Follow

Share

– ಚಿದಂಬರ ಬೈಕಂಪಾಡಿ

ಕರಾವಳಿಯ ಜನ ನಿಜಕ್ಕೂ ಬೆಚ್ಚಿಬೀಳುವಂಥ ಸ್ಥಿತಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ. ನಿಡ್ಡೋಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲುದ್ದೇಶಿಸಿರುವ ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರ ಜನರ ಬದುಕುವ ಹಕ್ಕನ್ನೇ ಕಿತ್ತುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದರಲ್ಲಿ ಯಾವ ಅನುಮಾನಗಳೂ ಇಲ್ಲ. ಯಾಕೆಂದರೆ ನಂದಿಕೂರು ಸ್ಥಾವರದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಹಳ್ಳಿಗಳನ್ನು ಒಂದು ಸುತ್ತು ಹಾಕಿಬಂದರೆ ಉದ್ದೇಶಿತ ನಿಡ್ಡೋಡಿ ಸ್ಥಾವರ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದಾದ ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಂದಿಕೂರು ಪರಿಸರದ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಮರಗಿಡಗಳು ಹಚ್ಚ ಹಸಿರಿನಿಂದ ನಳನಳಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಈಗ ನೋಡಿದರೆ ಆ ಹಸಿರು ಗಿಡಗಳು ತಮ್ಮ ನಿಜ ಬಣ್ಣವನ್ನೇ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಕಂದು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿವೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಹೂವುಗಳ ಮೇಲೆ ಕಣ್ಣಾಡಿಸಿದರೆ ಸಾಕು ಈ ಸ್ಥಾವರದ ಹಾರು ಬೂದಿ ಮಾಡಿರುವ ಅವಾಂತರದ ಅರಿವಾಗುತ್ತದೆ.

ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರದ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆ ಹಾರು ಬೂದಿ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಆಗ ಆ ಸ್ಥಾವರದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಅದೆಷ್ಟು ನಾಜೂಕಾಗಿ ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದರೆಂದರೆ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ತಾಂತ್ರಿಕತೆ ಅಳವಡಿಸುತಿರುವುದರಿಂದ ಹಾರು ಬೂದಿ ಯಾವುದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೂ ಸಮಸ್ಯೆ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲವೆಂದಿದ್ದರು. ಯಾರೂ ಕೇಳಿರದ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯನ್ನು ಉದಾಹರಿಸಿ ಒಂದಷ್ಟು ಸಿಡಿಗಳ ಮೂಲಕ ತಮಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಮ್ಥ ದೃಶ್ಯ ತೋರಿಸಿ ಕಾಮೆಂಟರಿ ಹೇಳಿ ಹಾರು ಬೂದಿಯನ್ನು ತಮ್ಮ ಮಾತುಗಳಿಂದಲೇ ನಿವಾರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಈಗ ನಂದಿಕೂರು ಪರಿಸರದ ಚಿಕ್ಕ ಮಕ್ಕಳಿಗೂ ಅರಿವಾಗುತ್ತಿದೆ ಹಾರು ಬೂದಿ ಮಾಡಿರುವ ಘೋರ ಪರಿಣಾಮಗಳು.

ಹಾರು ಬೂದಿಯಿಂದ ಇಟ್ಟಿಗೆ, ಸಿಮೆಂಟ್, ಡಾಮರ ಗೆ ಬಳಕೆ, ರಸ್ತೆ ನಿರ್ಮಾಣ ಹೀಗೆ ಅನೇಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗಾಗಿ ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಾಗಿ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ನಿಜ ಆ ಹಾರು ಬೂದಿಯನ್ನು ಅವರು ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ಹಾರು ಬೂದಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಮಾಲಿನ್ಯದ ಗಂಭೀರತೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿದೆ.

ಜಲಚರಗಳಿಗೆ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನೀರಿನಿಂದ ಯಾವುದೇ ಪರಿಣಾಮವಾಗುವುದಿಲ್ಲವೆಂದಿದ್ದರು. ಹಾಗಾದರೆ ಈ ಮಾತನ್ನು ಎಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟಿಗೆ ನಂಬಬೇಕು. ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಬಿಡಲಾಗುತ್ತಿರುವ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನೀರಿನ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವ ಅಥವಾ ಆ ನೀರನ್ನು ಮಾನಿಟರಿಂಗ್ ಮಾಡುವ ಯಾವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿದೆ ? ಎನ್ನುವುದು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೇಳುವಂಥ ಸ್ಥಿತಿ ಬರಲಿದೆ. ಬಾಹ್ಯವಾಗಿ ನಂದಿಕೂರು ಸ್ಥಾವರ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ಕೊಕ್ಕಡದಂಥ (ಎಂಡೋಸಲ್ಫಾನ್) ಸ್ಥಿತಿ ಬಂದರೂ ಅಚ್ಚರಿಪಡಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ಆಗ ಸರ್ಕಾರ ಅಂಥ ಸಂಕಷ್ಟಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುವ ಜನರಿಗಾಗಿ ಒಂದಷ್ಟು ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಪ್ರಕಟಿಸಿ ಕೈತೊಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಆದರೆ ಆ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಈಗ ಇರುವ ಹಿರಿಯರು ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ ಜನ ಈ ಸ್ಥಾವರ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣರಾದ ಹಿರಿಯರನ್ನು ಶಪಿಸದಿರಲಾರರು ಎನ್ನುವಂತಿಲ್ಲ.

ಈಗ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಗಲು ಹವಣಿಸುತ್ತಿರುವ ನಿಡ್ಡೋಡಿ ಸ್ಥಾವರದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಒಂದಷ್ಟು ಚಿಂತನೆ ಮಾಡುವುದು ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯಾಗಲಿದೆ. ನಂದಿಕೂರು 1200 ಮೆ.ವಾ. ಆಗಿದ್ದರೆ ನಿಡ್ಡೋಡಿ 4 ಸಾವಿರ ಮೆ.ವಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ್ದು. ಎಂ.ಆರ್.ಪಿ.ಎಲ್ ನಿಂದಾಗಿ ಪಣಂಬೂರು, ಸುರತ್ಕಲ್, ಕಾಟಿಪಳ್ಳ, ಮುಕ್ಕ, ಹಳೆಯಂಗಡಿ ಜನ ಚಿಂತಿತರಾಗಿದ್ದರೆ ಮೂಲ್ಕಿ, ಪಡುಬಿದ್ರಿ, ಬೆಳ್ಮಣ್, ನಿಟ್ಟೆ ಜನ ನಂದಿಕೂರು ಸ್ಥಾವರದಿಂದ ಸಂಕಟ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ. ಉದ್ದೇಶಿತ ನಿಡ್ಡೋಡಿ ಸ್ಥಾವರ ಬಂದರೆ ಮಂಗಳೂರು, ಮೂಡುಬಿದ್ರೆ ಸಹಿತ ಕಾರ್ಕಳದವರೆಗೂ ಜನ ಅದರ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಡಾ.ಬಿ.ಎ.ವಿವೇಕ ರೈ ಈ ನಾಡಿನ ಹಿರಿಯ ಜಾನಪದ ವಿದ್ವಾಂಸ ಹಾಗೂ ಗ್ರಾಮೀಣ ಬದುಕನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರದಿಂದ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದವರು. ಅವರು ನಿಡ್ಡೋಡಿ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತು ಹಾಕಿ ಬಂದು ಹಾರು ಬೂದಿಯ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿರುವ ಆತಂಕಗಳು ಕಡೆಗಣಿಸುವಂಥವುಗಳಲ್ಲ. ಹರಿಸಿನಿಂದ ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತಿರುವ ಭತ್ತದ ಪೈರುಗಳನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ದಿಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಈ ಯೋಜನೆಗೆ ಸಮ್ಮತಿಸಿದವರು ನಿಜಕ್ಕೂ ಮನುಷ್ಯರಾಗಿರಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ? ಎನ್ನುವ ಪ್ರಶ್ನೆ ಮೂಡುತ್ತದೆ. ಮೂರು ಬೆಳೆ ಬೆಳೆಯುವ ಫಲವತ್ತಾದ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಕಿತ್ತುಕೊಂಡು ಪರಿಹಾರ ಧನ, ವಾಸ್ತವಕ್ಕೆಂದು ಮನೆ ನಿವೇಶನ, ಮನೆಗೊಂದು ಉದ್ಯೋಗ, ಕೆಲಸ ಬೇಡವೆಂದಾದರೆ 5 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಏಕಗಂಟಿನ ಪರಿಹಾರ ಕೊಟ್ಟು ಕೈತೊಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸಿಕ್ಕ ಪರಿಹಾರ ಖರ್ಚು ಮಾಡಲು ಬಾರ್ ತೆರೆದು, ಮೋಜು ಮಸ್ತಿಗೆ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಟ್ಟು ಕೈಖಾಲಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೇನೂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.

ಈಗ ಅಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ತೊರೆಗಳಾಗಲೀ, ನೀರಿನಿಂದ ತುಂಬಿ ತುಳುಕುತ್ತಿರುವ ಕೆರೆ, ಬಾವಿಗಳಾಗಲೀ ಇರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಬಾನಾಡಿಗಳು ನಿಮ್ಮ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣಿಸಲಾರವು, ದನ-ಕರುಗಳ ದನಿ ಕೇಳಿಸವು. ಈಗಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವವರಿಗೆ ನಂದಿಕೂರು ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿಗಳಿವೆಯೇ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಖಾತ್ರಿ ಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ನಿಡ್ಡೋಡಿ ಸ್ಥಾವರದ ಬಗ್ಗೆ ನಿಖರವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಾರೆ. ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷದವರಿಗೆ ಮುಜುಗರವಾಗಿದ್ದರೆ, ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಈ ಯೋಜನೆ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ತ್ರವಾಗಿದೆ. ಇದೇ ಒಂದು ಅವಕಾಶವೆಂದು ಕೆಲವರು ಸಂಘಟನೆಗೆ ಬೆಂಬಲ, ಪರವಾದ ಹೇಳಿಕೆ ಕೊಟ್ಟು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ರಾಜಕೀಯ ರಹಿತವಾಗಿ ಇದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾದ ಅನಿಸಿಕೆ. ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ ಮಾಜಿ ಸಚಿವ ಬಿ.ಜನಾರ್ಧನ ಪೂಜಾರಿಯವರು ಅತ್ಯಂತ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿಯೇ ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ ಪತ್ರಿಕಾಗೋಷ್ಠಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಿರುವುದು ಮೆಚ್ಚುವಂಥ ನಿಲುವು. ಸರ್ಕಾರ ತಮ್ಮ ಪಕ್ಷದ್ದೇ ಆಗಿದ್ದರು ಜನವಿರೋಧಿಯಾದ ಯೋಜನೆ ಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಅವರ ನಿಲುವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದು ಈಗಿನ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ಕೂಡಾ.

ನಿಡ್ಡೋಡಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರ ಕರಾವಳಿಗೆ ಅನಿವಾರ್ಯವಲ್ಲ. ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ತಯಾರಾಗುವ ವಿದ್ಯುತ್ ಕರಾವಳಿಗೇ ಮೀಸಲು ಎನ್ನುವ ವಾದವೂ ಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ಇಂಥಾ ವಾದಗಳನ್ನು ಹಿಂದೆಯೂ ಮಂಡಿಸಿದ್ದರು ಅತಿ ಬುದ್ಧಿವಂತರು.

ದೇಶಕ್ಕೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಸಮಸ್ಯೆ ಇದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಯಾರೂ ನಿರಾಕರಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಹಾಗೆಯೇ ಕರಾವಳಿಯನ್ನು ತ್ಯಾಜ್ಯದ ತಿಪ್ಪಿಗುಂಡಿ ಮಾಡಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರ ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಜನರು ಅವಕಾಶ ಕೊಡಬೇಕೆನ್ನುವ ಕಟ್ಟು ಪಾಡಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಭೂಮಿ, ನಮ್ಮ ಜಲ, ನಮ್ಮ ಜೀವಚರಗಳು ಈ ಮಣ್ಣಲ್ಲಿ ಬದುಕುವ ಕನಸು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿವೆ. ತಲೆ ತಲೆಮಾರುಗಳಿಂದ ಆರಾಧಿಸಿಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿರುವ ಮಠ, ಮಂದಿರಗಳು, ಭೂತಾರಾಧನೆ, ನಾಗಬನಗಳಿವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡಿ ಬೆಳಕು ಹರಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಗೋರಿ ನಿರ್ಮಿಸಿ ಹಣತೆಗಳನ್ನು ಹಚ್ಚಿಡುವಂತೆ ಮಾಡುವ ದುಸ್ಸಾಹಸಕ್ಕೆ ಮುಂದಾಗುವುದು ಬೇಡ.

ನಮಗೆ ಬದುಕುವ ಹಕ್ಕು ಬೇಕು, ಪರಿಹಾರ ಬೇಡ ಎನ್ನುವುದು ಈ ಯೋಜನೆ ವಿರೋಧಿಸುವ ಧ್ಯೇಯ ವಾಕ್ಯವಾಗಬೇಕು. ಜನ ಮೌನ ಮುರಿಯುವುದಕ್ಕೆ ಕಾಲ ಪಕ್ವಗೊಂಡಿದೆ.

Follow

Share

– ಚಿದಂಬರ ಬೈಕಂಪಾಡಿ

ಬಿಜೆಪಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ಎಲ್.ಕೆ.ಅಡ್ವಾಣಿ ಅವರ ರಾಜೀನಾಮೆ ಸೋಮವಾರದ ದೊಡ್ಡ ಸುದ್ದಿ ಎನ್ನುವುದರಲ್ಲಿ ಅನುಮಾನಗಳಿಲ್ಲ. ಆರು ದಶಕಗಳ ಅಡ್ವಾಣಿ ಅವರ ರಾಜಕೀಯವನ್ನು , ರಾಜಕಾರಣಿಗಳನ್ನು ಬಹಳ ಹತ್ತಿರದಿಂದ ಗಮನಿಸುತ್ತಿರುವ ಮಾಧ್ಯಮ ಮಂದಿಯ ಪೈಕಿ ಬಹಳ ಮಂದಿ ಈಗ ಸಕ್ರಿಯರಲ್ಲ. ಅಷ್ಟೊಂದು ಸುದೀರ್ಘ ಅವಧಿಯ ರಾಜಕೀಯ ಒಳನೋಟ ಹೊಂದಿರುವ ಅಡ್ವಾಣಿ ಏಕಾಏಕಿ ರಾಜೀನಾಮೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವುದು ಮಾಧ್ಯಗಳಿಗೆ ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ನ್ಯೂಸ್ ಹೊರತು ಅವರ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಹತ್ತಿರದಿಂದ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದವರಿಗೆ ಅಂಥದ್ದೇನೂ ಶಾಕಿಂಗ್ ನ್ಯೂಸ್ ಅಲ್ಲ. ಆ ಕೆಲಸವನ್ನು ಅಡ್ವಾಣಿ ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿತ್ತು ಎನ್ನುವವರೇ ಹೆಚ್ಚು. ಎಂಟು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅಡ್ವಾಣಿಯವರು ಮೂರು ಸಲ ರಾಜೀನಾಮೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವುದರಿಂದ ಮನವೊಲಿಕೆಗೆ ಅವಕಾಶವಿದೆ ಎನ್ನುವ ವಿಶ್ವಾಸವೂ ಇದೆ.

ಅಡ್ವಾಣಿ ಅವರ ರಾಜೀನಾಮೆ ನಿರ್ಧಾರ ಅವರ ಸ್ವಂತದ್ದು ಅಂದುಕೊಂಡರೂ, ಅದು ಸರಿಯೆಂದು ಹೇಳಬಹುದಾದರೂ ಅವರಂಥ ಹಿರಿಯರು ರಾಜೀನಾಮೆ ಕೊಡಲು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡ ಸಂದರ್ಭ ಸೂಕ್ತವಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು. ಅವರು ಎತ್ತಿರುವ ಮೂಲಭೂತ ಪ್ರಶ್ನೆಯೂ ಕೂಡಾ ಹಳೆತಲೆಮಾರಿನವರಿಗೆ ಸರಿಯೆಂದು ಕಂಡು ಬಂದರೂ ಈಗಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ರುಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರನ್ನು ತಮ್ಮ ಆಕ್ಷೇಪಣೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಸರ್ವಸಮ್ಮತವಾಗಿ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರ ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿರುವುದು ಅಡ್ವಾಣಿ ಅವರ ಈ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೆಂದು ಬಿಡಿಸಿ ಹೇಳುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಹಾಗೆಂದು ಮೋದಿ ಅವರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಹುದ್ದೆಯನ್ನೇ ಕೊಡಬಾರದೆಂದು ಅವರು ವಾದಿಸಿರಲಿಲ್ಲ.
ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷ ವ್ಯಕ್ತಿಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗುವುದು ಅಪಾಯಕಾರಿ. ಯಾವುದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲೂ ಹೀಗಾಗಬಾರದು. ಈ ಮಾತು ಸ್ವತ: ಅಡ್ವಾಣಿಯವರಿಗೂ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲವೆಂದಾದರೆ ಅಡ್ವಾಣಿ ತಾವು ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ಕೊಟ್ಟ ಕೂಡಲೇ ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕರು ಇಷ್ಟೊಂದು ಘಾಸಿಗೊಳ್ಳುವ ಅಗತ್ಯವೇನಿತ್ತು?. ಅಡ್ವಾಣಿ ನಿರ್ಗಮಿಸಿದರೆ ಆ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಬ್ಬರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದು ಎನ್ನುವ ಹಲವು ಆಯ್ಕೆಗಳು ಬಿಜೆಪಿಯಲ್ಲಿರಬೇಕಿತ್ತು, ಆದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ. ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ, ಅಡ್ವಾಣಿ ಅವರನ್ನು ಹೊರತು ಪಡಿಸಿದರೆ ಬಹುದೊಡ್ಡ ನಿರ್ವಾತ ಬಿಜೆಪಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಯಾವ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಇಂಥ ನಿರ್ವಾತ ಉಂಟಾಗಿದೆ ಅಂದರೆ ಬಿಜೆಪಿ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ವ್ಯಕ್ತಿಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು ಎನ್ನಬಹುದು ಅಥವಾ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಕೆಲವೇ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಮೂಲಕ ಆದವು, ಅವುಗಳೇ ಮುಂದೆ ಪಕ್ಷದ ನಿರ್ಧಾರಗಳೆನಿಸಿದವು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವಂತಿಲ್ಲ.

ಇಂಥ ನಿರ್ವಾತವನ್ನು ಅಡ್ವಾಣಿಯವರು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅದನ್ನು ತುಂಬಬಲ್ಲವರು ಎನ್ನುವ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ, ಅರುಣ್ ಜೇಟ್ಲಿ, ಸುಷ್ಮಾ ಸ್ವರಾಜ್, ಅನಂತ್ ಕುಮಾರ್, ಉಮಾಭಾರತಿ ಹೀಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ೨೫ ಮಂದಿಯನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಎಂದೂ ಅಡ್ವಾಣಿಯವರ ಮಾತನ್ನು ಮೀರಿದವರಲ್ಲ. ಗೋಧ್ರಾ ಘಟನೆ ನಡೆದ ಮೇಲೆ ಮೋದಿ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಕುತ್ತು ಬರುವಂಥ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲೂ ಇದೇ ಉಕ್ಕಿನಮನುಷ್ಯ ಬೆಂಬಲಕ್ಕೆ ನಿಂತು ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿ ಉಳಿಸಿದ್ದವರು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಮರೆಯುವುದಾದರೂ ಹೇಗೆ?. ಆದರೆ ಶಿಷ್ಯನೇ ಬಿಜೆಪಿಯ ನಿರ್ವಾತ ತುಂಬುವಂಥ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಡ್ವಾಣಿಗೆ ಬೇಸರ ಯಾಕೆ ? ಎನ್ನುವ ಪ್ರಶ್ನೆಯೂ ಮೂಡುತ್ತದೆ.
ಅಡ್ವಾಣಿ ಅನೇಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಎಡವಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗೆ ಎಡವಿದ್ದೆಲ್ಲವೂ ತಮ್ಮ ಶಿಷ್ಯರ ಕಾರಣಕ್ಕೆ. ಉಮಾಭಾರತಿ, ವಸುಂದರರಾಜೇ, ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ, ಬಿ.ಎಸ್.ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ, ನಿತಿನ್ ಗಡ್ಕರಿ ನಿಯೋಜನೆ ಹೀಗೆ ಹಲವು ಘಟನೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಿನ್ನಡೆ ಅನುಭವಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ವತ: ಗುಜರಾತ್‌ನಲ್ಲೂ ಅಡ್ವಾಣಿ ಬಿಜೆಪಿಯ ಹಿರಿಯ ನಾಯಕರೆಂಬ ಗೌರವ ಇದೆಯಾದರೂ ತಮ್ಮ ನಾಯಕ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಎಂದು ಅಲ್ಲಿನ ಬಿಜೆಪಿ ಮಂದಿ ಭಾವಿಸಿರುವುದಕ್ಕೆ ಹೊಣೆ ಯಾರು?. ಕಳೆದ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಹೈಕಮಾಂಡ್ ನಾಯಕರ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳದೆ ಮೋದಿ ಜಯಭೇರಿ ಭಾರಿಸಿರುವುದನ್ನು ಹೇಗೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಬೇಕು?. ಒಂದೇ ಮಾತಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಿದ್ದರೆ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ತಮ್ಮದೇ ಇಮೇಜ್ ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡು ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಬಲ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇಲ್ಲೂ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ವ್ಯಕ್ತಿ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿ ಬೆಳೆದುನಿಂತಿದ್ದಾರೆ. ಬಿಜೆಪಿ ಹೈಕಮಾಂಡ್ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಗುಜರಾತ್‌ಗೆ ಅನ್ವಯಿಸಲಾರವು. ಮೋದಿ ಹೇಳುವುದೇ ಅಲ್ಲಿ ಅಂತಿಮ ಹೊರತು ಹೈಕಮಾಂಡ್ ನಿರ್ಧಾರ ಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ, ಮೋದಿಗೆ ಮೋದಿಯೇ ಹೈಕಮಾಂಡ್. ಇದು ಅಡ್ವಾಣಿಯವರನ್ನು ಘಾಸಿಗೊಳಿಸಿದೆ. ಇದಕ್ಕೇ ಅಡ್ವಾಣಿ ಸಾಮೂಹಿಕ ನಾಯಕತ್ವ ಬೇಕೆಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ.

ಅಡ್ವಾಣಿ ತಮ್ಮ ಅನುಭವ, ರಾಜಕೀಯ ಚಾಲಾಕಿತನವನ್ನು ಶಿಷ್ಯರಿಗೆ ಕಲಿಸಿ ಸೂತ್ರಧಾರನಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬಾರದಿತ್ತೇ ? ಎನ್ನುವ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಮೂಡುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾಲಪಕ್ವ ಆಗಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಅಡ್ವಾಣಿಯವರು ಬಿಜೆಪಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಮಹತ್ವದ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದ್ದರೂ ಎನ್‌ಡಿಎ ಕಾರ್ಯಾಧ್ಯಕ್ಷ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಎನ್‌ಡಿಎ ಮಿತ್ರಪಕ್ಷಗಳು ಅಡ್ವಾಣಿಯವರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವಷ್ಟು ಸುಲಭವಾಗಿ ಬಿಜೆಪಿಯ ಬೇರೆ ಯಾವ ನಾಯಕರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕೆ ಶರದ್ ಯಾದವ್ ನೀಡಿರುವ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಉದಾಹರಿಸಬಹುದು.

ಅಡ್ವಾಣಿಯವರು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿರುವ ನಿರ್ಧಾರಗಳಲ್ಲಿ ನೋವಿದೆ, ಹತಾಶೆಯಿದೆ, ಅಪಾರವಾದ ಸಿಟ್ಟಿದೆ, ವೈರಾಗ್ಯವಿದೆ. ಬಿಜೆಪಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಷ್ಟೇ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಪಕ್ಷ ಬೆಳೆಸುತ್ತಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ನೋವಿನ ಎಳೆಗಳನ್ನು ಅಡ್ವಾಣಿಯವರ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಇಮೇಜ್ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಮತಗಳನ್ನು ತಂದುಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ, ಪಕ್ಷದ ಇಮೇಜ್ ಮತಪೆಟ್ಟಿಗೆ ತುಂಬುತ್ತದೆ. ಅಡ್ವಾಣಿಯವರ ಈ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಲಿಗೂ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರನ್ನು ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರ ಸಮಿತಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದ ಮರುಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಅಡ್ವಾಣಿಯವರು ವೈರಾಗ್ಯ ಆವಾಹಿಸಿಕೊಂಡದ್ದು ಮಾತ್ರ ಸರಿಯಾದ ನಡೆಯಲ್ಲ.

ಮೋದಿ ಇಮೇಜ್ ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡು ಬಿಜೆಪಿಯ ನಾಯಕತ್ವವನ್ನು ನೇಪತ್ಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನುವ ಆತಂಕ ಅಡ್ವಾಣಿಯವರನ್ನು ಕಾಡಿರುವುದು ಸಹಜ. ಆದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಅಡ್ವಾಣಿಯೂ ಹೊಣೆಗಾರರು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ತಳ್ಳಿ ಹಾಕುವಂತಿಲ್ಲ. ಪಕ್ಷ ಮುಖ್ಯ, ವ್ಯಕ್ತಿ ಮುಖ್ಯವಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಅಂಶವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಲೇ ಬಂದವರಿಗೆ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಅಂಕುಶ ಹಾಕಬೇಕೆನ್ನುವುದು ಮರೆತದ್ದಾದರೂ ಹೇಗೆ?

ಈಗ ಬಿಜೆಪಿ ಕವಲು ದಾರಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಎರಡು ಬಳಗಳ ನಡುವೆ ಕಮಲದ ದಳಗಳು ಅರಳಬೇಕಾಗಿದೆ. ಐದು ರಾಜ್ಯಗಳ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆ, 2014ರ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯ ಬಾಗಿಲಲ್ಲಿ ನಿಂತಿರುವ ಈ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅಡ್ವಾಣಿ ಶಸ್ತ್ರತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿರುವ ದಂಡನಾಯಕ. ಯುದ್ಧ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ದಂಡನಾಯಕ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಆತಂಕ ಸೈನಿಕರಲ್ಲಿ. ಆತಂಕವನ್ನು ಮೆಟ್ಟಿನಿಂತು ಸೈನಿಕರು ಮುನ್ನುಗ್ಗುತ್ತಾರೆಂದು ಭಾವಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ಹಾಗೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ದಂಡನಾಯಕನಿಲ್ಲದೆ ಸೈನಿಕರು ಮುಂದುವರಿದರೆ ಏನಾಗಬಹುದೆನ್ನುವ ಅರಿವಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ತನ್ನ ಗುರುವನ್ನು ಅರಿತಿರುವ ಶಿಷ್ಯನೇ ತಾನು ಮಾಡಿದ ತಪ್ಪುಗಳೇನೆಂದು ಕೇಳಬೇಕಾಗಿದೆ. ಅಂಥ ಕೇಳುವ ಮನಸ್ಸು ಮೋದಿಗೆ ಬರಬೇಕಾಗಿದೆ, ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂಥ ತಾಳ್ಮೆ ಅಡ್ವಾಣಿಗೂ ಬೇಕಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಾಧ್ಯವೇ?, ಎಷ್ಟೇ ಆದರೂ ರಾಜಕೀಯವಾದ್ದರಿಂದ ಅಸಾಧ್ಯ ಯಾವುದೂ ಅಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಇತಿಹಾಸ ಹೇಳಿರುವ ಪಾಠ.