಸಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದರು. “ಅಯ್ಯೋ ಹುಚ್ಚು ಹುಡುಗಾ ನಾನಪ್ಪಾ, ಬದುಕಿದ್ದಾಗಲೇ ಮಹಾತ್ಮನಾಗಿದ್ದ ಈ ದೇಶದ ಪಿತಾಮಹಾ! ನನ್ನ ಗುರುತು ಸಿಕ್ಕಲಿಲ್ಲವೇನಪ್ಪ ನಿನಗೆ?” ಕನಿಕರದ ಮುಗುಳ್ನಗೆ ತುಟಿಯಿಂದಾಚೆ ಮೂಡಲಿಲ್ಲ, ಆದರೂ ನಕ್ಕರು.

ಛೇ..! ನನ್ನ ತಲೆಯಲ್ಲಿ ಭೀಮಗಾತ್ರದ ಮಾನವೀಯ ಮುಖಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೆಲ್ಲ ಮುಖಗಳು ಗೋಮುಖದ ಸೋಗಿನ ಪಾತ್ರಗಳಂತೆ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಕುಣಿಯುತ್ತಿದ್ದವು. ಇವನಾರು…? ಶುದ್ಧೋದನನ ಮಗ ಸುಗತ ಸಿದ್ಧಾರ್ಥನೇ? ಅಲ್ಲ. ಬಾವಲಿ ಥರದ ಚಾಚು ರೆಕ್ಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಅವಮಾನ ಹತಾಶೆಗಳೆಲ್ಲವನು ಮುಚ್ಚಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಹಿಂದುಳಿದ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮನ್ನಣೆ ಕೊಡಿಸಿ, ಮಖಮಲ್ಲು ವಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಬದುಕಿಗೆ ಅಣಿಮಾಡಿಕೊಟ್ಟ ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್..? ಅವರೂ ಅಲ್ಲ. ಈ ದೇಶದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ದೀನ ದಲಿತರ ಹಿಂದುಳಿದವರ ಉದ್ಧಾರ ಮಾಡಲು ಬರುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಮಹಾತ್ಮರೇ ಆಗಿರುವಾಗ ಈಗ ಬಂದಿರುವ ಇವರ್‍ಯಾರು..?

“ನೆತ್ತಿಮಾಸ ಆರದ ಎಳೆಗರುವಿನಂತೆ ಯಾಕೆ ನಿನ್ನ ಚಿತ್ತವನ್ನು ಚಂಗನೆ ಚಂಚಲಗೊಳಿಸುತ್ತಿರುವೆ ಹುಡುಗಾ… ನಾನು ಕಣಪ್ಪ ಕಂದ, ಹಳ್ಳಿಯ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಭಾರತವನ್ನು ನನ್ನ ಕನಸಿನ ಗ್ರಾಮಭಾರತವಾಗಿಸಲು ಹವಣಿಸಿದವ. ಅದೇ ಮಾದರಿಯಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸಲು ಸತತ ಸೆಣಿಸಿದ ಸತ್ಯವಂತ ಅಹಿಂಸಾಮಾರ್ಗಿ ಗಾಂಧಿ,”

ನನ್ನ ದುರ್ದೆಸೆಗೆ ಮರುಕಪಟ್ಟಿರಬೇಕು. ನಾನು ಕ್ಷಮೆಯಾಚಿಸಲು ಏನೂ ಉಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ ಅಲ್ಲಿ. ಹೇಗೆ ಸತ್ಕರಿಸಬೇಕು. ಯಾವ ಬಗೆಯಲ್ಲಿ ಉಪಚರಿಸಬೇಕೆಂದು ತಿಳಿಯದಾಗಿತ್ತು. ವಂದಮಿ, ಜೈ ಭೀಮ ಹೇಳಲೇ, ಲಾಲ್‌ಸಲಾಮ್ ಅನ್ನಲೇ, ಕಾಮ್ರೇಡ್ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಿ ಅನ್ನಬೇಕೋ ಅಥವಾ ಗುರು ಹಿರಿಯರನ್ನು ಕಂಡಾಗ ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲದ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ನಮಸ್ಕರಿಸುವಂತೆ ನಮಸ್ಕರಿಸಬೇಕೋ, ರಾಮರಾಮಾ ಎಂದು ಹೇಳಬೇಕೊ,,, ಒಂದೂ ತಿಳಿಯದೇ ಗೊಂದಲದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಗಾಂಧಿ ಮುಂದೆ ಬಂದು ನನ್ನ ಬಿಗಿ ಹಿಡಿದು ಅಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ಮುಂದಾದರು. “ನನ್ನಲ್ಲಿ ತ್ರಾಣ ಉಳಿದಿಲ್ಲ ಮಾರಾಯಾ, ಉಪವಾಸಕ್ಕೊಂದು ಕೊನೆಯೆಂಬುದು ಇಲ್ಲವಾಗಿದೆ ನನಗೆ, ಹಾಲು ಹಣ್ಣು ಕೊಟ್ಟು ಸಲಹುತ್ತೀಯಾ?” ನಮ್ರವಾಗಿತ್ತು ಮಾತಿನ ಧಾಟಿ.

“ಬಾಪೂಜಿ, ಈಗ ಯಾವ ಉಪವಾಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೀರಿ..?”

“ಹತೋಟಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲಾರದ ಆಸೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಅಂತ ಹೇಳಲೇನು, ಇರುವ ರೊಕ್ಕ ಇದ್ದ ಹಾಗೆನೆ ಅದರ ಬೆಲೆಗೆ ಮಹತ್ವಕೊಟ್ಟು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ದಿಕ್ಕು ತಪ್ಪಿಸುತ್ತಿರುವ ನನ್ನ ನೋಟುಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಅನ್ನಬೇಕೋ ತಿಳಿಯದಾಗಿದೆ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಉಪವಾಸಕ್ಕೊಂದು ಕೊನೆಯಿಲ್ಲದಾಗಿದೆ…” ಮನಸ್ಸಿನ ಖಿನ್ನತೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಏನನ್ನೋ ಹೇಳುತ್ತಲಿದ್ದರು.

“ಇಲ್ಲೇ ಇರಿ ಈಗ ಬಂದೆ,” ಎಂದು ಎದ್ದು ಒಳಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ರಘುಪತಿ ರಾಘವ ಭಜನ್ ಕೇಳಿತೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂಬಂತೆ ಕೇಳತೊಡಗಿತು. ಇಡೀ ಖೋಲಿಯೇ ಖಾಲಿಯಾಗಿತ್ತು ನನ್ನ ಕುರುಹಿಗೂ ನಾನು ಉಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ. ಇದು ಚುನಾವಣಾ ಅಖಾಡದಿಂದ ಹೊರಗಿರುವ ಪಾತ್ರವೆನಿಸತೊಡಗಿತು. ಅದೇ ಆ ರಾಜಕೀಯ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿನ ಫ್ಲೆಕ್ಷ್ ಒಂದರಿಂದ ಎದ್ದು ಬಂದಂತಿದ್ದ ಅವರ ಬಡಕಲು ಶರೀರದ ಅಂತಃಕರಣ ನನ್ನ ಕೆಣಕಿತ್ತು.

ಇವರ ಹೊರತಾಗಿ ಮತ್ತೊಬ್ಬರು ಮನಃಪಟಲದಲ್ಲಿ ಸುಳಿಯಲಿಲ್ಲವಾಗಿ ಬುದ್ದ, ಬಸವ, ಗಾಂಧಿ ಮತ್ತು ಅಂಬೇಡ್ಕರ ಅವರ ಆಲೋಚನೆಯ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಆಶಯಗಳು ಫ್ಲೆಕ್ಸ್‌ನಿಂದ ಹೊರಬಂದು ಆಚೆಗೆ ನಿಂತ ಚೈತನ್ಯಗಳಲ್ಲಿವೆ. ವೋಟ ಮಾಡಲು ಆ ರೂಪದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ತಲಾಶ ಮಾಡಬೇಕಿದೆ. ಆಗ ಮತ(ವೋಟು)ದ ಸಾರ್ಥಕ್ಯವೂ ಬಲಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.