Follow

Share

– ಬಿ.ಶ್ರೀಪಾದ ಭಟ್

1) Of my land – uniform blue opens skies
Mad-artist pallets of green lands and lily filled lakes that
Mirror all – not peace or tranquil alone he shudders some
Young women near my father’s home,with a drunken husband
Who never changed;she bore his beatings everyday day until one
Stormy night,in fury,she killed him by stomping his seedbags…..
We: their daughters.
We daughters of their soil
We mostly write
2) the pot sees just another noisy child
the glass sees an eager and clumsy hand
but the teacher sees a girl breaking the rule
the school sees a potential embarrassment
– Meena kandaswamy

ಕಳೆದ ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ’ಹೈವೇ’,’ ಕ್ವೀನ್’, ’ಗುಲಾಬಿ ಗ್ಯಾಂಗ್’ ಎನ್ನುವ ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಹಿಂದಿ ಚಿತ್ರಗಳು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಂಡು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಗಮನ ಸೆಳೆದವು. ಸ್ತ್ರೀ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತೆಯೇ ಈ ಮೂರು ಸಿನಿಮಾಗಳ ಮುಖ್ಯ ಕತೆಯಾಗಿತ್ತು. ಚಿತ್ರಕತೆ, ನಿರೂಪಣೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದ್ದರೂ ಹೈವೇ ಮತ್ತು ಕ್ವೀನ್ ಸಿನಿಮಾಗಳು ನಾಯಕಿಯು ಸ್ವಚ್ಚಂದವಾಗಿ, ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿ, ಬಿಡುಗಡೆಯ ಮನಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ದೇಶಾದ್ಯಾಂತ ಅಡ್ಡಾಡುವುದನ್ನು ಮೂಲಕತೆಯನ್ನಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಫೆಮಿನಿಸಂನ ವಿಭಿನ್ನ ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರೆ ಗುಲಾಬ್ ಗ್ಯಾಂಗ್ ಸಿನಿಮಾ ನೈಜ ಕತೆಯ ಎಳೆಯನ್ನು ಆಧಾರವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಅಕ್ಟಿವಿಸಂನ ಮೂಲಕ ಸ್ತ್ರೀ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ.

ಇಮ್ತಿಯಾಜ್ ಅಲಿ ನಿರ್ದೇಶನದ ’ಹೈವೇ’ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ನಾಯಕಿ ಅಲಿಯಾ ಭಟ್ (ವೀರಾ ತ್ರಿಪಾಠಿ) ಖ್ಯಾತ ಉದ್ಯಮಪತಿಯೊಬ್ಬನ ಮಗಳು. ರಣದೀಪ್ ಹೂಡಾ (ಮಹಬೀರ್ ಭಾಟಿ) ಎನ್ನುವ ಅಪಹರಣಕಾರರ ಗ್ಯಾಂಗ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಅಲಿಯಾ ಭಟ್ ತನ್ನ ಫಿಯಾನ್ಸಿಯೊಂದಿಗೆ ವಿಹಾರದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಅಪಹರಿಸುತ್ತಾನೆ. ನಂತರ ಇಡೀ ಸಿನಿಮಾ ರೋಡಿಗಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳ ಮೂಲಕ ಸಂಚರಿಸುವ ಈ ಸಿನಿಮಾ ನಿಧಾನವಾಗಿ ರೋಡಿನಲ್ಲಿ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ತಲ್ಲಣದಲ್ಲಿದ್ದ ನಾಯಕಿ ಅಲಿಯಾ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಬಾಹುಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯ ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳತೊಡಗುತ್ತಾಳೆ. ಭಯ, ಆತಂಕಗಳು ಕ್ರಮೇಣ ಉಲ್ಲಾಸ ಮತ್ತು ಉತ್ಸಾಹದ ಗುಣಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡು ನಾಯಕಿ ಕ್ರಮೇಣ ಅಪಹರಣಕಾರ ಹೂಡನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಬೆಸೆದುಕೊಳ್ಳತೊಡಗುತ್ತಾಳೆ (ಸ್ಟಾಕ್ ಹೋಂ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್) ಹೀಗೆ ಅಪಹರಣದ ನಾಟಕವು ಸ್ನೇಹಕ್ಕೆ ತಿರುಗುತ್ತಿರುವಂತಹ ಸಂಧರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಾಯಕಿ ಅಲಿಯಾ ತನ್ನ ಕ್ರೌರ್ಯದ ಬಾಲ್ಯವನ್ನು ಹೂಡಾನೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಕೆಯ ಚಿಕ್ಕಪ್ಪ ಆಕೆಯ ಮೇಲೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಅತ್ಯಾಚಾರ ನಡೆಸುತ್ತಿರುತ್ತಾನೆ. ಸಂಪೂರ್ಣ ತೊಂದರೆಗೊಳಗಾದ, ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಹಲ್ಲೆಗೊಳಗಾದ ಅಂದಿನ ಆ ಗಾಯಕ್ಕೆ ಇಂದು ತನಗೆ ಅಪಹರಣಕಾರನ ಸಂಗದಲ್ಲಿ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮಡಿಲಲ್ಲಿ ಮಲಾಮು ಸಿಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ನಾಯಕಿ ಬಿಡುಗಡೆಯ ಸಂಭ್ರಮವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುತ್ತಾಳೆ. ನಂತರ ಇದು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಪ್ರೇಮಕ್ಕೆ ಹೊರಳಿಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಶೂಟೌಟ್ ನಡೆದು ಅಪಹರಣಕಾರ ಹೂಡ ಹತ್ಯೆಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ನಾಯಕಿ ಮರಳಿ ತನ್ನ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಬದುಕಲು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಬದುಕನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಬಿಸುತ್ತಾಳೆ.

ಇಡೀ ಸಿನಿಮಾದ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಮಿತಿಗಳೇನೆ ಇರಲಿ ಇದು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಧ್ವನಿಸುವುದು ಹೆಣ್ಣಿನ ಬಿಡುಗಡೆಯ ಹೊಸದಾರಿಗಳನ್ನು. ಅದೂ ಸಹ ದಾರಿಗಳೂ ಜಾಳುಜಾಳಾಗಿ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳದೆ ಅಲಿಯಾಳ ಅಂತರಂಗದ ಪಿಸುಮಾತುಗಳು, ಅವ್ಯಕ್ತ ಆಸೆಗಳು ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ಸಂಭಾಷಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಬೆಳಕಾಗತೊಡಗುತ್ತವೆ. ಇಲ್ಲಿಯೇ ಈ ಸಿನಿಮಾದ ಗೆಲುವಿರುವುದು. ತನ್ನ ಎರಡನೇ ಸಿನಿಮಾದಲ್ಲಿಯೇ ತನ್ನ ಅದ್ಭುತವಾದ ಅಭಿನಯದ ಮೂಲಕ ಅಲಿಯಾ ಚಿತ್ರವನ್ನು ನೈತಿಕವಾಗಿ ಗೆಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾಳೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅಲಿಯಾ ಹುತಾತ್ಮಳಾಗಲು ನಿರಾಕರಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಗೃಹಿಣಿಯರಿಗೇನಿದೆ ಮೂರು ಬಾಗಿಲು, ನಾಲ್ಕು ಕೋಣೆ ಮಾತ್ರ ಎನ್ನುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಲಿಖಿತ ಕಟ್ಟುಪಾಡನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಮುರಿದು ಹಾಕುತ್ತಾಳೆ. ಅಹಲ್ಯೆಯ ತೊಡೆಯ ಮೇಲಿನ ಗೆರೆಗಳು ಇನ್ನೂ ಅಳಿದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕೊರಗುತ್ತಾ, ವಿಷಾದಿಸುತ್ತಾ ಕೂಡಲು ನಿರಾಕರಿಸುವ ಅಲಿಯಾ ಹುತಾತ್ಮತೆಯನ್ನು ಹತ್ತಿರಕ್ಕೂ ಬಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಇವಳ ಬಂಡಾಯ ಆಧುನಿಕ ಜೀವನದ ಹೊಸ ಹಾಡುಗಳು. ಅನೇಕ ಮಿತಿಗಳ ನಡುವೆಯೂ. (ಈ ಸಿನಿಮಾ ನೋಡುತ್ತಿರುವಾಗ ನನ್ನ ಮನದೊಳಗೆ ’ನನ್ನ ತಂಗಿಗೊಂದು ಗಂಡು ಕೊಡಿ’ ನಾಟಕದ ತಾಯಿಯ ಪಾತ್ರ ಪದೇ ಪದೇ ಕಾಡುತ್ತಿತ್ತು.)

ವಿಕಾಸ್ ಬೆಹಲ್ ನಿರ್ದೇಶನದ ’ಕ್ವೀನ್’ ಈ ವಾರ ತೆರೆಕಂಡ ಮತ್ತೊಂದು ಸಿನಿಮಾ. ಇದರಲ್ಲಿ ರಾಣಿ ಮೆಹ್ರ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ನಾಯಕಿಯಾಗಿ ಕಂಗನಾ ರಾವತ್ ಅಭಿನಯಿಸಿದ್ದಾಳೆ. ಈ ಚಿತ್ರದ ಕತೆಯೂ ಅಷ್ಟೇ ಸರಳ. ಆಕೆಯ ದಿನನಿತ್ಯದ ಬದುಕೆಂದರೆ ತನ್ನ ಸಹೋದರನ ಕಣ್ಗಾವಲಿನಲ್ಲಿ over protected ಮಧ್ಯಮವರ್ಗದ ಜೀವನ. ನೆರೆಹೊರೆಯವರ ಕಣ್ಣಿಗೂ ಬೀಳದಷ್ಟು ಕಟ್ಟುಪಾಡಿನ. ಸ್ವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವೇ ಇಲ್ಲದ ಬದುಕು. ನಾಯಕಿ ಪರಪುಷನ ಮುಂದೆ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ನಿಲ್ಲುವುದು ತನ್ನ ಫಿಯಾನ್ಸಿ ಎದುರು ಮಾತ್ರ. ಅದೂ ಮದುವೆಗೆ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಮೊದಲು. ಆದರೆ ಕಾರಣಾಂತರಗಳಿಂದ ಈ ಮದುವೆ ಮುರಿದುಬೀಳುತ್ತದೆ. ಮದುಮಗ ಮದುವೆಯಾಗಲು ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆ ನಂತರವೇ ರಾಣಿ ಕಂಗನಾಳ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಬಿಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳತೊಡಗುತ್ತದೆ. ಮನೆಯವರ ವಿರೋಧದ ನಡುವೆಯೂ ತನ್ನ ಅಜ್ಜಿಯ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ಈ ಮೊದಲೇ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ್ದ ತನ್ನ ಹನಿಮೂನ್ ತಾಣಗಳಾದ ಪ್ಯಾರಿಸ್ ಮತ್ತು ಅರ್ಮಸ್ಟ್ರಾಡಮ್‌ಗೆ ಒಂಟಿಯಾಗಿ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸುತ್ತಾಳೆ. ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಊರಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿತ್ವವೇ ಇಲ್ಲದಂತೆ ಬದುಕಿದ್ದ ಕಂಗನಾ ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಗೆರೆಬಿಚ್ಚಿದ ಹಕ್ಕಿಯಂತಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಯಾವುದೇ ಹುಡುಕಾಟವಿಲ್ಲದೆಯೇ ಹೊಸ ಆಸ್ತಿತ್ವ ಕಣ್ಬಿಡತೊಡಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಅವಳಿಗೆ ಹೊಸ ಜಗತ್ತೇ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅದು bad world. ನಂತರ ಅಲ್ಲಿ ಅವಳು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಹೊಸ ಗೆಳೆಯರು (ಡ್ಯಾನ್ಸರ್, ಕಲಾವಿದ, ಸಂಗೀತಗಾರ, ತ್ಸುನಾಮಿ ಸಂತ್ರಸ್ಥ), ಪಡಿಪಾಟಲುಗಳು, ಪ್ರತೀ ಹೆಜ್ಜೆಗೂ ಎಡವುತ್ತಿರುವುದು, ಮೊದಲ ಚುಂಬನ ನಮ್ಮನ್ನು ಇಡೀ ಕತೆಯೊಳಗೆ ಮುಳುಗಿಸಿಬಿಡುತ್ತವೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸಿದ್ದು ಫರೂಕ್ ಶೇಕ್ ಮತ್ತು ಚೈತಾಲಿಯವರ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಚಿತ್ರಕತೆ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯಾಗಿ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಸಮರ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಕಂಗನಾಳ ಅದ್ಭುತ ಅಭಿನಯ. ಕಂಗನಾ ಈ ಮೊದಲು ಇಷ್ಟೊಂದು under rated ನಟಿಯಾಗಿದ್ದಳೇ ಅಥವಾ ನಾವೇ ಅವಳನ್ನು under rated ನಟಿಯಾಗಿಸಿದ್ದೆವಾ ಎಂದು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕೀಳರಿಮೆ ಮೂಡಿಸುವಷ್ಟು ಅಕೆಯ ನಟನೆ ಇಡೀ ಚಿತ್ರವನ್ನೇ ತನ್ನ ಹೆಗಲಿಗೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.ಅದನ್ನು ಕಂಗನಾ ಮಾತ್ರ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಿಭಾಯಿಸಿದ್ದಾಳೆ.

ಹೌದು ’ಕ್ವೀನ್’ ಕೂಡ ಅಪ್ಪಟ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಸಿನಿಮಾ. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಇಸಂಗಳಿಲ್ಲ. ಘೋಷಣೆಗಳಿಲ್ಲ. ಹೈವೇನ ಅಲಿಯಾ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಕಂಗನಾ ನನ್ನ ಬದುಕನ್ನು ನಾನೇ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ನೋಡಿ ಬೇಕಾದರೆ ಎನ್ನುವುದರ ಮೂಲಕ ಫೆಮಿನಿಸಂಗೆ ಹೊಸ ಆಯಾಮವನ್ನೇ ತಂದುಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಇವರಿಬ್ಬರೂ ಮಹಿಳೆಯ ಅತಂತ್ರತೆಯನ್ನು ಕೆಡವಿ ಹಾಕುವುದೇ ಫೆಮಿನಿಸಂನ ಗೆಲುವಾಗುತ್ತದೆ. ಮಹಿಳೆಯದು ಎಂದಿಗೂ ಮುಗಿಯದ ಬವಣೆ ಎನ್ನುವ ವಾಸ್ತವಕ್ಕೆ ಹೊಸ ರೂಪ ದಕ್ಕುವುದು ಇಲ್ಲಿನ ಫೆಮಿನಿಸಂನ ವಿಶೇಷ. ಅದು ಧನಾತ್ಮಕ ಸ್ವರೂಪ. ಹೌದು ಅನೇಕ ಮಿತಿಗಳ ನಡುವೆಯೂ ಸಹ.

ಸೌಮಿಕ್ ಸೇನ್ ನಿರ್ದೇಶನದ ಮೂರನೇಯ ಚಿತ್ರ ’ಗುಲಾಬಿ ಗ್ಯಾಂಗ್’ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಸಂಪತ್ ಪಾಲ್ ದೇವಿ ಅವರ ನೈಜ ಬದುಕಿನ ಘಟನೆಗಳ ಎಳೆಯನ್ನಾಧರಿಸಿದ ಸಿನಿಮಾ. ಚಿತ್ರದ ಕತೆ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಇಡೀ ಸಿನಿಮಾದ ಉಸಿರೇ ಸ್ತ್ರೀವಾದ ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀಶಕ್ತಿಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ.ಆದರೆ ಅದನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಾಗ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಎಡವಿದ್ದಾರೆ. ಅತ್ಯಂತ ತೆಳುವಾದ, ಸೂಪರ್‌ಫೀಶಿಯಲ್ ಕತೆಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ’ಹೈವೇ’ ಮತ್ತು ’ಕ್ವೀನ್’ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಯಾವುದೇ ಫೆಮಿನಿಸಂನ ಘೋಷಣೆಗಳಿಲ್ಲದೆ ಇಡೀ ಸ್ತ್ರೀ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನೇ ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟರೆ ’ಗುಲಾಬಿ ಗ್ಯಾಂಗ್’ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿಯಾದ, ನೈಜ ಕತೆಯನ್ನೇ ತನ್ನ ಬೆನ್ನಿಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಇಡೀ ಚಿತ್ರದುದ್ದಕ್ಕೂ ಸ್ತ್ರೀವಿಮೋಚನೆಯ ಆಶಯಗಳನ್ನೇ ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಅದನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡಲಾಗದೆ ಸೋತಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ ಇಲ್ಲಿನ ನಾಯಕಿ ಮಾಧುರಿ ದೀಕ್ಷಿತ್ (ರಜ್ಜೋ) ವಿಮೋಚನೆಗೆ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. ಅದೂ ಅಸಹಜವಾಗಿ. ಕಡೆಗೆ ಈ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾದ ಆದರೆ ನ್ಯಾಯಪರವಾದ, ಜನಪರವಾದ, ಶಕ್ತಿಶಾಲಿಯಾದ ಹೋರಾಟ ಒಂದು ನಿಜವಾದ, ನಂಬುವಂತಹ ಮೆಟಫರ್ ಕೂಡ ಅಗವುದಿಲ್ಲ. ಮೆಟಫರ್ ಕೂಡ ಆಗದಿದ್ದರೆ ಅದು ಪ್ರೇಕ್ಷಕನನ್ನು ಮುಟ್ಟುತ್ತದೆಯೇ? ಕಷ್ಟ. ಇದರ ನೈತಿಕ ಸೋಲಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಕಾರಣ ಅದರ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರಧಾರಿಗಳಾದ ಮಾಧುರಿ ದೀಕ್ಷಿತ್ ಮತ್ತು ಜೂಹಿ ಚಾವ್ಲಾ ಅವರ ತಮ್ಮ ಪಾತ್ರದೊಂದಿಗೆ ತಾದಾತ್ಮತೆಯನ್ನೇ ಸಾಧಿಸದ, ಸಂಪೂರ್ಣ disconnect ಆದ ಕೃತಕ ಅಭಿನಯ. ಪ್ರಸ್ತುತ ವಿದ್ಯಾಮಾನಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಚಿತ್ರಕತೆ ಅದಾಗದೆ ಈ ಸೋಲಿಗೆ ತನ್ನ ಪಾಲನ್ನು ದೇಣಿಗೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದೆ. ಕೊನೆಗೆ ಆಶಯಗಳು ಮಾತ್ರ ಮುಖ್ಯವಲ್ಲ, ಅದನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವುದೂ ಅಷ್ಟೇ ಮುಖ್ಯ ಎನ್ನುವ ಅಂದಕಾಲತ್ತಿಲ್ ನುಡಿಕಟ್ಟಿನ ಪ್ರಸ್ತುತತೆ ಇಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ.

ಈ ಅಬ್ಬರದ, pompous, ವಾಕರಿಕೆ ಹುಟ್ಟಿಸುವಷ್ಟು ಅಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಯ ಹಿಂದಿ ಚಿತ್ರರಂಗ ಅಚ್ಚರಿ ಮೂಡಿಸುವಷ್ಟು ಕೇವಲ ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮೂರು ಸ್ತ್ರೀ ಪ್ರಧಾನ ಸಿನಿಮಾಗಳನ್ನು ಅದರಲ್ಲೂ ಸೂಕ್ಷ್ಮ, ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಸಿನಿಮಾಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ಅಭಿನಂದಿಸಲೇಬೇಕು.

Follow

Share

– ಶಾಂತರಾಜು ಎಸ್.ಮಳವಳ್ಳಿ

ಅದು ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರದ ಕಾಲ. ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಮಂಕುಕವಿದಂತಾಗಿತ್ತು. ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ನೇರವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿ ಗೆದ್ದ ಅಥವಾ ಸೋತ ದೇಶಗಳ ಗೋಳು ಒಂದೇ ತೆರನಾದದ್ದಾಗಿತ್ತು. ದೇಶವೊಂದು ಆರ್ಥಿಕ ಹೊಡೆತದಿಂದ ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸುಲಭದ ಮಾತಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿಯೇ ಆರ್ಥಿಕ ದಿಗ್ಭಂಧನ ಎಂಬ ಅಸಹಕಾರ ಅಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ದೇಶಗಳು ಹೆದರುವುದು (ಕ್ಯೂಬಾದಂತಹ ದೇಶಗಳನ್ನೊರೆತುಪಡಿಸಿ). ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕಾ-ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಅನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಕೂಡ ಒಂದು. ಯುದ್ಧದ ಬರ್ಬರತೆಯನ್ನು ಕಂಡ ದೇಶದ ಜನರು ಬಹಳ ಲೋಲುಪರಾಗಿ ದೈಹಿಕ ವಾಂಛೆಗೆ ಬಲಿಯಾಗುವುದೂ ಸೇರಿದರಂತೆ ನೈತಕ ಅಧಃಪತನ ಹಿಡಿಯುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ. ಇಂಥಹ ನಿದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಜರ್ಮನ್ ನಾಟಕಕಾರ ಬ್ರೆಕ್ಟ್‌ನ ನಾಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಂಬಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಾನೆ.

1940 ರಷ್ಟೊತ್ತಿಗಾಗಲೇ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಸಿನಿಮಾ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಇಟಾಲಿಯನ್ ’ನಿಯೋರಿಯಲಿಸ್ಂ’ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿರುತ್ತದೆ. ’ನಿಯೋರಿಯಲಿಸ್ಂ’ ಅಂದರೆ ಸಿನಿಮಾವನ್ನು ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ವಸ್ತುನಿಷ್ಠವಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತಾ ನೈಜತೆಯನ್ನು ಮೆರೆಸುವುದು. ಅತೀ ವರ್ಣರಂಜಿತ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಕಥಾನಕದ ಬದಲು, ತೀರಾ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಕಥೆಯೇ ಆದರೂ ಆ ವಸ್ತುವಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ವಾತವರಣ ಸೃಷ್ಠಿಸಿ, ನಾಟಕೀಯತೆಗಿಂತ ನೈಜತೆಯನ್ನು ತುಂಬುವುದು. ಜಗತ್ತಿನೆಲ್ಲೆಡೆ, ಜೀನ್ ರೆನಾಯ್ರ್, ವಿಟ್ಟೊರಿಯಾ ಡಿ ಸಿಕಾರನ್ನು ನಿಯೋರಿಯಲಿಂನ ಪ್ರವರ್ತಕರೆಂದು ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಚಿತ್ರಪ್ರೇಮಿಗಳ ಒಂದು ಗುಂಪು ನಿಯೋರಿಯಲಿಸ್ಂನನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಲಿಲ್ಲ. ಸಿನಿಮಾ ಇರುವುದು ಪ್ರೇಕ್ಷಕನ ನಂಬುಗೆಗಳನ್ನು ಒಡೆದು, ಹೊಸ ಸತ್ಯವನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಡಲೇ ಹೊರತು ಕೇವಲ ನೈಜತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಫಲಿಸಲು ಅಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಈ ಗುಂಪಿನ ವಾದ. ಫ್ರಾಂಕೊಸ್ ರೋಲ್ಯಾಂಡ್ ಟ್ರೋಫೋ (François Truffaut), ಜೀನ್ ಲೂಕ್ ಗೊದಾರ್‍ಡ್, ಕ್ಲೌಡ್ ಚಾರ್ಬೆಲ್, ಜಾಕ್ವೆಸ್ ರಿವಟ್ಟೆ ಈ ಗುಂಪಿನ ಪ್ರಮುಖ ಸಿನಿಮಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು. ಫ್ರಾಂಕೊಸ್ ರೋಲ್ಯಾಂಡ್ ಟ್ರೋಫೋನ “ದಿ 400 ಬ್ಲೋಸ್” (1959) ನಿಂದ ಆರಂಭವಾದ ಹೊಸ ಚಿಂತನೆಯ, ಪ್ರಯೋಗಾತ್ಮಕ ಸಿನಿಮಾದ ಕಾಲಘಟ್ಟವನ್ನು ’ಹೊಸಅಲೆ’ ಅಥವಾ ’ನ್ಯೂವೇವ್ ಸಿನಿಮಾ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು. ಈ ಹೊಸ ಅಲೆಯ ನಿರ್ದೇಶಕರ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು ಚಿಂತನೆಗೆ ಹಚ್ಚುತ್ತಾ, ಸಣ್ಣ ಮಗುವಿನಿಂದಿಡಿದು ಕಮ್ಯೂನಿಸ್ಟ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ-ಚಳುವಳಿಯ ಭಾಷಣದವರೆಗೆ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ವಿಭಿನ್ನ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು-ಕಥನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ನಿಯೋರಿಯಲಿಸ್ಂ ಬಹಳ ಸುಲಭವಾಗಿ ಹಾಲಿವುಡ್ ಸಿನಿಮಾದ ಸರಕಾಗಿಬಿಟ್ಟಿತು. ಆದರೆ ನ್ಯೂ ವೇವ್ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಹಾಲಿವುಡ್‌ನ ಅಡ್ಡಾದಿಡ್ಡಿ ಸಿನಿಮಾಕರ್ತರಿಗೆ ಪ್ರತ್ಯುತ್ತರ-ಪಾಠವಾಗಿಬಿಟ್ಟಿತು.

ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಕೊಳೆಯುತಿದ್ದ ಹದಿಹರೆಯದ ಫ್ರಾಂಕೊಸ್ ರೋಲ್ಯಾಂಡ್ ಟ್ರೋಫೋ, ಪ್ರಪಂಚದ ಅಗ್ರಮಾನ್ಯ ಸಿನಿಮಾಕಾರನಾಗಿ ಬೆಳದದ್ದು ಒಂದು ರೋಚಕ ಕಥೆ. ನಿರ್ದೇಶಕ, ನಟ, ನಿರ್ಮಾಪಕ ಮತ್ತು ಕಥೆಗಾರ ಟ್ರೋಫೋನ ದುರ್ಗಮ ಬಾಲ್ಯವೇ ಆತನ ಅನೇಕ ಸಿನಿಮಾದ ಮುಖ್ಯ ಜೀವಾಳ. ಟ್ರೋಫೋನ ತಾಯಿಯ ಬಸುರಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ, ರೋಲ್ಯಾಂಡ್ ಎಂಬವವ ಆಕೆಯ ಎರಡನೇ ಗಂಡನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಮಲತಂದೆಯಾದರೂ ಟ್ರೋಫೋನನ್ನ ಆದರದಿಂದ ಕಾಣುತ್ತಾನೆ ರೋಲ್ಯಾಂಡ್. ಬಹುಶಃ ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಏನೋ ಟ್ರೋಫೋನ ಅನೇಕ ಸಿನಿಮಾಗಳಲ್ಲಿ ತಾಯಿಯಿಲ್ಲದ ನಾಯಕ ಅಥವಾ ತಾಯಿ ಪ್ರೀತಿಯ ಕನವರಿಕೆಯ ಪಾತ್ರಗಳು ಕಾಣಸಿಗುತ್ತವೆ. ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಇದೊಂದು ಭೂತದಲ್ಲಿ ನರಳುವ ಖಾಯಿಲೆ. ಭೂತದಲ್ಲಿ ಸಿಗದ ಕನವರಿಕೆ ವರ್ತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ರೀತಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುವುದಂತೆ. ಟ್ರೋಫೋ ’ಸ್ಮಾಲ್ ಚೇಂಜ್ (1976)’ ಸಿನಿಮಾದಲ್ಲಂತೂ ಎಲ್ಲ ರೀತಿಯ ತಾಯಿಯನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುತ್ತಾನೆ. ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗುವ ಮಗನನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನ ಹೊಡೆದು, ಹೇಗಾದರೂ ಸರಿ ಸಾರಾಯಿ ಸಂಪಾದಿಸಿ ತರುವಂತೆ ಮಾಡುವ ತಾಯಿಯೂ ಕೂಡ ಈ ಸಿನಿಮಾದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಾಳೆ. ಚಿತ್ರದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಆಕೆ ಜೈಲು ಸೇರಿ, ಕಳ್ಳತನವನ್ನು ರೂಢಿಸಿಕೊಂಡ ಹುಡುಗನನ್ನು ಸಮಾಜ ಕಲ್ಯಾಣ ಇಲಾಖೆ ಓದಿಸುತ್ತದೆ.

ತನ್ನ ಬಾಲ್ಯದ ಕಹಿಯಿಂದ ಪೋಲಿಯಾದ ಟ್ರೋಫೋ, ಮುಂದೆ ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸೇನೆಯನ್ನು ಸೇರಿ, ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಅಲ್ಲಿಂದ ಕಂಬಿ ಕೀಳುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಜೈಲುವಾಸ ಅನುಭವಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆಗ, ಆಂದ್ರೆ ಬಾಝಿನ್ ಎಂಬ ಮಹಾನ್ ಸಿನಿಮಾ ವಿಮರ್ಶಕನಿಂದಾಗಿ ಟ್ರೋಫೋ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಕೇಸ್‌ನಿಂದ ಮುಕ್ತನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಜೊತೆಗೆ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಸದೃಢವಾಗಲು ಪತ್ರಕರ್ತನಾಗಿ ಕೆಲಸವೊಂದು ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಬಾಝಿನ್‌ನ ’ಆಯ್ಟ್‌ರ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ’ ಸಿನಿಮಾದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಓದಲೇಬೇಕಾದ ಮುಖ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ. ಅಕಿರೋ ಕುರುಸೋವಾ ಅಥವಾ ಜೀನ್ ರೇನಾಯ್ರ್‌ರಂಥವರ ಸಿನಿಮಾಗಳು ನಿರ್ದೇಶಕರ ಸಿನಿಮಾವಾಗಿ ಹೇಗೆ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತವೆ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ ’ಆಯ್ಟ್‌ರ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ’ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ. ಸಿನಿಮಾವೆಂಬುದು ನಿರ್ದೇಶಕನ ಮಾಧ್ಯಮ ಎಂಬ ಪ್ರಬಲ ಅಂಶವನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಮುಂದೆ ಟ್ರೋಫೋ, ಗೊದಾರ್‍ಡ್ ನಿರ್ದೇಶಕರಿಂದ ಇನ್ನೂ ಶ್ರೀಮಂತವಾಗುತ್ತದೆ. ಬಾಝಿನ್‌ರ ಒಲವಿನಿಂದ ಟ್ರೋಫೋ ಸಿನಿಮಾ ಪತ್ರಿಕೆಯಾದ ’ಕಹೇರ್‍ಸ್ ದು ಸಿನಿಮಾ’ದಲ್ಲಿ ವಿಮರ್ಶಕನಾಗಿ ಮುಂದೆ ಅದೇ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಸಂಪಾದಕನೂ ಆಗುತ್ತಾನೆ. ಇದೇ ಪತ್ರಿಕೆ ಹಲವಾರು ’ನ್ಯೂ ವೇವ್’ ಸಿನಿಮಾಕರ್ತರ ಬೌದ್ಧಿಕ ಮೂಲವಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಮರ್ಶಕನಾಗಿ ಟ್ರೋಫೋ ಯಾವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ ಎಂದರೆ, ಈತನ ಎರಡು ಸಾಲು ವಿಮರ್ಶೆ, ಸಿನಿಮಾವೊಂದರ ಹಣಬರಹವನ್ನೇ ಬದಲಾಯಿಸುವಷ್ಟು ಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ವಿರೋಧಿಗಳನ್ನೂ ಸಂಪಾದಿಸುತ್ತಾನೆ.

ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲೇ ನಡೆಯುವ ಕ್ಯಾನ್ಸ್ ಚಲನಚಿತ್ರೋತ್ಸವಕ್ಕೆ 1958 ರಲ್ಲಿ ಆಹ್ವಾನಿಸದ ಏಕೈಕ ಪತ್ರಕರ್ತನೆಂದರೆ ಟ್ರೋಫೋ. ಅಷ್ಟೊತ್ತಿಗಾಗಲೇ 30 ರ ಹಾಸುಪಾಸಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಟ್ರೋಫೋ, ವಿಮರ್ಶಿಸುತ್ತಲೇ ಸ್ವತಃ ತಾನೇಕೆ ಸಿನಿಮಾದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕೈ ನೋಡಬಾರದು ಎಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸುತ್ತಾನೆ. 1955-57ರ ನಡುವೆ ’ಉನ್ ವಿಸಿಟೆ’ ಮತ್ತು ’ಲೆಸ್ ಮಿಸ್‌ಟೋನ್ಸ್’ ಎಂಬ ಎರಡು ಕಿರುಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿರುತ್ತಾನೆ. ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಾಕತಾಳೀಯವಾಗಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಅತೀ ದೊಡ್ಡ ಸಿನಿಮಾ ವಿತರಕನ ಮಗಳಾದ ಲೈನ್ ಮಾರ್ಗೈನ್‌ಸ್ಟರ್‍ನ್‌ಳನ್ನು 1957ರಲ್ಲಿ ವರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಹಾಗಾಗಿ 1965 ರ ಸಂಸಾರಿಕ ಜೀವನ ಹದಗೆಡುವ ಹಂತದವರೆಗೆ ಈತನ ಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ ನಿರ್ಮಾಣದ ಕೊರತೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಮುಂದೆ ಆತನ ಬಹುತೇಕ ನಟಿಯರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಕಾಲ ಬದುಕಿದ್ದನ್ನು ಹೊರೆತುಪಡಿಸಿ ಮತ್ತೆ ವಿವಾಹವಾಗಲಿಲ್ಲ. ವಿವಾಹ ಜೀವನ ಮುರಿಯುವಷ್ಟೊತ್ತಿಗೆ 400 ಬ್ಲೋಸ್ (1959), ಶೂಟ್ ದಟ್ ಪಿಯನೋ ಪ್ಲೇಯರ್ (1960), ಜೂಲ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಜಿಮ್ (1962), ಫ್ಯಾರನ್‌ಹೀಟ್ 451 (1965) ಚಿತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿ ಗಳಿಸಿರುತ್ತಾನೆ. ಮೊದಲ ಸಿನಿಮಾ 400 ಬ್ಲೋಸ್, ಬಾಲಾಪರಾಧಿಯಾಗುವ ಹುಡುಗನೊಬ್ಬನ ಕಥೆ. ತನ ನಿಜ ಜೀವನದಂತೆ ಚಿತ್ರದಲ್ಲೂ ತಾಯಿಗೆ ಎರಡನೇ ಗಂಡನಿರುತ್ತಾನೆ. ತಾಯಿಗಿಂತ, ಮಲತಂದೆಯೇ ಆತ್ಮೀಯವಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಶಾಲೆಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಕಳ್ಳತನ, ವೇಶ್ಯೆಯರ ಓಣಿಯಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುವಂತಾಗುತ್ತದೆ. 1976 ರ ’ಸ್ಮಾಲ್ ಚೇಂಜ್’ ಸಿನಿಮಾ ಕೂಡ ಇದರ ಪಡಿಯಚ್ಚಿನಂತೆ ಇದ್ದರೂ, ಇದು ದೊಡ್ಡ ಬಜೆಟ್‌ನಿಂದಗಿ, ಬಣ್ಣದ ಸಿನಿಮಾವಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ. ಅಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟಿನೊಳಗಿನ ಕಾಗೆಗೂಡಿನ ಸಂಸಾರ, ಚಿಕ್ಕವರ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳು-ದೊಡ್ಡವರ ಸಣ್ಣತನಗಳು, ಹದಗೆಟ್ಟ ಶಾಲೆಗಳೂ ಹೀಗೆ ಅನೇಕ ವಸ್ತುಗಳು ಇಣುಕುವ ’ಸ್ಮಾಲ್ ಚೇಂಜ್’ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಚುನಾವಣಾ ಹಕ್ಕಿರಬೇಕೆಂಬ ನೀತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಈ ಹಕ್ಕು ಕೊಟ್ಟರೆ ತಮಗೆ ಬೇಕಾದ ಶಾಲೆ, ಕಾಲೇಜು, ಮೈದಾನ, ಅಧ್ಯಯನದ ವಿಷಯವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾನೆ ಟ್ರೋಫೋ.

1965 ರ ’ಫ್ಯಾರನ್‌ಹೀಟ್ 451’ ಟ್ರೋಫೋನ ಇದರಿಂದಿನ ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ಸಿನಿಮಾಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಗೆರೆ ಎಳೆಯುತ್ತದೆ. ಮುಂದಿನ ಬಹುತೇಕ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಟ್ರೋಫೋನ ಸಾಂಸಾರಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದರೆ, ಹಿಂದಿನ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಬಾಲ್ಯದಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿವೆ. ’ಫ್ಯಾರನ್‌ಹೀಟ್ 451’, ಪುಸ್ತಕ ಪ್ರಿಯರ ಮತ್ತು ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ವಿಶೇಷ ತಂಡದ ನಡುವೆ ನಡೆಯುವ ಪ್ರಹಸನದ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಚಿತ್ರ. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆಲೋಚನೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಪ್ರಭುತ್ವದ ವಿರೋಧಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ, ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಓದು ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದು ಅಪರಾಧವಾಗಿರುವ ದೇಶದಲ್ಲಿ, ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಕದ್ದು, ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ, ಓದಲು ಕೊಡುವ ಗುಂಪೊಂದನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಪಾತ್ರಗಳು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುರೊಂದಿಗೆ ಸಿನಿಮಾ ಮುಗಿಯುತ್ತದೆ. ಹಿಟ್ಲ್‌ರ್‌ನ ಅಥವಾ ಮುಸಲೋನಿ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಇಂಥಹ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆದಿರುಬಹುದಾದ ನೆನಪನ್ನು ಮರುಕಳಿಸುತ್ತವೆ.
ದ ಬ್ರೈಡ್ ವೋರ್ ಬ್ಲಾಕ್ (1968), ದಿ ಸ್ಟೋಲನ್ ಕಿಸೆಸ್ (1968), ಮೆಸಿಸಿಪ್ಪಿ ಮೆರ್‌ಮೇಯ್ಡ್, ಟೂ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಗರ್ಲ್ಸ್(1971), ಡೇ ಫಾರ್ ನೈಟ್ (1973), ದ ವುಮನ್ ನೆಕ್ಟ್ ಡೋರ್ (1981), ಬೆಡ್ ಅಂಡ್ ಬೋರ್‍ಡ್, ಕಾನ್ಪೀಡೆನ್ಷಿಯಲಿ ಯುವರ್‍ಸ್ ಇನ್ನಿತರ ಚಿತ್ರಗಳು ಟ್ರೋಫೋಗೆ ಆಸ್ಗರ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಜಾಗತಿಕವಾದ ಬಹುತೇಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟ ಸಿನಿಮಾಗಳು. ಇಲ್ಲಿನ ಬಹುತೇಕ ಚಿತ್ರಗಳು ಮಾನವನ ಪಂಚೇಂದ್ರಿಯಗಳ ಅಳತೆ ಮೀರಿದ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಲೆತ್ನಿಸುತ್ತವೆ. ಸಿನಿಮಾ ತಯಾರಿಸಲು ಹೋದ ಗುಂಪೊಂದರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು (ಡೇ ಫಾರ್ ನೈಟ್), ವೈವಾಹಿಕ ಜೀವನದಾಚೆಗಿನ ಸಂಬಂಧದಿಂದ ತನ್ನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ತಂದೊಡ್ಡುವ ಅನಾಹುತಗಳು… ಹೀಗೆ ಮೇಲಿನ ಚಿತ್ರಗಳ ತಿರುಳು ಭಿನ್ನ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಟ್ರೋಫೋನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನದ ಮಜಲುಗಳೇನೋ ಎನ್ನುವಂತಿವೆ. ’ದ ವುಮನ್ ನೆಕ್ಟ್ ಡೋರ್’ನಲ್ಲಿ ಕಾಮದ ನೆರಳಲ್ಲಿ ಬೆವರು ಸುರಿಸುವ ಅನ್ಯವಿವಾಹಿತ ಜೋಡಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮುಗ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧಿ ಮನೋಭಾವದಲ್ಲಿ ನರಳಿ, ಕೊನೆಗೆ ಕಾಮದ ತುತ್ತತುದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಘಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರ ಕೊಲೆ ಮತ್ತೊಬ್ಬರ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಪರ್ಯಾವಸಾನವಾಗುವ ದೃಶ್ಯ ಸರಮಾಲೆಗಳು ಎಂಥವರನ್ನೂ ಅಲುಗಾಡಿಸಿಬಿಡುತ್ತವೆ.

ಟ್ರೋಫೋನ ಹಿಂದಿನ ಸಿನಿಮಾ ’ದಿ ಸಾಫ್ಟ್ ಸ್ಕಿನ್’, ಜನಮೆಚ್ಚುಗೆಯ ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಯೊಬ್ಬ ಯುವತಿಯ ಪ್ರೇಮಪಾಶದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪತ್ನಿಯಿಂದ ದೂರಾಗ ಬಯಸುತ್ತಾನೆ. ಇನ್ನೇನೋ ವಿಚ್ಛೇದನ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಮದುವೆಯಾಗುವ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ, ಆ ಯುವತಿಗೆ ಈ ಸಂಬಂಧ ಸರಿಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ ಎನಿಸಿ ದೂರಾಗುತ್ತಾಳೆ. ನಾಯಕನಿಗೆ ತನ್ನ ತಪ್ಪಿನ ಅರಿವಾಗಿ ಪರಿತಪಿಸಿ, ಹೆಂಡತಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ಷಮೆಯಾಚಿಸಲು ತೀರ್ಮಾನಿಸುತ್ತಾನೆ. ಗಂಡನನ್ನು ತನ್ನ ರಕ್ತದ ಕಣಕಣದಲ್ಲೂ ಪ್ರೀತಿಸಿದ ಆಕೆಗೆ, ಆತ ಇನ್ನೊಂದು ಹೆಣ್ಣಿಗಾಗಿ ತನ್ನನ್ನು ದೂರಮಾಡುತ್ತಿರುವ ವಿಷಯ ಅರಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಮನೆಗೆ ಬಂದು ದೊಡ್ಡದೊಂದು ಗನ್‌ನ್ನು ತನ್ನ ಉದ್ದನೆಯ ಕೋಟ್‌ನೊಳಗೆ ಇರಿಸಿಕೊಂಡು, ಮಗುವನ್ನು ಸ್ನೇಹಿತೆಯ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಟ್ಟು ಹೊರಡುತ್ತಾಳೆ. ಮತ್ತೆ ಹೆಂಡತಿಗೆ ಮುಖ ತೋರಲು ಅಳುಕುವ ನಾಯಕ, ಅಂಜಿಕೆಯಿಂದಲೇ ಹೋಟೆಲ್‌ವೊಂದರಿಂದ ಹೆಂಡತಿಗೆ ಕರೆಮಾಡಲು ಯತ್ನಿಸಿದರೂ ಆಕೆ ಮಾತಿಗೆ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇವನನ್ನೇ ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಹೋಗಿರುತ್ತಾಳೆ. ಏನೂ ತೋಚದೆ, ಹೋಟೆಲ್‌ವೊಂದರಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ಗಂಡನಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು, ಒಂದು ಮಾತಾಡುವ ಮೊದಲೇ ಗನ್ ತೆಗೆದು ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಿಬಿಡುತ್ತಾಳೆ. ಅಲ್ಲೇ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ನಡುಗುತ್ತಾ ನಿಶ್ಯಬ್ಧವಾಗಿ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. ಅತ್ತ ಪೋಲಿಸ್ ಸೈರನ್ ಸದ್ದು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರೀತಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ಕೊಲ್ಲುವ ಹಂತಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಈ ದೃಶ್ಯ ಎಂಥವರ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ವಿಮರ್ಶೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ಮೇಲಿನ ಚಿತ್ರಗಳು ಕೊಂಚ ಆಟೋಬಯೋಗ್ರಾಫಿಕಲ್ ಎನಿಸಿ, ಪ್ರಖ್ಯಾತಿ ಮತ್ತು ಕುಖ್ಯಾತಿ ಎರಡನ್ನೂ ಪಡೆದಿದ್ದ ಗೊದಾರ್‍ಡ್ ಗೆಳೆಯ ಟ್ರೋಫೋನೊಂದಿಗೆ ಜಗಳವಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ನಿನ್ನ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಸಿನಿಮಾವೇ ಅಲ್ಲವೆನ್ನುವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಅಲ್ಲಗೆಳೆಯುತ್ತಾನೆ. ಗೊದಾರ್‍ಡ್‌ನ ಮೊದಲ ಸಿನಿಮಾ ’ಬ್ರೆತ್‌ಲೆಸ್’ನ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟ್ ಟ್ರೋಫೋನದೇ ಆಗಿದ್ದರೂ ಮುಂದಿನ ಸಿನಿಮಾಗಳಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಭಿನ್ನ ಹಾದಿಯನ್ನೇ ಹಿಡಿದರು. ಗೊದಾರ್‍ಡ್ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಹಾಲಿವುಡ್ಡಿನ ತಿಕ್ಕಲುತನಕ್ಕೆ ಪ್ರತ್ಯುತ್ತರವಾದರೂ ಪ್ರಯೋಗತ್ಮಾಕ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಮುಂದುವರಿದು ಜನರ ಸಿನಿಮಾ ಆಗಲಿಲ್ಲ. ಗೋದಾರ್‍ಡ್‌ಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಮುಗ್ಗಟ್ಟಿನಿಂದಾಗಿ ಸಿನಿಮಾ ಮಾಡುವುದೇ ಕಷ್ಟವಾಗಿಬಿಟ್ಟಿತು. ಇದೇ ಗೊದಾರ್‍ಡ್ ಅಮೆರಿಕಾದ್ಯಂತ ಸಂಚರಿಸಿ ಹಲವಾರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಿನಿಮಾದ ಭ್ರಾಮಕತೆ ಬಗ್ಗೆ ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಿ ಹಣ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಸಿನಿಮಾ ಮಾಡಲೆತ್ನಿಸಿದ. ಆದರೂ ಕ್ರಮೇಣ ಗೊದಾರ್‍ಡ್‌ನ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಸೋಲುತ್ತಲೇ ಬಂದು, ಇಂದು ಗೋದಾರ್‍ಡ್ ಬದುಕಿದ್ದಾನಾ ಅಥವಾ ಸತ್ತಿದ್ದಾನಾ? ಎಂಬಷ್ಟು ಅಗೋಚರವಾಗಿಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ. ಆದರೆ ಇದೇ ಗೋದಾರ್‍ಡ್ ತನ್ನ ಇರುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಒಂದು ಸಿನಿಮಾವನ್ನು ತಯಾರಿಸಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ತೋರಿದರೂ, ಅದು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಗೊದಾರ್‍ಡ್ ಸಿನಿಮಾ ಆತನೇ ಹೇಳುವಂತೆ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಬಂಧದಂತೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಪ್ರತೀ ಅಕ್ಷರ, ದೃಶ್ಯವನ್ನೂ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ನೋಡಿದರೇನೇ ಅರ್ಥವಾಗುವುದು.

ಬಹುಶಃ ಟ್ರೋಫೋ ಸಿನಿಮಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಭಿನ್ನ ಹಾದಿಯನ್ನು ತುಳಿದ ಎನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಗೋದಾರ್‍ಡ್‌ನಂತೆಯೇ ಟ್ರೋಫೋನೋ ಆಗಿಬಿಡುತ್ತಿದ್ದನೇನೊ. 52 ವಸಂತಗಳನ್ನು ಕಳೆದು ಮರೆಯಾದ ಟ್ರೋಫೋ 20 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಿನಿಮಾಗಳನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ಮತ್ತು ಇತರರ ಸಿನಿಮಾಗಳಿಗೆ ಬರವಣಿಗೆಯನ್ನೂ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮುಂದುರೆಸಿದ್ದ. ಟ್ರೋಫೊನ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಒಮ್ಮೆಮ್ಮೆ ಆತನ ಇತರೆ ಚಿತ್ರಗಳ ಪುನಾರವರ್ತಿ ಎನಿಸಿದರೂ, ನೋಡಲೇಬೇಕಾದ ಸಿನಿಮಾಗಳೆಂದರೆ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ. ಎಂಥಹ ಭಾವನೆಗಳನ್ನೂ ನಾಟಕೀಯವಲ್ಲದ ಸ್ಮಿತಪ್ರಜ್ಞೆಯಿಂದ ತೋರಿಬಿಡುವ ಟ್ರೋಫೋನ ಮೊಂಟ್ಯಾಜ್‌ಗಳು ಪ್ರೇಕ್ಷಕನ ಮೇಲೆ ಬೀರುವ ಪ್ರಭಾವ ಅಗಾಧವಾದದ್ದು. ಸಿನಿಮಾ ನೋಡಿದ ಅನೇಕ ದಿನಗಳೂ ಕೂಡ ಕಳೆದರೂ ಆತನ ದೃಶ್ಯ ಜಗತ್ತಿನಿಂದ ಆಚೆ ಬರಲು ಕಷ್ಟವಾಗಿಬಿಡಬಹುದು.