Follow– ಎನ್. ರವಿಕುಮಾರ್, ಶಿವಮೊಗ್ಗ
ಮಾಧ್ಯಮಲೋಕದಲ್ಲಿನ ಜಾತಿ ತಾರತಮ್ಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಶೋಧನೆ ನಡೆಸಿದ ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಕುರಿತಾದ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ “The Hoot” ಹೊಸ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಬಯಲು ಮಾಡಿತು ಎನ್ನುವುದಕ್ಕಿಂತ ಶಿಕ್ಷಣದ ತಳಹದಿಯ ಮೇಲೆ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗಿದೆ ಎನ್ನಬಹುದಾದ ವೈಚಾರಿಕತೆ ಸಮಾನತೆ ಎಂಬುದು ಜಾತಿ ವೈಷಮ್ಯದ ರಾಡಿಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ಹುದುಗಿ ಹೋಗಿದೆ ಎಂಬ ವಾಸ್ತವಿಕ ಸಂಗತಿಗೆ ಕನ್ನಡಿ ಹಿಡಿದಂತಿದೆ.
ಭಾರತ ದೇಶದ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮತ್ತು ಮುದ್ರಣ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿನ ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ತಾರತಮ್ಯ ಅಕ್ಷರ ಲೋಕದ ಪ್ರಜ್ಞಾಪೂರ್ವಕ ಕ್ರೀಯೆಯಲ್ಲದೆ ಇನ್ನೇನು ಎಂದು ಕೇಳಬಹುದು. ಚಿಂತಕ,ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಶೋಧಕ ಏಜಾಜ್ ಅಶ್ರಫ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ
ಕಂಡುಕೊಂಡಂತೆ ಮಾಧ್ಯಮ ಲೋಕದಲ್ಲಿನ ದಲಿತರ ಸ್ಥಾನಮಾನಗಳು ಶ್ರೇಣಿ ವ್ಯೆವಸ್ಥೆಯ ಕೆಳಗಿನ ಸ್ಥಾನಗಳೆ ಆಗಿವೆ. ಕಾರಣ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭೆ, ಸಾಮರ್ಥ್ಯ, ಬದ್ಧತೆಗಿಂತ ಜಾತಿ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಇಂದು ಮಾಧ್ಯಮ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ನೇಮಕಾತಿ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ಸೂಚಕ ಹೆಸರುಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಣೆ ಹಾಕುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಭಾಷಾ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ದಟ್ಟೈಹಿಸಿರುವ ಜಾತಿಯತೆ ದಲಿತರನ್ನು ನೆಲೆ ನಿಲ್ಲದಂತಹ ಸನ್ನಿವೇಶವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಲೆ ಇದೆ.
ದಲಿತ ಸಮುದಾಯ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಮೈವೊಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳುತಿದ್ದಂತೆ ಸ್ವಾಭಿಮಾನ ಗಟ್ಟಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಬಂಡಾಯದ ಧ್ವನಿ, ಹಕ್ಕುಗಳ ಕೇಳುವಿಕೆ ದೊಡ್ಡ ಸದ್ದು ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವೆ ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ದಲಿತರ ದೈಹಿಕ ಜೀತ , ಗುಲಾಮಗಿರಿತನ ಇಂದು ಬಹುಪಾಲು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ ಎನ್ನಬಹುದು. ಆದರೆ ಇಂದು ಶೋಷಣೆಯ , ದೌರ್ಜನ್ಯದ ಸ್ವರೂಪಗಳು ಬದಲಾಗಿವೆ. ದೈಹಿಕ ದೌರ್ಜನ್ಯಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ ದಲಿತರನ್ನು ಬೌದ್ಧಿಕ ಜೀತಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ದರ್ಪ,ಬಲ ಪ್ರಯೋಗದ ಬದಲಾಗಿ ನಯ-ನಾಜೂಕಿನಿಂದಲೆ ದಲಿತರನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಯಿಂದ ದೂರವಿಡುವ ಸಂಚು ನಡೆದಿದೆ. ಅದು ಮಾಧ್ಯಮ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲೂ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಬೌದ್ಧಿಕ ದಾಹದ ತವಕದಲ್ಲಿರುವ ದಲಿತರಿಂದ ಮಾಧ್ಯಮಲೋಕದಲ್ಲಿನ ಜಾತಿಯ ಕ್ಷುದ್ರ ಮನಸ್ಸುಗಳು ಬೌದ್ಧಿಕ ಗುಲಾಮಗಿರಿತನವನ್ನೆ ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತದಲ್ಲದೆ ಶ್ರೇಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಂಚೂಣಿ ಸ್ಥಾನ – ಮಾನಕ್ಕೇರದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ (Decision maker) ಮೇಲ್ಜಾತಿಯವರೆ ಇರುವುದು ದಲಿತರು ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಾಗಿ ಮೇಲೆಳಲು ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಬಹಿರಂಗ ರಹಸ್ಯವೆ.
ಇದರ ಹಿಂದೆ ಜಾತಿಯ ಪೂರ್ವಾಗ್ರಹ ಪೀಡಿತ ಮನೋಸ್ಥಿತಿಃ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಅಲ್ಲೆಗೆಳೆಯುವಂತಿಲ್ಲ ಅಲ್ಲವೇ? ಇದು ದಲಿತ ಪತ್ರಕರ್ತರ ಅಂತಃಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನೆ ಕುಂದಿಸಿಬಿಡುತ್ತಿದೆ. ಜಾತಿಯ ಪ್ರಭಾವಳಿ ಯ ಮುಂದೆ ದಲಿತ ಪತ್ರಕರ್ತನ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ಮಂದಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. (ದಿ ಹೂಟ್ ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬಂದಂತೆ ದಲಿತ ನಾಯಕರ ಚರ್ಚೆಗಳು ಬಂದಾಗ ಆ ದಲಿತ ನಾಯಕರ ವೈಫಲ್ಯಗಳನ್ನು ಜಾತಿಯೊಂದಿಗೆ ಜೋಡಿಸಿ ಆಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು.) 
ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಘರ್ಷದ ಫಲವಾಗಿ ನಡೆಯುವ ಕ್ರೈಂ ಗಳು, ದಲಿತ ಪರ ಸಂವಾದ, ಚರ್ಚೆ, ಹೋರಾಟಗಳು ದಲಿತ ಪತ್ರಕರ್ತನನ್ನು ಉದ್ದೀಪನಗೊಳಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಆಶ್ಚರ್ಯಪಡುವಂತದ್ದೇನಿಲ್ಲ. ಅದು ಯಾವುದೇ ಮಾಧ್ಯಮಕ್ಕೆ ಸುದ್ಧಿಯ ಸರಕು ಆಗಲಿದೆ. ಆದರೆ ಅದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವವ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಮೇಲ್ಜಾತಿಯವರ ಕೈಯಲ್ಲೆ ಇರುವುದು ದಲಿತ ಪತ್ರಕರ್ತನ ಶ್ರಮ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಭೆಯ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
ಇನ್ನು ಮಾಧ್ಯಮಕ್ಕೆ ಬೇಕಾಗಿರುವ ಭಾಷಾ ಕೌಶಲ್ಯದಲ್ಲಿ ದಲಿತರು ಹಿಂದುಳಿಯಲು ತಳವಿಲ್ಲದ ಶಿಕ್ಷಣದ ಕಳಪೆ ಗುಣಮಟ್ಟವೆ ಕಾರಣ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಕೇಳಿ ಬಂದಿವೆ. ನಿಜ ಎನ್ನಬಹುದಾದರೂ ಅದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಜಾತಿ ತಾರತಮ್ಯವೇ ಆಗಿದೆ. ಜಾತಿ ಶ್ರೇಣಿಕರಣದ ಜೊತೆಗೆ ಅಕ್ಷರ ಶ್ರೇಣಿಕರಣ ಕೂಡ ಆಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಮರೆ ಮಾಚುವಂತಿಲ್ಲ. ಸಂವಿಧಾನದ ಫಲದಿಂದ ದಲಿತರು ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವಂತಹ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಬದಲಾವಣೆಯಾಯಿತು. ದಲಿತರಿಗೆ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಸಿಕ್ಕಿತೆ ವಿನಃ, ಮೇಸ್ಟ್ರುಗಳ ತಲೆಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೆ ಮನು ಶಿಕ್ಷಣ ಹಾಗೂ ಕಾನ್ವೆಂಟ್ ಶಿಕ್ಷಣದಿಂದ ಗಜಮಾರು ದೂರದ ಸರ್ಕಾರಿ ಕೊಟ್ಟಿಗೆ ಶಾಲೆಗಳ ಶಿಕ್ಷಣ ಯಾರ ನಡುವೆ ಹಂಚಿಕೆಯಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇತಿಹಾಸ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಅಕ್ಷರ ಶ್ರೇಣಿಕರಣದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿ, ಬಂಡವಾಳ, ಅಧಿಕಾರ ಯಾವಾಗಲೂ ಮುಂದಿನ ಬೆಂಚುಗಳಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಮೇಸ್ಟ್ರುಗಳು ಮೊದಲ ವರ್ಗದವರೆ ಆಗಿದ್ದರಿಂದ ಕೊನೆ ಬೆಂಚಿನ ದಲಿತರನ್ನು ಕೈಹಿಡಿದು ತಿದ್ದುವವರು ಯಾರು? ಈಗಿರುವಾಗ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಿಗುವುದಾದರೂ ಎಲ್ಲಿಂದ? ಇಂದು ಮೇಲ್ಜಾತಿಯ ಮೂರು ತಲೆಮಾರುಗಳು ಐಎಎಸ್, ಐಪಿಎಸ್, ಐಎ‌ಫ್ಎಸ್ ನಂತಹ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿ ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವಾಗ ದಲಿತ ಸಮುದಾಯದ ಮೊದಲನೆ ತಲೆಮಾರು ಶಿಕ್ಷಣದ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಈಗಿನ್ನೂ ತೆವಳುತ್ತಿದೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಸಾಹು ಮಹಾರಾಜರು, ಮೈಸೂರು ಸಂಸ್ಥಾನದ ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರು ದಲಿತರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಭೂಮಿ ನೀಡಿದ್ದರ ಫಲ ದಲಿತರಲ್ಲಿ ಸಂವಿಧಾನಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ ಶಿಕ್ಷಣದ ಶಕೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಆದರೆ ಆರಂಭದ ಕಾಲ ಘಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೇ ದಲಿತರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಭೂಮಿ ಕೈಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದರೆ ಇಂದಿನ ಅಸಮಾನತೆಯ ಸೋಂಕಿಗೆ ಎಂದೊ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಸಿಕ್ಕಿರುತ್ತಿತ್ತು. ಭಾಷಾ ಕೌಶಲ್ಯಕ್ಕೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಶಿಕ್ಷಣದ ಭದ್ರ ತಳಹದಿ ಇರಬೇಕೆ ಹೊರತು ಶಿಕ್ಷಣದ ಪಾರಂಪರಿಕ ಇತಿಹಾಸವಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಂದು ಅಕ್ಷರ ಲೋಕದಲ್ಲಿರುವ 
ದೇವನೊರು ಮಹಾದೇವ, ಸಿದ್ದಲಿಂಗಯ್ಯ. ಮೊಗಳ್ಳಿಗಣೇಶ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕರು ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ತಳವಿಲ್ಲದ ಶಿಕ್ಷಣದ ಕೊರತೆ ದಲಿತ ಪತ್ರಕರ್ತರಲ್ಲಿನ ದೋಷಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಎಂಬ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳ ಹಿಂದೆ ದಲಿತರಲ್ಲೆ ಹೋರಾಟ ಮನೋಭಾವದ ಕುಸಿತ ಎನ್ನಬಹುದು.
ಇಂದು ದಲಿತರು ಮಾಧ್ಯಮಲೋಕದತ್ತ ಆಕರ್ಷಿತರಾಗುತ್ತಿರುವುದರ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ವೈಚಾರಿಕ ತುಮುಲವಿದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಸಮಾನತೆ ವಿರುದ್ಧ ದ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಹೋರಾಟ ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯ ಹಕ್ಕುಗಳ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಗೆ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಕಣವಾಗಲಿವೆ ಎಂಬ ಭರವಸೆ ಹೆಪ್ಪಗಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ.(Many Dalits enter the media because they believe it can empower their community. But discrimination against them is rampant in the Hindi and language Media.) ಅಸಮಾನತೆ ಈ ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ಆಪೋಶನ ಮಾಡಲು ಹೆಚ್ಚು ದಿನ ಬೇಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಪತ್ರಕರ್ತರಾದ ವಡ್ಡರ್ಸೆ ರಘುರಾಮಶೆಟ್ಟರು ತಮ್ಮ ಮುಂಗಾರು ಪತ್ರಿಕೆಗೆ ದಲಿತರು , ಹಿಂದುಳಿದವರ್ಗದವರನ್ನೆ ಅಡಿಗಲ್ಲಾಗಿಸಿದ್ದರು. ಮಾಧ್ಯಮಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಇದೊಂದು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಬದಲಾವಣೆಯೆ ಆಗಿತ್ತು. ಲಂಕೇಶ್ ಸಹ ಇದೇ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ದಲಿತ ಬರಹಗಾರರಿಗೆ ವೇದಿಕೆ ಕಲ್ಪಿಸಿದ್ದರು.
ಮಾಧ್ಯಮ ಕ್ಷೇತ್ರ ಇಂದು ಉದ್ಯಮವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳ-ಆದಾಯದ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಗುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ಲಾಭವನ್ನು ಗುಣಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ವೇತನ ಆಧಾರಿತ ನೌಕರಿ ನಡೆಸುವ ದಲಿತ ಪತ್ರಕರ್ತರ ಸ್ಥಿತಿ-ಗತಿಗಳು ಒಂದೆಡೆಯಾದರೆ, ಭಾಷಾ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕವಾಗಿ ಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವ ದಲಿತರು ಮತ್ತು ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳು (ಸಂಪಾದಕರು ಅಥವಾ ಪ್ರಕಾಶಕರು) ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಓದುಗ ವಲಯದಲ್ಲಿಯೆ ಜಾತಿತಾರತಮ್ಯವನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. 
ಇವುಗಳ ನಡುವೆ ಜಾತಿ ಲಾಭಿಯಿಲ್ಲದೆ ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿಭೆ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದಿಂದಲೆ ಮಾಧ್ಯಮ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ದಲಿತರು, ಓಬಿಸಿಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿದೆ. ದಲಿತ ಪತ್ರಕರ್ತರ ಕೌಟುಂಬಿಕ, ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳು ಆತನನ್ನೆ ಅವಲಂಬಿಸಿರುವಾಗ ತನ್ನ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಜಾತಿ ತಾರತಮ್ಯ ಆತನನ್ನು ಘಾಸಿಗೊಳಿಸಿದೆ. ಇಂತಹ ಸಂಕಷ್ಟಗಳಲ್ಲೂ ದಲಿತರ ಪ್ರತಿಭೆ ಮೇಲ್ವರ್ಗದವರಿಗೆ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಒಡ್ಡುತ್ತಿವೆ. ಪಾರಂಪರಿಕ ಶತೃತ್ವದ (Vendetta) ಹಗೆಯಲ್ಲಿ ಕುದಿಯುತ್ತಿರುವ ಮೇಲ್ವರ್ಗದ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳು ಹೋಗು ಎನ್ನಲಾಗದೆ ಹೊಗೆ ಇಟ್ಟರು ಎಂಬಂತೆ ಮಾಧ್ಯಮ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ದಲಿತರನ್ನು ಹೊರದೂಡುವ ಸನ್ನಿವೇಶವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಲೆ ಇವೆ. ಈ ಕಾರಣಗಳೆ ದಲಿತರು ಮಾಧ್ಯಮ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಯ ಬೇಕೆ, ಬೇಡವೇ ಎಂಬ ಚಿಂತನೆಗೀಡು ಮಾಡಿವೆ.
ಸಮಾನ ಸಮಾಜದ ಸಾಂಘಿಕ ಹಿತ ಬಯಸುವ ಮಾಧ್ಯಮ ಕ್ಷೇತ್ರ ತನ್ನ ಒಡಲಲ್ಲಿ ಜಾತಿಯ ವಿಷ ವೃಕ್ಷಕ್ಕೆ ನೀರುಣಿಸತೊಡಗಿದೆ. ‘ದಿ ಹೂಟ್’ಗಾಗಿ ಚಿಂತಕ, ಲೇಖಕ ಏಜಾಜ್ ಅಶ್ರಫ್ ಅವರು ನಡೆಸಿದ ಸಂಶೋಧನೆ ಇದನ್ನೆ ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದೆ.
ಈ ಕಥಾ ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ: 2008ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಗಾಂಧಿ ಜಯಂತಿ ಕಥಾಸ್ಪರ್ಧೆಯನ್ನು ನಡೆಸಿದ್ದು. ಎರಡನೆಯದು 2009ರಲ್ಲಿ. ಎರಡೂ “ವಿಕ್ರಾಂತ ಕರ್ನಾಟಕ” ವಾರಪತ್ರಿಕೆ ನಡೆಸಿದ್ದು; ಪ್ರಾಯೋಜಿಸಿದ್ದು ನಾನು. ನಂತರ ವಿಕ್ರಾಂತ ಕರ್ನಾಟಕ ನಿಂತು ಹೋದ ಮೇಲೆ ಹಲವಾರು ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ನನಗೆ ಅದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಲು ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಕಳೆದ ವರ್ಷ ವರ್ತಮಾನದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಆರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. (ಗಾಂಧಿ ಜಯಂತಿ ಕಥಾ ಸ್ಪರ್ಧೆ – 2012 ರ
ಕೈಕಾಲುಕಟ್ಟಿ ಕೆಡೆದು ಇಕ್ಕುಳಗೋಲಿಗೆ ಅವುಗಳ ಕಾಳಿ/ಬೀಜ ಸಿಕ್ಕಿಸಿಕೊಂಡು ನಯವಾದ ಮತ್ತೊಂದು ಕೋಲಿನಿಂದ ನಯವಾಗಿಯೇ ಹೊಡೆದು ಹುಡಿಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನಡೆಸುವ ಸಂತಾನಹರಣ ಶಸ್ತ್ರ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಒದ್ದಾಟ ಕೇಳಬಾರದು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ತರಡಿ(ವೃಷಣ)ನಲ್ಲಿ ಆಗುವ ಗಾಯ,ಆ ಗಾಯದ ಮೇಲೆ ಕೂರುವ ನೊಣ ಮತ್ತು ತಾಗುವ ಸಗಣಿಯಿಂದಾಗಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಹುಳ-ನೆತ್ತರು-ಕಾಗೆಯಕಾಟ-ಕೋಣದ ಸಂಕಟ ಇವುಗಳಿಂದ ಸಾಕಿದವರ ಪಜೀತಿ ಹೇಳತೀರದು. ಹಾಗೆಯೇ ಬೀಜ ಒಡೆಯುವಾಗಲೇ ಅವುಗಳ ಕೊಬ್ಬು ಕರಗಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಕಾದ ಕಬ್ಬಿಣದ ಸಲಾಕೆಯಿಂದ ಹಿಂಬಾಗಕ್ಕೆ ಎಳೆಯುವ ಬರೆ/ಚಾಟು ಯಿಂದಲೂ ಅವು ನರಕಯಾತನೆ ಅನುಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಹಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಕಾಗೆ ಬಾರದ ಹಾಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಜಾಗ್ರತೆ ಮಾಡದೇ ಹೋದರೆ ಶೀಲ ಮಾಡಿಸಿದವರು ಶೀಲವಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಸರ್ಕಸ್ಸುಗಳನ್ನು ಮಾಡದೇ ಹೋದರೆ ನೇಗಿಲನ್ನು ಮದರ್ ಇಂಡಿಯಾ ಸಿನೆಮಾದಂತೆ ಅಪ್ಪ-ಅಮ್ಮನ ಹೆಗಲಿಗೋ,ಮಕ್ಕಳ ಹೆಗಲಿಗೋ ಇಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಅದರ ಸ್ವಭಾವಾನುಸಾರ ಹೀಗೆ ಕಟ್ಟಲಾಗುವ ಕೊರಡಿನ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ವೈವಿಧ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಕುಂಟೆ ಕಟ್ಟಿದ ಮೇಲೆಯೂ ಹಾರಾಡುವ ಹಸುಗಳು ಕಾಲಿಗೆ ಏಟು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪ್ರಾಣಕ್ಕೆ ಸಂಚಕಾರ ತಂದುಕೊಳ್ಳುವ ಸ್ಥಿತಿಯೂ ಉಂಟು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕುಂಟೆ ಕಟ್ಟಲಾಗುವ ಹಸು ಸಾಧುವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಹರಾಮಿಗಳು ಯಾರ್‍ಯಾರದೋ ಗದ್ದೆಗೆ ನುಗ್ಗಲು ಬೇಲಿ ತೂರಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವಾಗ, ದರೆ ಹಾರುವಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಈ ಕುಂಟೆಯಿಂದಾಗಿಯೇ ಅವಗಡಕ್ಕೆ ತುತ್ತಾದುದೂ ಇದೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಬೆಳೆಗೆ ನುಗ್ಗಿದ ಹಸುವನ್ನು ಪಿಶಾಚಿಯನ್ನು ಅಟ್ಟಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಂತೆ ಬರುವವರೇ ಹೆಚ್ಚು ವಿನಹಾ, ಯಾರೊಬ್ಬರೂ ‘ಅಮ್ಮಾ ತಾಯಿ ಗೋಮಾತೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕಾಪಾಡು’ ಎಂದು ಕೈ ಮುಗಿದು ಸತ್ಕರಿಸಿ ಕಳುಹಿಸಿದ ಉದಾಹರಣೆಯಿಲ್ಲ. ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ಬೀಳುವ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಮನೆಯ ಹಸುವನ್ನೇ ದಂಡಿಸುವವರು, ಮಿಕ್ಕವರ ಹಸುವನ್ನು ಬಿಟ್ಟಾರೆ.? ಪಶುವೇನ ಬಲ್ಲುದು ಹಸುರೆಂದಳಸುವುದು ಎಂದು ಬಸವಣ್ಣನೇ ಹೇಳಿ ಮುಗಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಎಳಸುವ ಹಸುವನ್ನು ಅಯ್ಯೊ ಪಾಪ ಆಸೆಪಟ್ಟಿತು, ಮೂಕಪ್ರಾಣಿಯೆಂಬ ಕರುಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಬೇಕೆಂಬ ಬೋಧನೆಯನ್ನೇನೋ ಕೊಡಬಹುದು. ಆದರೆ ಅದು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವೇ? ಹಸುವೆಂದ ತಕ್ಷಣ ಸಾಕುವವರ ಪಾಲಿಗೆ ನಮ್ಮ ಮನೆಯಹಸು ತಾವುಬೆಳೆದಬೆಳೆ ಎಂಬ ಸಹಜ ಭಾವವಿದೆಯೇ ವಿನಹಾ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾದ ಒಂದು ಪಡಿಯಚ್ಚು ಇಲ. ಬೆಳೆದ ಬೆಳೆ, ಸಾಕುವ ಹಸುವೆಲ್ಲ ದೇವೆರೆನ್ನಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದು ಬೆಲೆಬೆಳೆಯದ ಮತ್ತು ಒಂದೂ ಹಸುಸಾಕದವರಿಗಿರಬಹುದೋ ಏನೋ?
ಇಂತಹ ವಿಫಲಯತ್ನವನ್ನು ಬೆನ್ನು ಬೆನ್ನಿಗೆ ಮಾಡಿ ಸೋತಮೇಲೆ ಹಾಲುಕೊಡದ ತಪ್ಪಿಗೆ ಅದರ ಬೆನ್ನಿಗೆ ಎರ್ರಾಬಿರ್ರಿ ಹೊಡೆದು ಭಯಕ್ಕೊಳಪಡಿಸಿ ಹಾಲು ಕಸಿದು ತರುತ್ತಿದ್ದುದನ್ನು ನಾನೇ ಕಂಡಿದ್ದೇನೆ. ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಹಾಲು ಕೊಡದ ಹಸುವಿನ ಎದುರು ದೊಣ್ಣೆಹಿಡಿದು ಕುಳಿತು ಹೆದರಿಸಿ ಹಾಲು ಕರೆಯಲು ಸಹಕರಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಕರುಸತ್ತ ದಿನವೂ ಸತ್ತ ಕರುವನ್ನು ಹಸುವಿನ ಎದುರಿಗಿಟ್ಟು ತೋರಿಸಿ ಅಂತಿಮ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ದಾರಿಮಾಡಿಕೊಟ್ಟು ಹಾಡಿಗೆ ಎಳೆದುಹಾಕಿ ಬಂದ ಬೆನ್ನಿಗೆ, ಅದರ ಕೆಚ್ಚಲು ತೂಕ ಇಳಿಸುವುದನ್ನು ಮರೆಯುವುದಿಲ್ಲ. “ಕರುಸತ್ತ ಬೇಗೆಯಲಿ ನಾ ಬೇಯುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಮರುಕವಿಲ್ಲದೆ ಸತ್ತ ಕರುವ ತಂದು, ತಿರುತಿರುಗಿ ಮುಂದಿಟ್ಟು ಹಾಲು ಕರೆವೆ ನೀನು-ನೀನಾರಿಗಾದೆಯೋ?” ಎಂದು ಹಾಡಿದ ಡಿ.ಎಲ್.ಎನ್. ಅವರ ಕಾವ್ಯದ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ವಾಸ್ತವವೆನ್ನದೆ ಬೇರೆ ದಾರಿಯಿದೆಯೇ? ಹಾಗಾಗಿ ಹಸು ಕಾಳಿಂಗನ ಸಿಪಾಯಿಶಿಸ್ತಿನ ಹಸುಗಳ ಹಾಗೆ ಕರೆದಾಕ್ಷಣ ಬಂದು ಬಿಂದಿಗೆ ತುಂಬುವಂತೆ ಹಾಲು ಸೂಸುವುದಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ ಬಿಳಿಯ ದ್ರವವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತವಾದ ಅದರ ಕರುವಿಗಾಗಿರುವ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ನಾವು ಕಸಿಯುವುದು. ಬಹುಶ: ಈ ಕಸಿಯುವಿಕೆ ಬದುಕಿಗೆ ಅನಿವಾರ್‍ಯವೂ ಹೌದೇನೋ? ಈ ಅನಿವಾರ್‍ಯದ ಕಸಿಯುವಿಕೆ ಹಸಿವಿನ ಕೆಚ್ಚಲ ಮೇಲೆ ಪೂರ್ಣ ಸ್ವಾಮ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಅದರ ಕರುವಿನ ಆಹಾರದ ಹಕ್ಕು, ಹಸುವಿನಿಂದ ಅದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುವ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನೂ ಕಸಿಯುತ್ತದೆ.
ಅಲ್ಲಿ ಮೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರತೀಹಸುವನ್ನೂ ಮನೆಮಕ್ಕಳಂತೆ ಸಾಕಿ ಹಗ್ಗಹಾಕಿ ಕೊಡುವ ವೇಳೆ ಅತ್ತು ಮೈಸವರುವ ಭಾವನೆಯ ಒತ್ತಡವಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಬಂಧ ಬರಿಯ ಹಸುಗಳ ಮೇಲಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ. ಜೀವಗಳನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತಾ, ಜೀವಗಳನ್ನೇ ನಂಬಿಕೊಂಡ ಗೆಯ್ಮೆಯ ಬದುಕಿಗೆ ಸಾಕುವ ನಾಯಿ,ಬೆಕ್ಕುಗಳ ಮೇಲೆಯೂ ಅಷ್ಟೇ ಪ್ರಮಾಣದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಬಂಧವಿರುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕೋಳಿಅಂಕಕ್ಕಾಗಿ ಕೋಳಿಸಾಕುವವರು ಎಷ್ಟೋ ಮಂದಿ ತಾವು ಸಾಕಿದ ಕೋಳಿಯನ್ನು ಕೊಂದು ತಿನ್ನುವುದಿಲ್ಲ. ಅದೇ ಮಂದಿ ಕೋಳಿ ಅಂಕವಾಡುತ್ತಾರೆ. ಕೋಳಿಅಂಕದ ಕೋಳಿಯ ರುಚಿಯ ಬಗೆಗೆ ಉಪನ್ಯಾಸವನ್ನೇ ನೀಡಬಲ್ಲಷ್ಟು ರುಚಿಸಂಸ್ಕಾರವುಳ್ಳವರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಅವರು ಸಾಕಿದ ಕೋಳಿ ಅವರಿಗೆ ತಿನಿಸಾಗಿ ಕಾಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ನಿಯಮವನ್ನು ಅವರು ಎಲ್ಲಾ ಕೋಳಿಗಳ ಮೇಲಾಗಲೀ, ಎಲ್ಲಾ ಮನುಷ್ಯರ ಮೇಲಾಗಲೀ ಹೇರಲಾರರು ಮತ್ತು ಹೇರಲಾಗದು. ಹಾಗಾಗಿ ಭಾವನೆಯ ಜತೆಗೆ ಅಲ್ಲಿ ಬದುಕಿನ ಸವಾಲು ಇದೆ. ‘ಹಾಲೂ….’ ಎಂದು ಹಸಿದು ಕೂಗುವ ಮಕ್ಕಳ ಕೂಗು ಇದೆ. ಕೆಚ್ಚಲ ಹಾಲೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಹಸುವು ತನ್ನ ಕರುವಿಗೆ ಕುಡಿಸುವುದಾದರೆ ಸಾಕಬೇಕಾದರೂ ಯಾಕೆ? ಅದೇನು ಧರ್ಮಛತ್ರವೇ? ಹಸುವನ್ನು ಸಾಕುವುದೇ ಹಾಲಿಗೆ ಮತ್ತು ನೇಲಿಗೆ(ನೇಗಿಲಿಗೆ) ಎಂಬುದನ್ನು ಎಷ್ಟು ಅಲ್ಲಗಳೆದರೂ ವಾಸ್ತವ ಅಲ್ಲವೇ?
ಕೇಶವಮೂರ್ತಿಯವರು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ಇವತ್ತು ಯಾವುದೇ ಗೌರವವಿಲ್ಲ. ಅದರಲ್ಲೂ ಸರ್ಕಾರ ನೀಡೊ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳ ಗೌರವವಂತೂ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಾಶವಾಗಿದೆ… ಸಾಹಿತಿಗಳು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳ ಆಸೆಗಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಚೇಲಾಗಳಾಗಿದಾರೆ ಅನ್ನೋದು ನಿಜ. ಅದರಲ್ಲಿ ಸುಳ್ಳೇನೂ ಇಲ್ಲ. ಹೀಗೆ ಸತ್ಯವನ್ನು ಪಾಲಿಶ್ ಮಾಡದೇ ಮಾತನಾಡುವ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವರ ಸಾಲಲ್ಲಿ ಎಚ್ಚೆಲ್ಕೆ ನಿಲ್ಲುತ್ತಾರೆ. ದಿನೇಶ ಅಮಿನ ಮಟ್ಟು ’ಇವರೇ ನಿಜವಾದ ಮಂಡ್ಯದ ಗಂಡು’ ಅಂದದ್ದು ಕೂಡಾ ಸಾರ್ಥಕವೇ..
ಇಂತಹ ನೀತಿಗೆಟ್ಟ ಕುಟುಂಬ ರಾಜಕಾರಣವನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಸಂದೇಹಗಳಿವೆ. ಇನ್ನು ಅಮೇರಿಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ನವೆಂಬರ್ ತಿಂಗಳ ಮೊದಲ ಮಂಗಳವಾರ ಚುನಾವಣೆಯ ದಿನ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ಉಪಚುನಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಆಸ್ಪದವೇ ಇಲ್ಲ. ಆ ರಾಜ್ಯದ ಸೆನೆಟ್ ಅಥವ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‍ಮನ್‌ನ ಸ್ಥಾನ ಕಾರಣಾಂತರಗಳಿಗೆ ತೆರವಾದರೆ ಅದನ್ನು ಆ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜ್ಯಪಾಲನೇ ಉಳಿದ ಅವಧಿಗೆ ತನಗೆ ಸರಿತೋಚಿದವರನ್ನು ನಾಮಕರಣ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಬರಾಕ್ ಒಬಾಮ ಅಮೆರಿಕದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದಾಗ ಅವರ ಸೆನೆಟ್ ಸದಸ್ಯತ್ವ ಇನ್ನೂ ಎರಡು ವರ್ಷ ಇತ್ತು. ಅವರ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಜೋ ಬೈಡೆನ್ ಅದೇ ಚುನಾವಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸೆನೆಟ್ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಗೆ ಪುನರಾಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದರು. ತದನಂತರದಲ್ಲಿ ಖಾಲಿಯಾದ ಆ ಎರಡೂ ಸೆನೆಟ್ ಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಅಲ್ಲಿಯ ಗವರ್ನರ್‌ಗಳು ತಮಗೆ ಬೇಕಾದವರನ್ನು ನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದರು.
ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಅಪರೂಪಕ್ಕೆಂಬಂತೆ ಈತ ಆ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಯಾರು ಹೆಚ್ಚು ದುಡ್ಡು ಕೊಡುತ್ತಾರೊ (to the highest bidder) ಅವರಿಗೆ ಕೊಡುವುದಾಗಿ ಗುಪ್ತವಾಗಿ ವ್ಯವಹಾರ ಆರಂಭಿಸಿದ. ಸುಮಾರು ಹದಿನೈದು ಲಕ್ಷ ಡಾಲರ್‌ಗಳಿಗೆ ಮಾರುವುದು ಅವನ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಸುದ್ಧಿಯಾಗಿ, FBI ನವರು ಗುಪ್ತವಾಗಿ ಟೇಪ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ (“I’ve got this thing, and it’s fucking golden. I’m just not giving it up for fucking nothing.”) ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡ. ಗವರ್ನರ್ ಹುದ್ದೆ ಹೋಯಿತು. ಆರೋಪ ಸಾಬೀತಾಗಿ ಷಿಕಾಗೊ ನಗರದ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಆತನಿಗೆ 14 ವರ್ಷಗಳ ಜೈಲುವಾಸ ವಿಧಿಸಿತು. ಈಗ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ. (ಆತನನ್ನು ಅಲ್ಲಿಯ ಶಾಸನಸಭೆ ರಾಜ್ಯಪಾಲ ಹುದ್ದೆಯಿಂದ ವಜಾ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಬರಾಕ್ ಒಬಾಮರ ಸೆನೆಟ್ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಅಮೆರಿಕನ್‌ನನ್ನು ನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದ್ದ. ಆ ಸದಸ್ಯನ ಬಗ್ಗೆ ಒಬಾಮರೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸಹಮತ ಸೂಚಿಸಿದ್ದರು.)
ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷ ಎರಡೂ ಲೋಕಸಭಾ ಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ಇಷ್ಟು ಬೇಗ ಆ ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕರು ಇಂತಹ ಕೆಳಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಇಳಿದರೇ ಎನ್ನುವ ಭಾವನೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಾಂತರ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ನಾನೂ ಒಬ್ಬ ಮತದಾರ. ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಹೆಸರು ಕೇಳಿದರೆ ನನ್ನಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣಗೆ ನಡುಕ ಹುಟ್ಟುತ್ತದೆ. (ನಾಲ್ಕೈದು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಅಮೆರಿಕದಿಂದ ಮರಳಿದ ನನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತರೊಬ್ಬರು ತಮ್ಮ ಜಮೀನಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ಧಮಕಿ ಹಾಕಿಸಿಕೊಂಡ ವಿಚಾರ ಹೇಳಿದಾಗಿನಿಂದ, ಮತ್ತು ಆ ಸ್ಣೇಹಿತರ ಭಯಭೀತ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗಿನಿಂದಲೂ ಈ ನಡುಕ ಇದೆ.) ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಜನತಾ ದಳದ ಅನಿತಾ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿಯವರು ವಿದ್ಯಾವಂತರು, ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಪದವೀಧರೆ. ನೇರವಾಗಿ ರೌಡಿಸಮ್‌ ಮಾಡಲಾರದವರು. ಆದರೆ ಅವರ ಮೇಲೆಯೂ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಆರೋಪಗಳಿವೆ. ಶಾಸಕರಾಗಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಉದಾಹರಣೆಗಳಿಲ್ಲ. ಶಾಸನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುವಂತೆ ಮಾತನಾಡಿದ್ದನ್ನು ನೋಡಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕೆ ಕಂಟಕವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತಿರುವ, ಯೋಗ್ಯರಾದವರು ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮುಖ ಪಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಾಯಕತ್ವ ವಹಿಸಲಾಗದಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಕುಟುಂಬ ರಾಜಕಾರಣವೆಂಬ ಅನಿಷ್ಟಕ್ಕೆ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿಯ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಅನಿತಾ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿಯವರು ಒಬ್ಬರು. ಹಾಗಾಗಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು ಜೆಡಿಎಸ್ ಪಕ್ಷದ ಇಬ್ಬರೂ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿಯ ಮತದಾರರು ನಿರಾಕರಿಸಬೇಕಿದೆ. (ಇದು ಆಶಯ, ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಆರೇಳು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ಉಪಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಇಡೀ ರಾಜ್ಯಸರ್ಕಾರವೇ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದರೂ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯನವರು ವರುಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದರೋ ಹಾಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಅನಿತಾರವರು ಗೆಲ್ಲುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಇವೆ.) ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು ಜೆಡಿಎಸ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಬೇರೆಯವರಿಗೆ ಮತ ಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ಹಣ-ದೌರ್ಜನ್ಯ-ಕುಟುಂಬ ರಾಜಕಾರಣ, ಈ ಮೂರನ್ನೂ ಧಿಕ್ಕರಿಸಿ ತಮ್ಮ ಓಟಿನ ಹೆಚ್ಚುಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿಯ ಮತದಾರರು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
ಪರೋಕ್ಷ ರೀತಿಯ ಕುಟುಂಬ ರಾಜಕಾರಣ ಮತ್ತು ಜಾತಿವಾದವೇ ಇಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಅಲ್ಲಿಯ ಮತದಾರರಿಗೂ ಇವರಿಬ್ಬರೂ ಯೋಗ್ಯ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಲ್ಲ.