Follow

Share

– ರೂಪ ಹಾಸನ

ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣದ ಮಾತು ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಕೇಳಿಬರುತ್ತಿದೆ. 70ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ಅಲೆ ಬೀಸತೊಡಗಿದಾಗ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವೇ ಮಹಿಳಾ ಸಮಾನತೆಯ, ಸಬಲೀಕರಣದ ಪ್ರಮುಖ ಅಸ್ತ್ರ ಎಂಬಂತೆ ಬಿಂಬಿತವಾಗಿತ್ತು. ಆ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಅದು ನಿಜವೂ ಆಗಿತ್ತು. ಅನಾದಿ ಕಾಲದಿಂದಲೇ ಹೆಣ್ಣು ಕೃಷಿ, ಹೈನುಗಾರಿಕೆ, ಗೃಹಕೃತ್ಯ, ಗುಡಿಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡು ಆರ್ಥಿಕ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕಿ ಎನ್ನುವ ರೀತಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುತ್ತಲೇ ಬಂದಿದ್ದಾಳೆ. ಆದರೆ ಅವಳ ಕೆಲಸವನ್ನು, ಶ್ರಮವನ್ನು ಸೇವೆ ಎಂಬ ಸೀಮಿತ ಚೌಕಟ್ಟಿಗೆ ಸಿಲುಕಿಸಿ ಅದನ್ನು ಆರ್ಥಿಕ ಮೌಲ್ಯದ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದಲ್ಲಿ ಗಣನೆಗೇ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳದೇ ಇರುವಂತಾ ದುರಂತ ಇವತ್ತಿಗೂ ನಡೆದೇ ಇದೆ. ಹೀಗೆಂದೇ ಮೊನ್ನೆಯ ನಮ್ಮ ಜನಗಣತಿಯ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರವೂ ಇಂತಹ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಅನುತ್ಪಾದಕರು ಎಂದು ಅಮಾನವೀಯವಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಿ ಪಕ್ಕಕ್ಕಿಟ್ಟುಬಿಡುತ್ತದೆ! ಆದರೆ ಅವರ ಸೇವೆ ಬೆಲೆಕಟ್ಟಲಾಗದಂತದ್ದು ಎಂಬುದೂ ಅಷ್ಟೇ ಮುಖ್ಯವಾದುದು. ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಆರ್ಥಿಕ ಉತ್ಪಾದನೆಯಡಿ ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದುದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ ಮಹಿಳೆಯರ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಪ್ರಾರಂಭ ಮತ್ತು ಗೃಹ ಕೆಲಸದ ಅಂತ್ಯ ಎಲ್ಲಿ ಎಂದು ವಿಂಗಡಿಸುವುದೇ ಸಾಧ್ಯ ಆಗದೇ ಇರುವಂಥದು. ಮಹಿಳೆ ಮಾಡುವಂತಾ ಮನೆಗೆಲಸ, ಮಕ್ಕಳ ಲಾಲನೆ-ಪಾಲನೆ, ಕುಟುಂಬ ನಿರ್ವಹಣೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ತಗುಲುವ ಶ್ರಮ ಮತ್ತು ಸಮಯಗಳು ಎಲ್ಲಿಯೂ, ಎಂದಿಗೂ ದಾಖಲಾಗುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ಆರ್ಥಿಕ ಮೌಲ್ಯ, ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇಲ್ಲದಿರುವುದೇ ಕಾರಣ ಎಂದು ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ್ಞರು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿಯೇ ಹಲವು ಬಾರಿ ಮಹಿಳೆಯ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳೂ ಪರಿಗಣನೆಗೇ ಬಾರದೇ ಹೋಗುತ್ತಿರುವುದು ದುರಂತವಲ್ಲವೇ?

ಸಬಲೀಕರಣವನ್ನು ನಾವು ಹಲವು ಬಾರಿ ನಗರ ಕೇಂದ್ರಿತವಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಚರ್ಚಿಸುತ್ತಿರುತ್ತೇವೆ. ವಿದ್ಯೆ ಕಲಿತ, ಬಿಳಿ ಕಾಲರಿನ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡ, ನಯಗಾರಿಕೆಯ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಇರುವ ಮಹಿಳೆಯರು ಮಾತ್ರ ಸಬಲೆಯರು, ಮನೆವಾರ್ತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಗೃಹಿಣಿಯರು, ಗ್ರಾಮೀಣ, ಕೃಷಿ ಹಾಗೂ ಅದನ್ನಾಧಾರಿತ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿರುವ, ಕಚ್ಚಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅಸಂಘಟಿತ ವಲಯದ ಮಹಿಳೆಯರು ಸಬಲೆಯರಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಒಂದು ತಪ್ಪು ತಿಳಿವಳಿಕೆ ನಮ್ಮನ್ನಾವರಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಎಷ್ಟೋ ಬಾರಿ ವಿದ್ಯೆ ಕಲಿತು, ಉದ್ಯೋಗಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದರೂ ಸಮಯಾಭಾವದಿಂದ ತನ್ನ ಅರಿವಿನ ಪರಿಧಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅವಕಾಶವಿರದ ವಿದ್ಯಾವಂತ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಅತೀ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿರುವುದೂ ಗಮನಾರ್ಹ.

ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಅಳೆಯುವುದು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸುವುದೇ ಕಷ್ಟದ ಕೆಲಸ. ಅದರಲ್ಲೂ ಅವರ ಕೆಲಸಗಳು ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅದು ಇನ್ನೂ ಕ್ಲಿಷ್ಟ. ಅವರ ಕೆಲಸ ಪದೇ ಪದೇ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಅವರು ಉತ್ಪಾದಿಸಿದ ವಸ್ತುಗಳು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಅಥವಾ ಕೆಲವು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಅವರ ಉತ್ಪಾದನೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಇರಬಹುದು. ಅಂದರೆ ಮಹಿಳೆಯರ ಶ್ರಮವನ್ನು ಇಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಬೆಲೆ ಕಟ್ಟಲಾಗ್ತಾ ಇಲ್ಲ. ಈ ಎಲ್ಲ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಮಹಿಳೆಯರ ಆರ್ಥಿಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವಲ್ಲಿ ಈಗಿರುವಂತಾ ವ್ಯಾಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ಅಸಮರ್ಪಕವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ಮುಖ್ಯವಾದ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ಈ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಸಬಲೀಕರಣದ ಅರ್ಥವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹಿಗ್ಗಿಸಬೇಕಾದ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.

ಸಬಲೀಕರಣದ ಭಾಗವಾಗಿ 20ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರವನ್ನೂ ಸೇರಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದೇವೆ. ಅಂದರೆ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಹಾಗೂ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣದ ಗುರಿ ಎನ್ನುವ ಸೀಮಿತ ಅರ್ಥವನ್ನೇ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಲಾಗುತ್ತಾ ಇದೆ. ಆದರೆ ಹಣ ಹಾಗೂ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೇಗಾದರೂ ಸರಿ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಮುಖ್ಯ ಎಂದಾದಾಗ ಅದರ ಮಾರ್ಗಗಳ ಕಡೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಮನ ಕೊಡದೆ, ಅದನ್ನು ಪಡೆದ ನಂತರ ಉಪಯೋಗಿಸುವ ವಿಧಾನ, ಕ್ರಮಗಳ ಅರಿವಿಲ್ಲದಾಗ ಬೇರೆಯವರು ಇಂತಹ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳ ಮುಗ್ಧತೆಯನ್ನು ದುರುಪಯೋಗ ಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಹಲವಾರು ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಇಂದು ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣ ಮುಂದೆಯೇ ಇದೆ.

ಹೀಗೆಂದೇ ಸಬಲೀಕರಣ ಎನ್ನುವುದು ಹೊರಗಿನ ಐಹಿಕ ವಸ್ತುಗಳ ಸ್ವಾಧೀನ ಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮಾತ್ರವಾಗಿರದೇ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮಾನಸಿಕ, ಬೌದ್ಧಿಕ ಹಾಗೂ ಭೌತಿಕ ಗಟ್ಟಿತನದ, ಸಬಲತೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಮೂಡಿಬರಬೇಕು. ಮಹಿಳೆ ತಾನು ಒಳಗಾಗಬಹುದಾದ ಎಲ್ಲ ರೀತಿಯ ಶೋಷಣೆಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಳಾಗುವುದು, ಸಂತೋಷದಿಂದ, ಸಮಾಧಾನದಿಂದ ತಾನೂ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅದಕ್ಕೆ ಗೌರವ ದೊರಕಬೇಕು ಎಂಬ ಅರಿವಿನಿಂದ ಬದುಕುವುದೇ ಅವಳು ಸ್ವತಂತ್ರಳಾಗುವ, ಪುರುಷನಿಗೆ ಸಮಾನಳಾಗುವ, ಒಳಮುಖಗಳಿಂದ ಸಬಲಳಾಗುವ ಸಂಕೇತ. ಇವುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ತನ್ನ ಅರಿವಿನ ಪರಿಧಿಯನ್ನು ಹಿಗ್ಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಿರುವುದು ತುಂಬಾ ಮುಖ್ಯ. ಈ ಅರಿವು ಬರುವುದು ಶಿಕ್ಷಣದಿಂದ. ಶಿಕ್ಷಣ ಅಂದರೆ ತರಗತಿಯ ಓದು-ಬರಹ ಮಾತ್ರ ಅಲ್ಲ. ಅದು ಹೊರಗಿನ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ದಿನನಿತ್ಯದ ವ್ಯಾವಹಾರಿಕ ಆಗು ಹೋಗಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕನೂ ತಿಳಿದಿರಲೇ ಬೇಕಾದಂತಾ ಮೂಲಭೂತ ತಿಳಿವಳಿಕೆಯನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಈ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಕಾನೂನಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದಾಗಿರಬಹುದು, ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದಾಗಿರಬಹುದು, ಕುಟುಂಬ ಯೋಜನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದಾಗಿರಬಹುದು, ಗ್ರಾಮ ಹಾಗು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸ್ವಚ್ಛತೆಯನ್ನ ಒಳಗೊಂಡಿರಬಹುದು, ಬ್ಯಾಂಕ್ ವ್ಯವಹಾರ, ಸಾಲ ಸೌಲಭ್ಯ, ಸಂಚಾರಿ ನಿಯಮ, ಸರ್ಕಾರಿ ಯೋಜನೆಗಳು, ಅದರಿಂದ ದೊರಕುವ ಸೌಲಭ್ಯ, ಅನುಕೂಲಗಳು ಹೀಗೆ… ನಾಗರಿಕ ಬದುಕಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತಾ ಎಲ್ಲದರ ಬಗ್ಗೆ ಮಹಿಳೆಯರು ಅರಿವನ್ನು ಮೂಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಹೋದಾಗ ಮಾತ್ರ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕೆ ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥ ಬರುತ್ತದೆ. ಮಹಿಳೆಯ ಸರ್ವತೋಮುಖ ಸಬಲೀಕರಣವಾಗಬೇಕೆಂದರೆ ಮಹಿಳೆ ತಳಮಟ್ಟದಿಂದ ಉನ್ನತಮಟ್ಟದವರೆಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳಬೇಕು. ಹೀಗೆಂದೇ ಅಂತಹ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವೇ ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣದೆಡೆಗಿನ ಮೊದಲ ಪ್ರಯತ್ನವೆನಿಸುತ್ತದೆ.