Follow-ಡಾ.ಎಸ್.ಬಿ.ಜೋಗುರ
ಮಾನವನ ಚಿಂತನಾ ಕ್ರಮ ತೀರಾ ಬಾಲಿಶವಾದ ಎಳೆತನದಿಂದ ತಾರ್ಕಿಕತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಬುದ್ಧತೆಯವರೆಗೆ ಸಾಗಿ ಬರುವಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳು, ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಹಂತಗಳನ್ನು ಕ್ರಮಿಸಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆಗಳಿವೆ. ಒಂದನೆಯದು ದೇವಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಹಂತ ಎರಡನೆಯದು ಆದಿಭೌತಿಕ ಅಮೂರ್ತ ಹಂತ, ಮೂರನೆಯದು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹಂತ. ಅಂದರೆ ನಾವೀಗ ಬದುಕಿರುವ ಸಂದರ್ಭ. ದೇವಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಮಾನವನ ಆಲೋಚನಾ ಮಟ್ಟ ತೀರಾ ಕೆಳಹಂತದಲ್ಲಿತ್ತು. ನಿಸರ್ಗದ ಎಲ್ಲ ವ್ಯಾಪಾರಗಳು ದೃಷ್ಟಿಗೋಚರವಾಗದ ದೇವರಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಎಂಬ ನಂಬುಗೆಯು ಬಲವಾಗಿತ್ತು. ಗುಡುಗು, ಸಿಡಿಲು, ಮಳೆ, ಭೂಕಂಪ, ಅತೀವೃಷ್ಟಿ, ಅನಾವೃಷ್ಟಿ ಮುಂತಾದ ಪಕ್ಕಾ ಪ್ರಾಕೃತಿಕವಾಗಿರುವ ಸಂಗತಿಗಳೆಲ್ಲವೂ ದೇವರಿಂದ ನಿರ್ಧರಿತ ಎನ್ನುವ ಭಾವನೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಸರ್ವಚೇತನವಾದ ಮತ್ತು ಲಾಂಛನವಾದದ ಆಚರಣೆಗಳು ಆರಂಭವಾದವು. ತೀರಾ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿದ್ದ ಈ ಬಗೆಯ ಚಿಂತನೆ ತೀರಾ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೂ ಅದೇ ಮಟ್ಟದ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡದ್ದೇ ದೊಡ್ಡ ವಿಪರ್ಯಾಸ. ನಿಸರ್ಗದ ಹಿಂದಿನ ಸರ್ವಕಾರಣಗಳ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಮೀರಿಯೂ ಈ ದೇವಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಹಂತದ ಚಿಂತನೆ ವಿರಮಿಸುತ್ತಿರುವದನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ವೈಚಾರಿಕ ಜಾಗೃತಿ ಆರಂಭದ ಹಂತದಲ್ಲಿದೆಯೇನೋ ಎಂದೆನಿಸುತ್ತದೆ.
ಸತ್ಯದ ಕಠೋರತೆಯನ್ನು ಯಾವ ಕಾಲದಲ್ಲಿಯೂ ಅಲ್ಲಗಳೆಯಲಾಗಿಲ್ಲ. ಅದರ ಪರಿಣಾಮವೂ ಅದರಷ್ಟೆ ಕಠಿಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಗೆಲಿಲಿಯೋ, ಸಾಕ್ರೇಟಿಸ್, ಏಸುಕ್ರಿಸ್ತ, ಬಸವೇಶ್ವರ ಮುಂತಾದವರ ಬದುಕಿನ ಅಂತ್ಯವೂ ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿವೆ. ಮೌಢ್ಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ ಜನಜಾಗೃತಿಯನ್ನುಂಟು ಮಾಡಹೊರಟವರಿಗೆ ಆಯಾ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮೂಲಭೂತವಾದಿಗಳು ಕೊಟ್ಟ ಕಿರುಕುಳಗಳನ್ನು ಮರೆಯುವದಾದರೂ ಹೇಗೆ..? ವಜ್ರದ ಕಠೋರತೆಯನ್ನು, ಹೊಳಪನ್ನು ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಮಣ್ಣಲ್ಲಿ ಹೂಳಿಟ್ಟು ಅದರ ಪ್ರಭೆಯನ್ನು ನುಂಗಿದ ಭ್ರಮೆಯಲ್ಲಿ ಬೀಗುವಷ್ಟೇ ಕ್ಷಣಿಕವಾದ ಈ ದಮನಕಾರಿ ಗುಣ, ಸತ್ಯದ ಎದುರಲ್ಲಿ ನಗಣ್ಯವೆನಿಸುತ್ತದೆ. ಜನರಲ್ಲಿರುವ ಅಂಧ ಅನುಕರಣೆ ಮತ್ತು ಮೌಢ್ಯತೆಯನ್ನು ನಿವಾರಣೆ ಮಾಡಿ ಅವರ ಮತಿಗೆ ಮೆತ್ತಿದ ಪೊರೆಯನ್ನು ಕಳಚುವ ಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ 
ಡಾ. ನರೇಂದ್ರ ದಾಬೋಲ್ಕರ ಅವರ ಕೊಲೆಯಾಯಿತು. ಅದೊಂಥರಾ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬನ ಕೊಲೆಯಾಗಿರದೇ ವೈಚಾರಿಕತೆಯ ಕೊಲೆಯೂ ಹೌದು. ದಾಬೋಲ್ಕರ್ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಅಂಧಶೃದ್ಧಾ ನಿರ್ಮೂಲನಾ ಸಮಿತಿ ಯನ್ನು ಹುಟ್ಟು ಹಾಕಿ ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗದ ಜನತೆಯಲ್ಲಿಯ ಮೌಢ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಡೆದುಹಾಕುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಹೆಣಗುವಾಗಲೇ ಇನ್ನಿಲ್ಲವಾದದ್ದು ವಿಷಾದನೀಯ ಸಂಗತಿ. ಇಂಥವರ ಸಂಖ್ಯೆಯೇ ನಮ್ಮಂಥಾ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅಪರೂಪ…! ಆ ಅಪರೂಪದ ಸಂಖ್ಯೆಯವರೇ ಇನ್ನಿಲ್ಲವಾಗುವುದು ವೈಚಾರಿಕತೆಯನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡುವವರಿಗೆ ನೋವಿನ ಸಂಗತಿ.
ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಮೌಢ್ಯತೆಯನ್ನು ತುಂಬಾ ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಸಂಪೋಷಿಸಿಕೊಂಡು ಬರುವ ಮನಸುಗಳಿವೆ. ಕೆಲ ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಂತೂ ಒಬ್ಬ ಯೋಗ್ಯ ಪದವಿ ಪಡೆದ ವೈದ್ಯನಿಗಿಂತಲೂ ಮಾಟ, ಮಂತ್ರವನ್ನೇ ನಂಬುವವರ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಿಗಿದೆ. ವೈದ್ಯನೊಬ್ಬನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಸವಾಲಾಗಿ ಒಂದು ನಿಂಬೆಹಣ್ಣು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅಷ್ಟಕ್ಕೂ ಅದು ನಂಬುಗೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆ. ಈ ನಂಬುಗೆಯೇ ನಮ್ಮನ್ನು ಅನೇಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಯಾಮಾರಿಸುವದಿದೆ. ಮೌಢ್ಯತೆಯನ್ನೇ ಮಾರಿ ಬದುಕುವ ಜನರಿಗೇನೂ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕೊರತೆಯಿಲ್ಲ. ಇಂಥಾ ಕಪಟಿಗಳ ತುತ್ತಿನ ಚೀಲಕ್ಕೆ ಈ ವೈಚಾರಿಕತೆಯಿಂದ ತೂತು ಬೀಳಲಿದೆ ಎಂದು ಖಾತ್ರಿಯಾದದ್ದೇ ದಾಬೋಲಕರರಂಥಾ ಚಿಂತಕರು ಹಲ್ಲೆಗೊಳಗಾಗಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಮಾಟ-ಮಂತ್ರ ಮಾಡಿಸುವ ವಿದ್ಯೆ ನಿರಾತಂಕವಾಗಿ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರದ ಬಿಹಾರ, ಜಾರ್ಖಂಡ, ಛತ್ತೀಸಘಡದಂತಹ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಮಾಟ ಮಂತ್ರದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಮಹಿಳೆಯರು ಅಸುನೀಗಿರುವದಿದೆ. ಆಕೆ ಮಾಟಗಾತಿ ಎಂದು ತಿಳಿದದ್ದೇ ಅವಳನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಕ್ರೂರವಾಗಿ ಹಿಂಸಿಸುವದಿದೆ. ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಿಹಾರದ ಪಾಟ್ನಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹಳ್ಳಿಯ ವೃದ್ಧೆಯೊಬ್ಬಳನ್ನು ಆಕೆ ಮಾಟಗಾತಿ ಎಂದು ದೂರುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೇ ಆಕೆಯ ಕೃತ್ಯಗಳು ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿ ಆಕೆಯ ಮೂಗನ್ನೇ ಕತ್ತರಿಸಲಾಯಿತು. 
ಬಿಹಾರದ ಕೆಲ ಗ್ರಾಮೀಣ ಜನರು ಆಕೆ ಮಾಟ ಮಂತ್ರಗಳ ಮೂಲಕವೇ ತಮ್ಮ ರೋಗ ರುಜಿನಗಳನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ನಂಬಿದವರು. ಆ ನಂಬುಗೆಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಜೀವಹಾನಿಗಳೂ ಸಂಭವಿಸಿದಿದೆ. ಅಂಥಾ ಅವಘಡವೇ ಆಕೆ ಮೂಗು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ವಿಚಿತ್ರವೆಂದರೆ ಮೇಲೆ ಹೇಳಲಾದ ಮೂರೂ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಟ ಮಂತ್ರ ವಿರೋಧಿಸಿ ಶಾಸನಗಳಿವೆ. ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಕೂಡಾ ಈ ವಿಷಯವಾಗಿ ದೇಶವ್ಯಾಪಿ ಅನ್ವಯವಾಗುವ ಕಾನೂನನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ 2010 ರ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೇ ಮಾತನಾಡಿರುವದಿತ್ತು. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿ ಅನ್ವಯವಾಗಬಹುದಾದ ಅಂಥಾ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಶಾಸನ ಬಂದಿಲ್ಲ. ಡಾ. ನರೇಂದ್ರ ದಾಬೋಲ್ಕರ್ ಈ ಬಗೆಯ ಶಾಸನ ಒಂದನ್ನು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವ ಹಂಬಲದಲ್ಲಿ ಕಳೆದ 2005 ರಿಂದಲೂ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸಿರುವದಿತ್ತು. ಆ ಬಿಲ್ ಜಾರಿಯಾಗದೇ ನೆನೆಗುದಿಗೆ ಬಿತ್ತು. ಇಂದಿಗೂ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಪ್ರಮಾಣದ ಜನ ತಾವು ಪಡೆದ ಶಿಕ್ಷಣ, ಪದವಿಯನ್ನು ಮೀರಿಯೂ ಮೌಢ್ಯತೆಗೆ ಸಿಲುಕಿರುವದಿದೆ. ಈ ದಿಸೆಯಲ್ಲಿ ಇಡೀ ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯವಾಗಬಹುದಾದ ಏಕರೂಪದ ಶಾಸನವನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವ ಅಗತ್ಯತೆಯಿದೆ. ವೈಚಾರಿಕತೆ ಎನ್ನುವುದು ಮನುಷ್ಯನ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯ ಪ್ರತೀಕ. ಮಾನವ ಸಮಾಜದ ಘನತೆಯನ್ನು ಅದು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿಯುವಂಥದ್ದು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ನಾವಾರೂ ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವಂತಿಲ್ಲ.
ಕೊಡುವುದನ್ನು ಮರಳಿಕೊಡಬಾರದಾದಾಗ, ಕೊಡಬೇಕಿಲ್ಲವಾದಾಗ ಅದೆಲ್ಲವೂ ದಾನವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮರಳಿ ಕೊಡಬೇಕಿಲ್ಲದಿರುವುದು ನಮ್ಮ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿನಿಂದಲೇ ಅಂತಹ ಅರ್ಹತೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿರತಕ್ಕಂತಹವರೇ ವಿನಹಾ ನಿರ್ಗತಿಕರೋ,ನಿರಾಶ್ರಿತರೋ ಅಲ್ಲ! ಅದು ಸರ್ಕಾರ ತನ್ನ ಜನಪ್ರಿಯ ಯೋಜನೆಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ಆಗಾಗ ಘೋಷಿಸಿಬಿಡುವ ಸಾಲಮನ್ನಾ ಯೋಜನೆಯಂತಲ್ಲ. ಇದೊಂದು ನಿರಂತರ ಮುಂದುವರೆಯುವ ‘ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಫಂಡು’. ಇದಕ್ಕೆ ಮಾನದಂಡ ಹುಟ್ಟು. ಆ ಮೂಲಕ ದಕ್ಕುವ ಪಡೆಯುವ ಹಕ್ಕು/ಪ್ರತಿಗ್ರಹದ ಹಕ್ಕಿದು! ಇಲ್ಲಿಯ ಬಹುಮಟ್ಟಿನ ದಾನಗಳಿಗೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿಗಳಿಗೂ ನಂಟಿದೆ. ಮತ್ತು ಅವುಗಳೂ ಇಚ್ಚಿಸಿ ಕೊಡುವ ದಾನಗಳಾಗಿರದೆ ನಿರ್ದೇಶಿತ ಕಡ್ಡಾಯಾನುಸರಣೆಯ ಸಂವಿಧಾನಗಳು.ಹಾಗಾಗಿ ಇವುಗಳು ಕೊಡುವವನ ಆಯ್ಕೆಗಿಂತ ಪಡೆಯುವವನ ಆಯ್ಕೆ, ಆತನ ನಿರೀಕ್ಷೆಯನ್ನಾಧರಿಸಿದ ನಿರ್ದೇಶನದ ರೂಪಗಳು.
ದನವನ್ನೇ ಕೊಡುವ ಕ್ರಮದ ನಡುವೆ ದನದಿಂದ ಅಭಿನಯ, ದನದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕಿ ತೆಂಗಿನಕಾಯಿಯನ್ನೇ ಇರಿಸಿ ದನದ ಮೌಲು ಪಡೆಯುವ ಕ್ರಮಗಳಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಕೊಡುವವರ ಕಿಸೆಯ ಗಾತ್ರಾನುಸಾರವಾಗಿ ಚಿನ್ನ, ಬೆಳ್ಳಿಯ ಹಸು-ಕರುಗಳ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನೂ ಪಡೆಯುವ ರೂಪದಲ್ಲೂ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ.
ಈ ಸಂಬಂಧವಾಗಿ ಪುರೋಹಿತರು ಹೊಸದಾರಿ ಕಂಡುಕೊಂಡು ನಾಲ್ಕು ಕಾಲಿನ ಹಸುವಿನ ಬದಲು ರಿಸರ್ವ್‌ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ವಿಶ್ವಾಸವಿಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ದಲಿತಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಮನೆಯ ಆಳುಮಗನೊಬ್ಬ್ಟನ ಮೂಲಕ ಬೊಜ್ಜದ ಮನೆಗೆ ಹೊಡೆದುತರುವ ಕುರಿತು ಒಪ್ಪಿದರು.
ಮನೆ-ಮನಗಳು ಖಾಲಿಯಾದರೂ ಕೊನೆಗೂ ಮುಗಿಯಿತಲ್ಲ ಎಂದು ನಿರುಮ್ಮಳವಾಗಿ ದಾನದ ವಿಮರ್ಶೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿಯೇ, ಭಟ್ಟರ ಮನೆಯಿಂದ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಯೊಂದು ಬಂದೇ ಬಿಟ್ಟಿತು! ಈ ಗಡಿಬಿಡಿಯ ನಡುವೆ ತಮ್ಮ ಭಾಗದ ದಾನದಕ್ಷಿಣೆ ಆದೇಶ ನೀಡಿ, ಪಡೆದುದೆಲ್ಲವನ್ನು ಚೀಲಕ್ಕೆ ತುಂಬುವ ಬರದಲ್ಲಿ ದನವನ್ನು ಹೊಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದವನಿಗೆ ಕೊಡಬೇಕಾದುದನ್ನು ಅವರು ಹೇಳಲು ಮರೆತಿದ್ದರಂತೆ! ಹಾಗಾಗಿ ಆ ಬಾಬ್ತು ಅವನಿಗೆ ನೂರುರೂಪಾಯಿ ಕೊಡಬೇಕೆಂದೂ, ಅದನ್ನು ತಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಮುಟ್ಟಿಸಬೇಕೆಂದು ದೈವಾದೇಶ ಮಾಡಿದರು. ಕೊನೆಗೆ ನಾಗ ಮತ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ವಾಕ್‌ಪಾಶವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸದವರು ಅವನ್ನೂ ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು.
ಆದರೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವೆನ್ನುವಂತೆ ದಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಇನ್ನೇನು ಮುಗಿಯಿತು ಎನ್ನುವಾಗ, ಅಚ್ಚೇರು (1/2 ಸೇರು) ಬಿಳಿಯಕ್ಕಿ ಹಾಕಿ, ಅದರ ಮೇಲೆ ತೆಂಗಿನಕಾಯಿಯೊಂದನ್ನು ಇರಿಸುವಂತೆ ಹೇಳಿ, ‘ಗೋದಾನದ ಬಾಬ್ತು ಮೌಲು ಹಾಕಿ’ ಎಂದು ಆದೇಶಿಸಿದರು. ನಾಟಕದ ದನವೂ ಇಲ್ಲದೇ, ಗರಿಕೆತೂರಿದ ಸಗಣಿಯನ್ನೇ ಗಣೇಶನೆನ್ನುವಂತೆ ತೆಂಗಿನಕಾಯಿಯಿರಿಸಿದ ಅಚ್ಚೇರುಅಕ್ಕಿ ಇರುವ ಹರಿವಾಣವನ್ನೇ ಗೋದಾನವಾಗಿ ಹೆಸರಿಸಿ, ಮೌಲನ್ನೇ ಮಾಲನ್ನಾಗಿ (ಸರಕನ್ನಾಗಿ) ಪರಿಭಾವಿಸಿ ಪ್ರತಿಗ್ರಹಿಸುವ ಅವರ ಜಾಣ್ಮೆ, ಸರಳತೆ ನನಗೆ ಕೌತುಕ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿತು. ಆದರೂ, ‘ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನೋಟಿನ ಮೇಲಿನ ಅವರ ಮಮಕಾರ’ಕ್ಕೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿವಾಣ ಇರಲಿ ಎಂದು ಕೇವಲ ಐವತ್ತು ರೂಪಾಯಿ ನೋಟನ್ನು ಮಾತ್ರ ಇರಿಸಿದೆ. ಆಚೀಚೆಯವರು ನನ್ನ ಮುಖವನ್ನೊಮ್ಮೆ ನೋಡಿದರು. ನಾನು ಕಸಿವಿಸಿಗೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಜೀವಮಾನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಹಸುಕರು ಕಸಗೊಬ್ಬರದ ಜೊತೆಗೆ ಜೀವತೇದ, ಹಸುಕರುಗಳನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ನೋಡಿಕೊಂಡ ಹಾಗೂ ಪ್ರೀತಿಸಿದ ಉಳುಮೆಗಾರನಾದ ನನ್ನಪ್ಪನನ್ನು ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಲು ಈ ಪಾತ್ರೆ ಪರಡಿ ಮತ್ತು ನೋಟುಗಳಿಂದ ಖಂಡಿತಾ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂಬ ದೃಢನಿಶ್ಚಯದೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣಾದ ನನ್ನಪ್ಪನಿಗೆ ಮಣ್ಣಿಲ್ಲದ ಸ್ವರ್ಗವೂ ಬೇಡ ಎಂಬ ನಿಲುವಿನೊಂದಿಗೆ ಕೇವಲ ಹುಸಿನಗೆಯೊಂದನ್ನೇ ನಕ್ಕು ಸುಮ್ಮನಾದೆ. ಪುರೋಹಿತರಿಗೆ ಏನು ಅರ್ಥವಾಯಿತೋ? ಗೋದಾನದ ಮೌಲ್ಯವಾಗಿ ಇರಿಸಿದ ಹಣ ಅವರಿಗೆ ನೆಮ್ಮದಿ ನೀಡಿದಂತೆ ಕಾಣದಿದ್ದರೂ, ಅದನ್ನೆತ್ತಿ ಪಂಚೆಗಂಟಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿಸಲು ಅವರು ಮರೆಯಲಿಲ್ಲ. ಅಂತೂ ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ, ಅಕ್ಕಿ, ಹಣ ಇರಿಸಿದ ಹರಿವಾಣ ಎತ್ತಿಕೊಡುವಂತೆ ಹೇಳಿ ನನ್ನ ಅಪ್ಪನ ಬೊಜ್ಜದಲ್ಲೂ ಪುರೋಹಿತರು ಗೋದಾನದ ಹೆಸರುಳಿಸಿದರು. ಗೋದಾನವನ್ನು ಒಲ್ಲೆನೆನ್ನುತ್ತಿದ್ದ ನಾನು ನನ್ನವರ ಮೂಲಕ ಐವತ್ತು ರೂಪಾಯಿಯನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿ ಆ ಭಾಷಿಕ ರಚನೆಯನ್ನು ನಿಜಗೊಳಿಸುವಂತಾಯಿತು.
ಕೊಟ್ಟದ್ದನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಬದಲು ಇಂತಹದನ್ನೇ ದಾನವಾಗಿ ಕೊಡಬೇಕೆಂಬ ಆದೇಶ ನೀಡಿ ಕಸಿಯುವುದನ್ನು ದಾನವೆಂದು ಒಪ್ಪಿಸಿರುವುದು, ದಾನ ಕೊಡುವಾಗಲೂ ಮೌಲ್ಯದ ಕುರಿತಾಗಿ ನಡೆಸುವ ಚೌಕಾಶಿಯ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿಯ ಆಯ-ವ್ಯಯದ ಪ್ರಶ್ನೆ, ಹಸುವೂ ಕೂಡ ನಿರ್ಜೀವವಾದ ಪಾತ್ರೆ, ಪಂಚೆಯಂತೆ ಸರಕಾಗಿ ಬಳಸಿಯೂ ಭಾವನಾವಲಯವನ್ನು ಆಳುವಂತೆ ನಡೆಸುವ ಅದ್ಭುತ ಕಥನ ಮತ್ತು ನಟನೆ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಈ ದಾನದ ಜತೆಗೇ ನಡೆಯುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಕೊಡುವವರಿಗೂ ಗೊತ್ತಿದೆ ಇದು ನಿರರ್ಥಕವೆಂದು. ಹಾಗೆಯೇ ಪಡೆಯುವವರಿಗೆ ಬಹಳ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗೊತ್ತಿಗೆ ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕಾಗ ಬಾಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು. ಕೊಡುವ-ಪಡೆಯುವ ಇಬ್ಬರಿಗೂ ಪೂರ್ಣನಂಬಿಕೆಯಿಲ್ಲದೆಯೂ ನಂಬಿಕೆಯ ಜಗತ್ತೊಂದನ್ನು ಆಳುವ ಸರಕಾಗಿ ನಿರೂಪಿತವಾದ ಹಸು ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ತನ್ನ ಚಹರೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಅನುಕೂಲ ಸಿಂಧುವಾದ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದೆ. ಒಂದು ಕಡೆಯಿಂದ ದೇಸೀ ತಳಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಬೇಕೆಂದು ಹಗಲಿರುಳು ದನಕಾಯುವ ಕಾಯಕದಲ್ಲಿ ಈ ದೇಶದ ಮೇಲಿನ ಭಕ್ತಿ ಸಾಬೀತುಗೊಳ್ಳಬಲ್ಲುದು ಎಂದು ಬೊಬ್ಬೆ ಹಾಕುವವರೇ ದಾನದ ಸರಕಾಗಿ ಹೈಬ್ರೀಡ್‌ಸಂತತಿ (ಸಂಕರ ಸಂತತಿ)ಯ ಮಿಶ್ರತಳಿವನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಾ ಊರಹಸುಗಳು ಬೇಡ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದಾರೆ! ಹಸುವನ್ನು ದಾನಮಾಡಿ ಪುಣ್ಯ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಬಯಸುವವರೂ ಅದರ ರೇಟಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ವ್ಯಾವಹಾರಿಕವಾಗಿಯೇ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸಬಲ್ಲವರು.ಹಾಗೆಯೇ ತಮ್ಮ ಹಟ್ಟಿಗೆ ದಾನದರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಾಕಣೆಯ ಹೊರೆ ಬರದಂತೆ (ಊರದನದ ಸಾಕಣೆಯ ಹೊರೆಬೀಳದಂತೆ) ಜಾಗರೂಕತೆವಹಿಸಿ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಪೀಕಿಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟು ಪುರೋಹಿತರೂ ಗಟ್ಟಿಗರೇ.ಇಬ್ಬರಿಗೂ ಗೋವಿನ ಸಾಕುವ ಭಾರಕ್ಕಿಂತ ಅಭಿನಯವೇ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಕೂಲಕರ.
ಆದರೆ ಈಗ ಆಹಾರ ಮಸ್ಸೊದೆಗೆ ಅಂಗೀಕಾರ ದೊರೆಯುವ ಮೂಲಕ ದೇಶದ 67 ಪ್ರತಿಶತ ಜನರಿಗೆ ಇದರಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನವಾಗಲಿದೆ. 1.25 ಲಕ್ಷ ಕೊಟಿ ಹಣ ಇದಕ್ಕಾಗಿ ವ್ಯಯವಾಗಲಿದೆ.
ಹೊಟೆಲುಗಳಲ್ಲಿ ರೇಟ್ ಬೋರ್ಡ್ ನೋಡಿ, ಕೇಳಿ ಅರ್ಧಂಬರ್ಧ ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಊಟ ಮಾಡಿ ಬೇಗ ಕರಗದಿರಲಿ ಎಂದು ತವಕಿಸುವ ದೊಡ್ಡ ಸಮೂಹ ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ. 2012 ರ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ‘ಜಾಗತಿಕ ಹಸಿವಿನ ಸೂಚ್ಯಾಂಕ’ ಮಾಡಿದ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಮೂರು ಮುಖ್ಯ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಗಮನಹರಿಸಿ ಅದು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿತ್ತು. ಒಂದನೆಯದು ಸತ್ವಭರಿತ ಆಹಾರದ ಕೊರತೆಯ ಜನಸಮೂಹದ ಪ್ರಮಾಣ, ಎರಡನೆಯದು ಶಿಶುವಿನ ಮರಣ ಪ್ರಮಾಣ, ಮೂರನೇಯದು ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶಗಳ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಬಳಲುವ ಮಕ್ಕಳ ಪ್ರಮಾಣ. ಈ ಮೂರು ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಆದರಿಸಿ ಮಾಡಲಾದ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ 79 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪೈಕಿ ಭಾರತ 65 ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ವರದಿಯಾಗಿದೆ.
ಒಂದನೆಯದಾಗಿ ವರ್ಷವಿಡೀ ಸಾಕಷ್ಟು ಆಹಾರ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕುಟುಂಬಗಳು, ಎರಡನೆಯದಾಗಿ ವರ್ಷದ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಕುಟುಂಬಗಳು, ಮೂರನೆಯದು ವರ್ಷದುದ್ದಕ್ಕೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಆಹಾರ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದದೇ ಇರುವವರು. ಇನ್ನು ಈ ಮೇಲಿನ ಮೂರು ಪ್ರಕಾರಗಳು ದೇಶದ ಉದ್ದಗಲಕ್ಕೂ ಕಂಡು ಬರುವ ಸಮೂಹಗಳು. ಮೊದಲನೆಯ ಸಮೂಹಗಳಿಗೆ ಈ ಆಹಾರ ಸುಭದ್ರತೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯೇ ಬರುವದಿಲ್ಲ. ಇನ್ನು ಎರಡನೆಯವರಿಗೆ ಸಂಕಟ ಬಂದಾಗ ವೆಂಕಟರಮಣ. ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಆಹಾರದ ಸುಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಹಕ್ಕಿನ ಪ್ರಶ್ನೆ ಇದ್ದದ್ದೇ ಮೂರನೇಯ ಜನಸಮೂಹದವರಿಗಾಗಿ. ಇವರು ಹಸಿವು ಮತ್ತು ಕೊರತೆಗಳ ನಡುವೆಯೇ ದಿನದೂಡುವವರು. ಎರಡನೆಯ ಮತ್ತು ಮೂರನೇಯ ಪ್ರರೂಪದ ಕುಟುಂಬದ ವಿಷಯಗಳ ಪ್ರಶ್ನೆ ಬಂದರೆ ವರ್ಷದ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳ ಕೊರತೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಲ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದರೆ, ವರ್ಷವಿಡೀ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳ ಕೊರತೆ ಎದುರಿಸುವ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸಾಲಲ್ಲಿ ಆಸ್ಸಾಂ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ.
ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿಗಿಂತಲೂ ಮೊದಲು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಭೀಕರ ಬರಗಾಲದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಜನ ಅಪಾರವಾಗಿ ಸಾಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಆಗ ಮರಣ ಪ್ರಮಾಣ ಸಹಜವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈಗ ಅಂಥ ಬರಗಾಲಗಳಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ಬಗೆಯ ಸತ್ವಭರಿತ ಆಹಾರದ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಸಾಯುವವರ ಪ್ರಮಾಣ ಆಗಿನ ಬರಗಾಲಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡೇ ಜನೆವರಿ 2011 ರ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಮನಮೋಹನ ಸಿಂಗ್ ರವರು ‘ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಹಸಿವು ಮತ್ತು ಅಪೌಷ್ಟಿಕತೆ ಎನ್ನುವದು ರಾಷ್ಟ್ರ ತಲೆತಗ್ಗಿಸುವಂತಿದೆ’ ಎಂದಿದ್ದರು. ಅದನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಂಡೇ ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಹಾರ ಸುಭದ್ರತಾ ಬಿಲ್’ ಅನ್ನು ಮಂಡಿಸುವ ಯೋಚನೆಗೆ ಯು.ಪಿ.ಎ ಸರಕಾರ ಬಂದಿದ್ದು. ಈ ಮಸೂದೆಯ ಮೂಲಕ ಜನತೆಯ ಕಲ್ಯಾಣವನ್ನು ಜನರ ಹಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಒಳ್ಳೆಯ ಆಶಯವಿತ್ತು. ಅಂತೂ ಆ ಆಶಯವೂ ಈಡೇರಿದಂತಾಯಿತು.
ಒದಗಿಸಲಿರುವ ಇಂಥಾ ಕರಡನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಬಾರದು. ಈ ಬಿಲ್ ಅತಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮಹಿಳೆ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳನ್ನೂ ಗಮನದಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಹೆರಿಗೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಗೆ ಪೌಷ್ಟಿಕ ಆಹಾರದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ 6000 ರೂ ಮಾತೃತ್ವ ಧನವನ್ನೂ ಆಕೆ ಪಡೆಯಲಿದ್ದಾಳೆ. ಅಪೌಷ್ಟಿಕತೆಯಿಂದ ಬಳಲುವ 14 ವರ್ಷದ ಮಕ್ಕಳು ಪೌಷ್ಟಿಕ ಆಹಾರವನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯವಾದ ಶಿಕ್ಷಣದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಪಡೆಯಲಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಹಸಿವು ಹಿಂಗಿಸುವ ತಾಕತ್ತು, ಈಗ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗಿರುವ ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಹಾರ ಸುಭದ್ರತಾ ಮಸೂದೆಗಿದೆ. ಈ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಮನಸಾರೆ ಸ್ವಾಗತಿಸಬೇಕು.
ಬೆಂಗಾಲಿ ಲೇಖಕ ಅಮಲೇಂದು ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಅವರ ಸಣ್ಣ ಕತೆಯನ್ನಾಧರಿಸಿ ಮೃಣಾಲ್‌ದ ಈ ಸಿನಿಮಾವನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ್ದರು. ಅದರ ಕತೆ ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಹೀಗಿದೆ: ಎಪ್ಪತ್ತರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಕತ್ತ ( ಆಗಿನ ಕಲ್ಕತ್ತ) ದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುವ ಏಳು ಜನ ಸದಸ್ಯರ ಮಧ್ಯಮವರ್ಗದ ಕುಟುಂಬ. ಇದರಲ್ಲಿ ತಂದೆ, ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಐವರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತಿಬ್ಬರು ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳು. ಇಡೀ ಕುಟುಂಬದ ಹೊರೆ ಹೊತ್ತುಕೊಂಡಿದ್ದು ಹಿರಿಯಕ್ಕ ಚಿನು (ಮಮತಾ ಶಂಕರ್). ಕಛೇರಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತ ತನ್ನ ಉಳಿದ ಆರು ಜನರ ಬದುಕನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತಿರುತ್ತಾಳೆ ಹಿರಿಯಕ್ಕ ಚಿನು. ಅದರೊಂದು ದಿನ ರಾತ್ರಿಯಾದರೂ ಹಿರಿಯಕ್ಕ ಚಿನು ಮನೆಗೆ ಮರಳುವುದಿಲ್ಲ. ಬಹುಶಃ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿದ ಕೆಲಸದಿಂದಾಗಿ ತಡವಾಗಬಹುದೆಂದು ಕುಟುಂಬದ ಇತರೆ ಮಂದಿ ಭಾವಿಸಿರುತ್ತಾರೆ. ಕಿರಿಯ ತಂಗಿ ಮಿನು ( ಅದ್ಭುತವಾಗಿ ನಟಿಸಿದ್ದಾಳೆ. ಹೆಸರು ಮರೆತಿದೆ) ಅಕ್ಕನ ಆಫೀಸಿಗೆ ಫೋನ್ ಮಾಡಿದಾಗ ತನ್ನಕ್ಕ ಆಫೀಸಿನಲ್ಲಿ ಇರದಿರುವುದು ಗೊತ್ತಾಗಿ ಕಳವಳಪಡುತ್ತಾಳೆ.
ಆದರೆ ಆಕೆ ತನ್ನ ಮಗಳಲ್ಲವೆಂದು ಖಚಿತವಾದ ನಂತರ ಅರ್ಧ ನಿರಾಸೆ, ಇನ್ನರ್ಧ ನಿರಾಳತೆಯಿಂದ ಮನೆಗೆ ಮರಳುತ್ತಾನೆ. ಚಿನುವಿನ ಕುಟುಂಬವು ಇಡೀ ರಾತ್ರಿಯನ್ನು ಆತಂಕ, ತಲ್ಲಣಗಳಿಂದ ಎದುರಿಸುತ್ತದೆ. ಮರುದಿನದ ಮುಂಜಾನೆಯ ನಸುಕತ್ತಲಿನಲ್ಲಿ ಕುಟುಂಬದ ಕಿರಿಯ ಹೆಣ್ಣುಮಗಳು ಕಾಣೆಯಾಗಿದ್ದ ಚಿನು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಮೆಟ್ಟಿಲೇರುತ್ತ ಬರುತ್ತಿರವುದನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಸಂತೋಷದಿಂದ ಕಿರುಚುತ್ತ ಇಡೀ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಮೆಟ್ಟಲೇರಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಮಗಳನ್ನು ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರು ಮಾತನಾಡಿಸದೇ ವಿಲಕ್ಷಣ ಮೌನದಲ್ಲಿ, ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳಲಾಗದ ಶಂಕೆಯಲ್ಲಿ, ಹೊಯ್ದಾಟದ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಎದುರುಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಹಿಂದಿನ ರಾತ್ರಿ ಎಲ್ಲಿದ್ದೆ ಎಂದು ಕೇಳಲಾಗದೆ ವಿಚಿತ್ರ ತೊಳತಾಟದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ ಚಿನುವಿನ ಕುಟುಂಬ. ಆಗ ಅಪಾರ್ಟಮೆಂಟಿನ ಮಾಲೀಕ ಎಂದಿನಂತೆ ಅಪ್ಪನನ್ನು ದಬಾಯಿಸುತ್ತಾ ಇದು ಮರ್ಯಾದಸ್ಥರು ಇರುವ ಜಾಗವೆಂತಲೂ ಈ ಕೂಡಲೇ ನಿಮ್ಮ ಕುಟುಂಬ ಇಲ್ಲಿಂದ ಜಾಗ ಬದಲಿಸಬೇಕೆಂತಲೂ ತಾಕೀತು ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಕಡೆಗೆ ಇದಾವುದಕ್ಕೂ ಮೈಟ್ ಮಾಡದ ಚಿನುವಿನ ಹಾಗೂ ಕುಟುಂಬದ ಅಮ್ಮ ಎಂದಿನಂತೆ ತನ್ನ ದಿನನಿತ್ಯದ ಮನೆಗೆಲಸವನ್ನು ಶುರು ಮಾಡುವದರೊಂದಿಗೆ ಈ ಸಿನಿಮಾ ಮುಗಿಯುತ್ತದೆ.
ಇಂಡಿಯಾದ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ನಗರ, ಈ ಬದಲಾವಣೆಯ ಮೂಲಧಾತು ನಗರಗಳ ವಾಣಿಜ್ಯೀಕರಣ ಮತ್ತು ಈ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಬದಲಾವಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗುತ್ತಿರುವ ನಗರದ ಎಪ್ಪತ್ತರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗ, ಇವೆಲ್ಲವನ್ನು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲಬಾರಿಗೆ ಮೃಣಾಲ್‌ದ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ಸಿನಿಮಾ ಇದು. ಕಥಾ ನಾಯಕಿ ಆ ಒಂದು ರಾತ್ರಿ ಎಲ್ಲಿದ್ದಳು ಎಂಬುದನ್ನೇ ಗೌಣವಾಗಿಸಿ ಅದು ಅವಳ ವೈಯುಕ್ತಿಕ ಬದುಕು ಎಂದು ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಆದರೆ ಅತ್ಯಂತ ಘನತೆಯಿಂದ ತೋರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮೃಣಾಲ್‌ದ. ಇಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವುದು ಆಧುನಿಕತೆಗೆ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ನಗರದ ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಹಿಪೋಕ್ರೆಸಿ, ಆಧುನಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆದೂ ಜಡಗಟ್ಟಿದ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಕಳೆದು ಹಾಕಲು ನಿರಾಕರಿಸುವ ಈ ವರ್ಗಗಳ ಕ್ಷುದ್ರತೆ ಮತ್ತು ತಾನು ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪಾಲಿಸುತ್ತಿರುವ ಭಾರತೀಯ ನಾರಿಯೋ ಅಥವಾ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ತೆತ್ತುಕೊಂಡ ಈ ಶತಮಾನದ ಮಾದರಿ ಹೆಣ್ಣೋ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತಾಗಿ ದಿಟ್ಟತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಮನೋಭೂಮಿಕೆಗಳ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿರುವ ಹೊರಗೆ ದುಡಿದು ಕುಟುಂಬವನ್ನು ಸಾಕುವ ಅವಿವಾಹಿತ ಹೆಣ್ಣುಮಗಳು.
ಮುಟ್ಟುವ ಕ್ಷಣವೆಂದರೆ ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ನರಳುತ್ತ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಕುಟುಂಬದ ತಾಯಿ ( ಮೃಣಾಲ್‌ದ ಪತ್ನಿ ಗೀತಾ ಸೇನ್) ಕ್ಲೈಮಾಕ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಧಿಡೀರನೆ ಮುನ್ನಲೆಗೆ ಬಂದು ಇದಾವುದು ತನಗೆ ಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲವೆಂಬಂತೆ ತನ್ನ ಮುಂಜಾವಿನ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವುದರ ಮೂಲಕ ಇದು ನನ್ನ ಬದುಕು ಇದಕ್ಕೆ ನಾನೇ ಯಜಮಾನಿ, ಹಾಗೇಯೇ ಚಿನು ರಾತ್ರಿ ಎಲ್ಲಿದ್ದಳೆಂಬುದು ಅವಳ ವೈಯುಕ್ತಿಕ ಬದುಕು, ಅದಕ್ಕೆ ಅವಳು ಮಾತ್ರ ಯಜಮಾನಿ, ಅದನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಲು ನಮಗಾರಿಗೂ ಹಕ್ಕಿಲ್ಲ ಎಂದು ಮೌನವಾಗಿಯೇ ಒಂದು ಶಬ್ದವನ್ನಾಡದೇ ಇಡೀ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ದಿಟ್ಟ ಉತ್ತರ ನೀಡುತ್ತಾಳೆ. ಇಲ್ಲಿಯೇ “ಏಕ್ ದಿನ್ ಪ್ರತಿದಿನ್” ಗೆಲ್ಲುವುದು. ಇದೇ ಅದರ ಮಾನವೀಯತೆ. ಇದೇ ನಿರ್ದೇಶಕನ ಜೀವಪರ ಮನಸ್ಸು.
ಅತ್ಯಾಚಾರಗಳು ಬೆಳಕಿಗೇ ಬರುತ್ತಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ಎಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಜಡ್ಡುಗಟ್ಟಿದೆಯೆಂದರೆ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಯಾವುದಾದರೊಂದು ಅತ್ಯಾಚಾರದ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸುದ್ದಿ ಮಾಡಬೇಕು. ಆಗಲೇ ನಾವು ಕೂಡ ಸ್ಪಂದಿಸುವುದು. ಆಗಲೇ ಮೂಲೆ ಸೇರಿದ್ದ ನಮ್ಮ ಮೊಂಬತ್ತಿಗಳು ಬೆಳಕು ಕಾಣುವುದು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ನಮ್ಮ ಪುಟ ತಿರುವಿ ನೋಡಿ ಮನಸ್ಥಿತಿ ನಿರಂತರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಮಧ್ಯಮವರ್ಗದ ಈ ಅಮಾನವೀಯ ಹಿಪೋಕ್ರಸಿಯೇ ಇಂದಿಗೂ ನಮ್ಮನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಿರುವುದು. ಇಂದು ಪ್ರತಿ ಅತ್ಯಾಚಾರದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲೂ ಚಿನು ನಮ್ಮನ್ನು ಕಾಡತೊಡಗುತ್ತಾಳೆ. ಅತ್ಯಾಚಾರಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದ ಹೆಣ್ಣು ಚಿನುವಿನಂತೆಯೇ ಮೌನಕ್ಕೆ ಶರಣಾಗಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅತ್ಯಾಚಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದೇವೆ, ಅದನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಮಾರ್ಗೋಪಾಯಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ಆ ಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ನೂರಾರು ಚರ್ಚೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತೆ ಕಾನೂನು ವೈಫಲ್ಯ, ವೋಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ರಾಜಕಾರಣ, ಲೈಂಗಿಕ ಅನಾಗರಿಕತೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟು ಹಾಕುವ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಾಗೂ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿ ಒಟ್ಟಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವೂ ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ತಳುಕು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿವೆಯೇ?
ಅತ್ಯಂತ ಸಂಕೀರ್ಣಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ, ಮಾನಗೆಡುತ್ತಿರುವ ಇಂದಿನ ಬದುಕನ್ನು ನಾವೇ ಸ್ವತಃ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದು. ನಾವು ಕಟ್ಟಿದ ಈ ಕೊಳ್ಳುಬಾಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಿಂದಲೇ ಅತ್ಯಾಚಾರಿಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಇವರೆಲ್ಲ ಲುಂಪೆನ್ ಗುಂಪಿನಿಂದ ಬಂದವರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಉಳ್ಳವರು ಮತ್ತು ಮತ್ತು ನಿರ್ಗತಿಕರ ನಡುವಿನ ಕಂದಕ ದೊಡ್ಡದಾದಷ್ಟು ಈ ಲುಂಪೆನ್ ಗುಂಪು ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಇಂದಿನ ಕೊಳ್ಳುಬಾಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಇತರ ವಸ್ತುಗಳಂತೆಯೇ ಹೆಣ್ಣು ಸಹ ಒಂದು ಕಮಾಡಿಟಿ ಅಷ್ಟೇ. ಹೆಣ್ಣು ಭ್ರೂಣಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಹತ್ಯೆ ಮಾಡುವ ನಾಗರಿಕ ಸಮಾಜ ಬೆಳೆದ ನಂತರ ಎಡನೇ ದರ್ಜೆಯ ನಾಗರಿಕಳನ್ನಾಗಿರುಸುತ್ತದೆ. ಆಗಲೇ ಆಕೆಯನ್ನು ಕೇವಲ ಒಂದು ಭೋಗದ ವಸ್ತುವಾಗಿ ನೋಡಲು ಶುರು ಮಾಡುವುದು. ಟಿವಿ, ಫ್ರಿಜ್ ಕೊಂಡಂತೆ, ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಬದಲಾಯಿಸುವಂತೆ ಹೆಣ್ಣನ್ನು ಕೊಳ್ಳಲು, ಬದಲಾಯಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ ಈ ನಾಗರೀಕತೆ. ಅತ್ಯಾಚಾರದ ದೈಹಿಕ ಕ್ರೌರ್ಯ ಒಂದು ಕಡೆಯಾದರೆ ಮುಂದೇನು? ಮನೆಯ ಮಾಲೀಕ ಇದು ಮರ್ಯಾದಸ್ಥರು ವಾಸಿಸುವ ಸ್ಥಳವೆಂದು ಗೊಣಗಲು ಶುರು ಮಾಡಿದಾಗ ನಮ್ಮ ನೂರಾರು ಚಿನುಗಳು ಮುಂದೇನು ಮಾಡಬೇಕು??
ಯಾಕೆಂದರೆ ಆ ಪರಿಸರವೇ ಅಂಥ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಸೌಂದರ್ಯದಿಂದ ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತಿದೆ. ಹಚ್ಚ ಹಸಿರಿನಿಂದ ನಳನಳಿಸುವ ಭತ್ತ, ತೆಂಗು, ಕಂಗು, ಬಾಳೆ ತೋಟಗಳು, ಜುಳು ಜುಳು ಹರಿಯುವ ನೀರಿನ ತೊರೆಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡಿ ದೇಶಕ್ಕೆ ಬೆಳಕು ಕೊಡಲು ಮುಂದಾಗಿದ್ದವರು ಯಾರಿರಬಹುದು ಎನ್ನುವ ಕುತೂಹಲ ಅವರಿಗೂ ಬರಬಹುದು.